BÀI 17. TẾ BÀO - ĐƠN VỊ CƠ SỞ CỦA SỰ SỐNG

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ TẾ BÀO

Câu hỏi: Quan sát hình 17.1, em hãy cho biết đơn vị cấu trúc nên cơ thể sinh vật là gì? 

Câu hỏi: Quan sát hình 17.2, hãy cho biết kích thước của tế bào. Chúng ta có thể quan sát tế bào bằng những cách nào? Lấy ví dụ

Câu hỏi: Hãy cho biết một số hình dạng của tế bào trong hình 17.3

Câu hỏi: Sự khác nhau về kích thước và hình dạng của tế bào có ý nghĩa gì đối với sinh vật

Câu hỏi: Quan sát hình 17.4, 17.5 và trả lời câu hỏi:

- Nhận biết các thành phần có ở tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực

- Hãy chỉ ra điểm khác biệt giữa tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực

- Thành phần nào có trong tế bào động vật?

- Xác định chức năng các thành phần của tế bào băng cách nối mỗi thành phần cấu tạo ở cột A với một chức năng ở cột B

Câu hỏi: Tại sao thực vật có khả năng quang hợp

2. SỰ LỚN LÊN VÀ SINH SẢN CỦA TẾ BÀO

Câu hỏi: Quan sát hình 17.6a, 17.6b, cho biết dấu hiệu nào cho thấy sự lớn lên của tế bào?

Câu hỏi: Quan sát hình 17.7a, 17.7b hãy chỉ ra dấu hiệu cho thấy sự sinh sản của tế bào

Câu hỏi: Hãy tính số tế bào con được tạo ra ở lần sinh sản thứ I, II, III của tế bào trong sơ đồ hình 17.8. Từ đó, xác định số tế bào con được tạo ra ở lần sinh sản thứ n

Câu hỏi: Em bé sinh ra nặng 3kg, khi trưởng thành có thể nặng 50kg, theo em, sự thay đổi này do đâu?

Câu hỏi: Quan sát hình 17.8, 17.9, hãy cho biết sự phân chia của tế bào có ý nghĩa gì đối với sinh vật?

Câu hỏi: Vì sao khi thằn lằn bị đứt đuôi, đuôi của nó có thể được tái sinh? 

PHẦN 2. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ TẾ BÀO

Đáp án CH: Tế bào.

Đáp án CH: 

Kích thước tế bào nằm trong khoảng từ 1µ đến 1mm

- Chúng ta có thể quan sát tế bào bằng mắt thường hoặc bằng kính hiển vi.

- Ví dụ:

+ Quan sát bằng mắt thường: tế bào trứng cá, tế bào trứng ếch,…

+ Quan sát bằng kính hiển vi: tế bào thực vật, tế bào vi khuẩn,…

Đáp án CH: 

Một số hình dạng: hình cầu, hình sợi, hình dĩa, hình sao, hình nhiều cạnh, hình thoi,...

Đáp án CH: 

Ý nghĩa: phù hợp với từng chức năng mà tế bào đảm nhận giúp cho cơ thể sống trao đổi chất, và chuyển hóa năng lượng, sinh trưởng, phát triển, vận động, cảm ứng, sinh sản. 

Đáp án CH: 

- Thành phần: màng tế bào, nhân tế bào, chất tế bào và màng nhân.

- Điểm khác biệt: tế bào nhân thực có lục lạp, còn tế bào nhân sơ thì không có.

- Lục lạp là thành phần có trong tế bào thực vật mà không có trong tế bào động vật.

- Nối cột A với B: 1-b, 2-c, 3-a.

Đáp án CH: 

Do trong tế bào của thực vật có thành phần lục lạp mà lục lạp có chứa sắc tố có khả năng hấp thụ ánh sáng để quang hợp.

2. SỰ LỚN LÊN VÀ SINH SẢN CỦA TẾ BÀO

Đáp án CH: 

Dấu hiệu: tế bào có sự thay đổi về kích thước và hình dạng.

Đáp án CH: 

Dấu hiệu: tế bào phân chia thành các tế bào con khác.

Đáp án CH: 

- Tế bào được tạo ra lần thứ I: 2.

- Tế bào được tạo ra lần thứ II: 4.

- Tế bào được tạo ra lần thứ III: 8.

- Tế bào được tạo ra lần thứ n: 2.(n – 1)

Đáp án CH: 

Do các tế bào trong cơ thể thực hiện trao đổi chất để lớn lên đến một kích thước nhất định.

Đáp án CH: 

Ý nghĩa: là cơ sở cho sự lớn lên của sinh vật, giúp thay thế các tế bào bị tổn thương hoặc tế bào chết ở sinh vật.

Đáp án CH: 

Do tế bào ở đuôi con thằn lằn lớn lên và sinh sản, giúp cho thay thế tế bào ở đuôi đã bị chết của con thằn lớn.