BÀI 1. THƠ VÀ THƠ SONG THẤT LỤC BÁT

PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM THƠ

Đề bài: Hãy viết đoạn văn so sánh, nếu lên một điểm giống nhau và khác nhau giữa văn bản Sông núi nước nam và văn bản Nước Đại Việt ta ( trích Đại cáo Bình Ngô của tác giả Nguyễn Trãi).

Đáp án chuẩn:

"Sông núi nước Nam" và "Nước Đại Việt ta" đều là những áng văn bất hủ, thể hiện lòng yêu nước và tự hào dân tộc sâu sắc của người Việt Nam. Tuy nhiên, mỗi tác phẩm lại có những điểm độc đáo riêng, phù hợp với hoàn cảnh lịch sử và mục đích sáng tác khác nhau.

Cả hai văn bản đều khẳng định chủ quyền độc lập của đất nước, sử dụng các bằng chứng lịch sử để củng cố cho lập luận của mình và thể hiện lòng yêu nước và tự hào dân tộc sâu sắc. "Sông núi nước Nam" là một bài thơ thất ngôn tứ tuyệt, với ngôn ngữ giản dị, súc tích nhưng đầy khí phách, còn "Nước Đại Việt ta" là một viết bằng thể cáo, với ngôn ngữ trang trọng, đanh thép, logic chặt chẽ.

Về nội dung, "Sông núi nước Nam" là lời tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta, khẳng định chủ quyền lãnh thổ và ý chí quyết tâm bảo vệ đất nước của dân tộc Việt Nam. "Nước Đại Việt ta" không chỉ khẳng định chủ quyền độc lập mà còn nêu cao tinh thần đoàn kết dân tộc, ý chí quật cường và sức mạnh tiềm tàng của dân tộc Việt Nam.

Về bằng chứng, "Sông núi nước Nam" sử dụng các điển tích lịch sử và truyền thuyết như: "Sông núi nước Nam vua Nam ở", "Trời Nam đất Nam cùng vua Nam", "Như nước Đại Việt ta từ trước". "Nước Đại Việt ta" sử dụng các bằng chứng lịch sử cụ thể, chi tiết như: "Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập", "Hùng cứ phương Bắc, có tiếng muôn đời", "Lưu Cung nhòm ngó, Nguyên Mông xâm lấn".

Về giọng điệu, "Sông núi nước Nam" có giọng điệu dõng dạc, hùng tráng, thể hiện khí phách hiên ngang của dân tộc Việt Nam. "Nước Đại Việt ta" có giọng điệu trang trọng, đanh thép, thể hiện niềm tự hào và ý chí quyết tâm bảo vệ đất nước của dân tộc Việt Nam.

Cả hai văn bản "Sông núi nước Nam" và "Nước Đại Việt ta" đều là những áng văn hay, thể hiện lòng yêu nước và tự hào dân tộc sâu sắc. So sánh hai văn bản sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nội dung, nghệ thuật và giá trị của mỗi tác phẩm, đồng thời thấy được sự phát triển của tư tưởng yêu nước qua các thời kỳ lịch sử.