BÀI 40. LỰC MA SÁT

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

1. KHÁI NIỆM LỰC MÁ SÁT

Câu hỏi: Lực cản trở khi tủ gỗ chuyển động trên mặt bàn là lực tiếp xúc hay lực không tiếp xúc?

Câu hỏi: Khi kéo khối gỗ trượt đều trong hai trường hợp hình 40.1 và 40.2, tại sao giá trị đo được của lực kế lại khác nhau?

Câu hỏi: Dựa vào kết quả thí nghiệm và hình 40.1, 40.2, em hãy giải thích về nguyên nhân xuất hiện của lực ma sát

Câu hỏi: Lấy ví dụ về lực ma sát trong cuộc sống quanh ta

2. LỰC MA SÁT TRƯỢT

Câu hỏi: Sau khi rời tay khỏi khối gỗ (hình 40.3), khối gỗ chuyển động như thế nào? Tại sao?

Câu hỏi: Lấy một ví dụ về lực ma sát trượt trong đời sống

3. LỰC MA SÁT NGHỈ

Câu hỏi: Trong Thí nghiệm 2, vì sao khi kéo khối gỗ một lực mà nó vẫn nằm yên trên mặt bàn?

Câu hỏi: Lấy một ví dụ về ma sát nghỉ trong cuộc sống

4.  TÁC DỤNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA LỰC MA SÁT

Câu hỏi: Lực ma sát có tác dụng như thế nào khi vật chuyển động?

Câu hỏi: Khi đi bộ trên mặt đường trơn, điều gì sẽ xảy ra?

Câu hỏi: Khi người lái xe bóp phanh, điều gì xảy ra nếu má phanh bị ăn mòn?

Câu hỏi: Lấy ví dụ về tác dụng cản trở và thúc đẩy chuyển động của lực ma sát

Câu hỏi: Tại sao sau một thời gian sử dụng dép, lốp xe thì chúng đều bị mòn đi

Đáp án chuẩn: 

Vì dép và lốp xe cọ sát, ma sát với mặt đất bị dần mòn đi.

Câu 6: Hãy nêu hai ví dụ về ảnh hưởng có lợi và có hại của ma sát trong giao thông

5. LỰC CẢN CỦA KHÔNG KHÍ

Câu hỏi: Quan sát hình 40.9 và cho biết vì sao các vận động viên đua xe thường cúi khom thân người gần như song song với mặt đường

Câu hỏi: Thực hiện thí nghiệm 3 và cho biết tờ giấy nào chạm đất trước? Tại sao

Câu hỏi: Tại sao mặt lốp xe không làm nhẵn? Tại sao mặt dưới của đế giày lại gồ ghề? 

Câu hỏi: Tại sao cần quy định người lái xe cơ giới (ô tô, xe máy,...) phải kiểm tra lốp xe thường xuyên và thay lốp khi đã mòn?

PHẦN 2. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

1. KHÁI NIỆM LỰC MÁ SÁT

Đáp án CH: Lực tiếp xúc 

Đáp án CH: 

Vì tính chất của bề mặt sàn mà tủ gỗ tiếp xúc khác nhau.

Đáp án CH: 

Sự tương tác giữa bề mặt của hai vật

Đáp án CH: 

Bánh xe và mặt đường xuất hiện lực ma sát khi bánh xe di chuyển. 

2. LỰC MA SÁT TRƯỢT

Đáp án CH: 

Khối gỗ chuyển động trượt trên mặt bàn. Vì có lực ma sát ở mặt tiếp xúc giữa khối gỗ và mặt bàn và lực đẩy của tay.

Đáp án CH: 

Lực ma sát trượt giữa viên phấn và bảng.

3. LỰC MA SÁT NGHỈ

Đáp án CH: 

Vì lực kéo cân bằng với lực ma sát mặt phẳng nằm ngang.

Đáp án CH: 

Ma sát giữa bàn chân và mặt đường giúp người đứng vững, không bị ngã

4.  TÁC DỤNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA LỰC MA SÁT

Đáp án CH: 

Thúc đẩy hoặc cản trở chuyển động của vật.

Đáp án CH: 

Lực ma sát giữa chân và mặt đường nhỏ khiến ta dễ bị trượt ngã.

Đáp án CH: 

Không có lực ma sát hoặc lực ma sát không đủ để xe dừng lại.

Đáp án CH: 

- Cản trở: Lực ma sát làm mòn đĩa, líp và xích xe đạp 

- Thúc đẩy: Rãnh, gai trên vỏ lốp xe giúp tăng ma sát giữa bánh xe và mặt đường.

Đáp án CH: 

Vì dép và lốp xe cọ sát, ma sát với mặt đất bị dần mòn đi.

Đáp án CH: 

5. LỰC CẢN CỦA KHÔNG KHÍ

Đáp án CH: 

Để hạn chế lực cản của không khí.

Đáp án CH: 

Tờ vo tròn. Vì tờ để nguyên chịu lực cản của không khí nhiều hơn.

Đáp án CH: 

- Để ma sát với mặt đường khiến xe không bị trơn trượt. 

- Để ma sát được với mặt đường khiến khi đi không bị trơn trượt

Đáp án CH: 

Vì nếu không làm vậy sẽ gây mất an toàn khi tham gia giao thông.