BÀI 17. ẢNH CỦA VẬT QUA GƯƠNG PHẲNG 

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Tại sao chữ AMBULANCE trên đầu xe cứu thương lại được viết ngược từ phải sang trái?

Giải nhanh:

Vì để người đi đường khi nhìn vào gương chiếu hậu của mình sẽ đọc được chữ “AMBULANCE” theo chiều xuôi để nhận ra xe cứu thương.

I. ẢNH CỦA VẬT QUA GƯƠNG PHẲNG

Câu hỏi: Hãy nêu thêm ví dụ về ảnh của vật qua gương phẳng hoặc các mặt phản xạ khác

Giải nhanh:

Hình ảnh phản chiếu của cái cây qua mặt nước

II. TÍNH CHẤT ẢNH CỦA VẬT QUA GƯƠNG PHẲNG

1. Dự đoán về tính chất của ảnh qua gương phẳng

Câu 1: Có thể thu được ảnh qua gương phẳng trên màn chắn không?

Giải nhanh:

Không thu được.

Câu 2: Khoảng cách từ ảnh tới gương phẳng có khoảng cách từ vật tới gương phẳng không?

Giải nhanh:

Khoảng cách từ ảnh tới gương phẳng bằng khoảng cách từ vật tới gương phẳng.

Câu 3: Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không?

Giải nhanh:

Độ lớn của ảnh bằng độ lớn của vật.

2. Thí nghiệm kiểm tra dự đoán

Câu 1: Hãy nghĩ cách làm thí nghiệm để kiểm tra xem ảnh của vật qua gương phẳng có thu được trên màn chắn không.

Giải nhanh:

Thí nghiệm: Sử dụng 1 cây nến, một tấm kính phẳng trong, 1 màn chắn. Đặt cây nến trước tầm kính. Đưa màn chắn đến mọi vị trí đều không hứng được ảnh.

Câu 2: Hãy tiến hành thí nghiệm theo các bước sau để kiểm tra dự đoán về khoảng cách từ ảnh, vật tới tầm kính và độ lớn của ảnh so với vật (hình 17.2):

• Đặt cây nến 1 trước tấm kính (không đặt sát vào kính) và thắp sáng

• Di chuyển cây nến 2 ra phía sau tầm kính đến đúng vị trí ảnh của cây nên 1 (sao cho ảnh ngọn lửa của cây nên 1 nằm ở ngọn của cây nến 2)

• So sánh độ lớn ảnh của cây nến 1 với cây nến 2; đo khoảng cách từ hai cây nến đến tấm kính để từ đó rút ra kết luận.

Giải nhanh:

Độ lớn ảnh của cây nến 1 = cây nến 2. Khoảng cách từ hai cây nến đến tấm kính bằng nhau.

Câu 1: Bạn A đứng cách bức tường 4 m, trên tường treo thẳng đứng một tấm gương phẳng rộng và nhìn thấy ảnh của mình trong gương. Bạn A phải di chuyển về phía nào, một khoảng bao nhiêu để cách ảnh của mình 2 m?

Giải nhanh:

Do đó bạn A phải di chuyển tiến gần đến tấm gương và cách gương 1 khoảng cách 1m vì khoảng cách từ bạn A và ảnh của bạn A trong gương đến tấm gương bằng nhau nên để cách ảnh của mình 2 m thì bạn A phải đứng cách gương 2 : 1 = 1 (m).

Câu 2: Ảnh của chữ "TÌM" trong gương phẳng là chữ gì?

Giải nhanh:

Chữ "MÍT".

III. DỰNG ẢNH CỦA VẬT QUA GƯƠNG PHẲNG

1. Dựng ảnh của một điểm S (nguồn sáng rất nhỏ)

Câu 1: Giải thích tại sao chỉ nhìn thầy ảnh S' mà không thể thu được ảnh này trên màn chắn.

Giải nhanh:

Vì chỉ có đường kèo dài của các tia phản xạ gặp nhau ở S' chứ không có ảnh sáng thật đến S'.

Câu 2: Hãy tìm cách vẽ hình biểu diễn ảnh của một vật qua gương phẳng mà không cần vẽ tia sáng.

Giải nhanh:

Ta vẽ đối đối xứng vật qua gương thì thu được ảnh của vật đó.

2. Dựng ảnh của một vật qua gương phẳng

Câu hỏi: Dựa vào tính chất đối xứng của ảnh và vật qua gương phẳng, hãy dựng ảnh của vật AB qua gương phẳng (Hình 17.4)

Giải nhanh: