BÀI 23. VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT TRONG CHUỖI THỨC ĂN

MỞ ĐẦU

Câu 1: Hãy nêu lợi ích của cây xanh đối với con người và động vật.

Đáp án chuẩn:

- Lợi ích của cây xanh:

• Là nơi trú ngụ của nhiều loài động vật như sâu, chim,.…
• Là thức ăn của động vật và con người
• Điều hòa khí hậu.

1. Thực vật cung cấp thức ăn cho con người và động vật

Quan sát

Câu 1: Kể tên các loại thức ăn của con người có nguồn gốc là thực vật. 

Đáp án chuẩn:

• Các loại lương thực: gạo, ngô, khoai, sắn....
• Các loại rau củ: cà rốt, bắp cải, súp lơ, rau muống...
• Các loại quả: thanh long, cam, nho, lê...

Câu 2:  Nhận xét vị trí của thực vật trong các chuỗi thức ăn dưới đây.

Đáp án chuẩn:

Thực vật là mắt xích đầu tiên của chuỗi thức ăn.

Thảo luận

Câu 1: Nếu số lượng thực vật bị suy giảm thì những sinh vật trong các chuỗi thức ăn trên bị ảnh hưởng như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Nếu số lượng thực vật bị suy giảm thì những sinh vật trong các chuỗi thức ăn trên sẽ không đủ nguồn thức ăn.

1. Giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên

Quan sát

Câu 1: Đóng vai một người dân trong làng kể lại câu chuyện dưới đây

Đáp án chuẩn:

Tôi là một nông dân trong ngôi làng. Dân làng chúng tôi trồng rất nhiều cỏ để nuôi bò. Những con bò ăn cỏ và cho rất nhiều sữa. Bên cạnh đó, ở bìa rừng có những con cú sống trong các hốc cây cổ thụ. Vào ban đêm, chúng thường đi săn chuột trên cánh đồng cỏ. Tiếng kêu của cú khi săn mồi hằng đêm khiến dân làng khó ngủ. Vì vậy, dân làng chúng tôi ra sức đuổi cú đến nơi khác sinh sống để đảm bảo cho bò phát triển. Sau một thời gian, dân làng thấy: Những con bò bắt đầu giảm cân và cho ít sữa; trên cánh đồng, có giảm đi nhiều và có nhiều chuột xuất hiện.

Thảo luận

Câu 1: Hãy viết một chuỗi thức ăn thể hiện mối liên hệ giữa các sinh vật trong câu chuyện trên, chỉ ra mắt xích nào trong chuỗi thức ăn bị phá huỷ và hậu quả của nó.

Đáp án chuẩn:

- Mắt xích bị phá hủy là : con cú. 

- Hậu quả là chuột không bị tiêu diệt, sinh sôi ngày càng nhiều, ăn hết phần cỏ của bò dẫn đến bò bị thiếu nguồn thức ăn, gầy gò và giảm sữa. 

Câu 2: Theo em, dân làng cần làm gì để giữ cân bằng chuỗi thức ăn đó?

Đáp án chuẩn:

Theo em, dân làng không nên đuổi cú đi nơi khác để nó bắt chuột.

Câu 3: Nêu một số việc cần làm để giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên và tác dụng của việc làm đó.

Đáp án chuẩn:

- Một số việc cần làm

• Duy trì được số lượng các mắt xích trong chuỗi thức ăn để đảm bảo nguồn thức ăn cho các mắt xích tiếp theo.
• Cung cấp đầy đủ nguồn thức ăn cho mắt xích đầu hoặc cuối để chuỗi thức ăn không bị phá vỡ, gián đoạn. 

Luyện tập

Câu 1: Hãy lập danh sách những việc em sẽ làm để góp phần giữ cân bằng chuỗi thức ăn và chia sẻ việc làm đó với các bạn.

Đáp án chuẩn:

- Những việc em sẽ làm:

• Giữ vệ sinh môi trường để các loài sinh vật được sống trong môi trường không khí trong lành nhất, để mỗi loài có thể phát triển tốt. 
• Không ăn một loại thực phẩm quá nhiều 

Quan sát

Câu 2: Quan sát: Các bạn trong hình dưới đây đã làm gì để vận động những người xung quanh cùng tham gia giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên?

Đáp án chuẩn:

- Các bạn đã:

• Tuyên truyền, vận động người thân bảo vệ động vật hoang dã. 
• Lập bảng tuyên truyền bảo vệ rừng và đặt ở nơi công cộng.
• Cùng tham gia phong trào trồng cây xanh.

Luyện tập

Câu 1: Em làm gì để vận động gia đình cùng thực hiện việc giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên?

Đáp án chuẩn:

- Một số hoạt động:

• Tự giác thực hiện việc giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên. 
• Có những buổi nói chuyện với gia đình về sự cần thiết của việc giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên.