Slide bài giảng hóa học 10 kết nối bài 8: Định luật tuần hoàn. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Tóm lược nội dung

BÀI 8. ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN. Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC

KHỞI ĐỘNG

GV dẫn dắt học sinh tìm hiểu bài: 

Hãy dự đoán: Trong việc dự đoán tính chất của các chất thì định luật tuần hoàn đóng vai trò như thế nào?

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Định luật tuần hoàn 
• Ý nghĩa của bảng tuần hoàn

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Định luật tuần hoàn 

GV yêu cầu HS dựa vào nhận xét của phần mở đầu và sgk, phát biểu nội dung của định luật tuần hoàn.

Nội dung ghi nhớ:

- Tính chất của các nguyên tố và đơn chất cũng như thành phần tính chất của các hợp chất tạo nên từ các nguyên tố đó biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử.

=> Tính kim loại giảm dần, tính phi kim tăng dần theo chiều tăng của điện tích hạt nhân và có xu hướng tuần hoàn.

2. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn 

GV yêu cầu học sinh trao đổi: 

• Vẽ sơ đồ mối quan hệ của các yếu tố trong bảng tuần hoàn.
• Bảng tuần hoàn có ý nghĩa gì?

Nội dung ghi nhớ:

- Sơ đồ mối quan hệ của các yếu tố:

- Ý nghĩa của bảng tuần hoàn: Vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học cho biết cấu hình electron, cấu hình electron nguyên tử quyết định tính chất của các nguyên tố. Vì vậy có thể dự đoán được tính chất hóa học của các nguyên tố khi biết vị trí của nó trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học hay cấu hình electron của nó nhờ vào định luật tuần hoàn.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- Hoàn thành bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Trong số các nguyên tố bền, caesium là kim loại mạnh nhất.

B. Trong nhóm IVA vừa có nguyên tố kim loại, vừa có nguyên tố phi kim.

C. Tất cả các nguyên tố nhóm B đều là kim loại.

D. Đối với tất cả nguyên tố thuộc nhóm A của bảng tuần hoàn, số electron lớp ngoài cùng bằng số thứ tự nhóm.

Câu 2: Một nguyên tố Y đứng liền trước nguyên tố X trong cùng một chu kì của bảng tuần hoàn. Y đứng liền trước Z trong cùng một nhóm A. Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Số hiệu nguyên tử theo thứ tự tăng dần là X < Y < Z.

B. Bán kính nguyên tử theo thứ tự tang dần là Z < Y < X.

C. Hóa trị cao nhất trong hợp chất với oxygen tăng dần theo thứ tự: Z < Y < X.

D. Trong các hydroxide, tính acid tăng dần theo thứ tự: hydroxide của Z < hydroxide của Y < hydroxide của X.

Câu 3: Yếu tố nào quyết định tính chất hóa học của các nguyên tố?

A. Khối lượng nguyên tử.

B. Cấu hình electron.

C. Số neutron.

D. Số lớp electron.

Câu 4: Ba nguyên tố R, Q, T là các nguyên tố thuộc nhóm A và lần lượt đứng liên tiếp cạnh nhau trong cùng một chu kì.

Có các phát biểu sau đây:

(1) Điện tích hạt nhân tăng dần theo thứ tự: R < Q < T.

(2) Bán kính nguyên tử tăng dần theo thứ tự: R < Q < T.

(3) Tính phi kim tăng dần theo thứ tự: R < Q < T.

(4) Khối lượng nguyên tử tăng dần theo thứ tự: R < Q < T.

(5) Hóa trị trong hợp chất với hydro tăng dần theo thứ tự: R < Q < T.

Trong các phát biểu trên, số phát biểu đúng là

A. 1    

B. 2    

C. 3    

D. 4

Câu 5: X và Y là hai nguyên tố thuộc nhóm A, trong cùng một chu kì lớn. Oxide cao nhất của X và Y có công thức hóa học là X2O3 và YO2.

Có các phát biểu sau đây:

(1) X và Y đứng cạnh nhau.

(2) X là kim loại còn Y là phi kim.

(3) Độ âm điện của X nhỏ hơn Y.

(4) Hợp chất của X và Y với hydro lần lượt là XH5 và YH4.

Trong các phát biểu trên, số phát biểu sai là

A. 1    

B. 2    

C. 3    

D. 4

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Sắp xếp theo chiều tăng dần tính kim loại biết cấu hình electron nguyên tử của 3 nguyên tố X, Y, T lần lượt là: 1s²2s²2p⁶3s¹, 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹, 1s²2s²2p⁶3s²3p¹. 

Câu 2: A là hỗn hợp 2 kim loại kiềm X và Y thuộc 2 chu kì kế tiếp. Nếu cho A tác dụng vừa đủ với dung dịch H₂SO₄ thì thu được 1,1807a gam 2 muối, còn nếu cho A tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl thì thu được a gam 2 muối. Xác định X và Y.