5 PHÚT GIẢI CHƯƠNG 7: GIỚI THIỆU VỀ CHẤT HỮU CƠ. HYDROCARBON VÀ NGUỒN NHIÊN LIỆU

Lợi ích	Rủi ro
Chưa có bằng chứng cho thấy cây biến đổi gene và vật nuôi chuyển gene gây hại với con người và môi trường.	Các sản phẩm từ cây biến đổi gene và vật nuôi chuyển gene có thể ảnh hưởng tới con người và môi trường theo cách chưa biết.
Các giống cây biến đổi gene có sản lượng và chất lượng tốt hơn giống truyền thông.	Mở rộng vùng trồng cây biến đổi gene có thể làm giảm đa dạng sinh học (nguồn gene) tự nhiên.
Các chủng vi khuẩn và virus được dùng làm vector trong công nghệ di truyền thường không sống được trong tự nhiên.	Các cơ thể mang gene mới có thể thoát ra ngoài môi trường và chuyển gene tái tổ hợp sang các cơ thể hoang dại, gây nên vấn đề mới khó kiểm soát (ví dụ: cơ thể hoang dại có tính trạng mới gây hại môi trường).
Các biện pháp an toàn sinh học được các nhà nghiên cứu áp dụng để đảm bảo an toàn đối với môi trường, sức khỏe con người và vật nuôi.	Nhiều quốc gia chưa có quy định về ghi nhãn sản phẩm biến đổi gene nên người tiêu dùng không phân biệt được sản phẩm có nguồn gốc biến đổi gene.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

I. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ DI TRUYỀN TRONG NÔNG NGHIỆP

Đáp án CH 1: Sử dụng plasmid như một thể truyền, cho phép gene đích cài vào hệ gene của cây, nhờ đó cây biến đổi gene có được tính trạng mới.

Đáp án HĐ: Sử dụng plasmid như một thể truyền (vector), cho phép gene đích - quy định tính trạng mong muốn cài vào hệ gene của động vật, tạo thành thể truyền tái tổ hợp. Thể truyền tái tổ hợp cài gene đích vào gene của trứng đã thụ tinh tạo phôi chuyển gene. Sau đó, động vật được chuyển phôi sinh sản tạo ra động vật chuyển gene mang tính trạng mới. Ngoài ra, protein thu được từ sữa của con cái có thể được dùng làm thuốc sinh học.

Đáp án CH 2: Chẩn đoán và kiểm soát được một số bệnh trong chăn nuôi; tạo ra vaccine và phòng chống bệnh tật ở động vật…

II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ DI TRUYỀN TRONG Y TẾ VÀ PHÁP Y

Đáp án CH: Nghi phạm số 2 vì DNA của nghi phạm số 2 giống y hệt dấu vết DNA tại hiện trường.

III. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ DI TRUYỀN TRONG LÀM SẠCH MÔI TRƯỜNG VÀ AN TOÀN SINH HỌC

Đáp án CH: Phòng chống dịch bệnh (tạo vaccine mới), kiểm soát các loài sinh vật gây hại (côn trùng, cỏ dại,... ),...

Đáp án HĐ: - Cây trồng chống chịu sâu bệnh: lúa, hành, bắp cải,…

- Chuyển gene tổng hợp hormone sinh trưởng ở người vào cá trạch.

- Chuyển gene tổng hợp vitamin A, gene quy định hàm lượng nguyên tố vi lượng sắt, gene qui định hạt gạo có màu hồng,… vào trong lúa tẻ.

IV. ĐẠO ĐỨC SINH HỌC TRONG NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ DI TRUYỀN

Đáp án HĐ: 1. Con người nên: nghiên cứu và phát triển tiếp ứng dụng công nghệ gene, tối ưu hóa các phương pháp và kỹ thuật; quản lý và giám sát cẩn thận việc sử dụng công nghệ gene, đảm bảo mọi ứng dụng được thực hiện một cách an toàn và bền vững; tăng cường giáo dục và thông tin đến mọi người.

2. Hạn chế: tạm dừng việc triển khai cũng như sử dụng sản phẩm công nghệ gene và đánh giá lại xem có sử dụng sản phẩm đó tiếp hay không; tìm kiếm các phương pháp thay thế mà vẫn đáp ứng được mục đích ban đầu.