Soạn giáo án Lịch sử và Địa lí 4 kết nối tri thức Bài 19: Phố cổ Hội An

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới.

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS quan sát hình phố cổ Hội An nhìn từ trên cao (SGK tr.80) để tạo biểu tượng về di sản

- GV trình chiếu video thêm sinh động:

https://www.youtube.com/watch?v=Sem0DBpPO4w

- GV gợi ý cho HS mô tả một số nét chính về di sản này thông qua quan sát hình ảnh.

- GV mời 2 - 3 HS chia sẻ trước lớp. HS khác lắng nghe, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV khuyến khích HS mạnh dạn chia sẻ nhận thức của mình mà chưa chốt ý kiến đúng, sai.

- GV đặt câu hỏi cho HS: Chia sẻ hiểu biết của em về khu di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, bổ sung ý kiến.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 19 – Phố cổ Hội An.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu phố cổ Hội An.

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Xác định được vị trí phố cổ Hội An.

- Kể tên và mô tả một số công trình kiến trúc tiêu biểu ở Hội An.

- Kể được câu chuyện về một công trình kiến trúc tiêu  biểu ở Hội An.

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS làm việc nhóm, quan sát lược đồ hình 2, đọc thông tin trong SGK và xác định vị trí phố cổ Hội An theo các gợi ý:

+ Phố cổ Hội An thuộc tỉnh nào?

+ Phố cổ Hội An có đặc điểm gì về mặt địa hình,...?

- GV mời một số đại diện các nhóm HS xác định trên bản đồ phóng to vị trí của phố cổ và nêu đặc điểm chính về địa hình

- GV nhận xét, đánh giá các câu trả lời và cách chỉ bản đồ lược đồ của HS.

- GV sau đó xác định lại chính xác vị trí khu phố cổ trên lược đồ/bản đồ và đặc điểm địa hình của phố cổ Hội An: Lược đồ hành chính thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam ): Từ lược đồ này có thể khai thác được vị trí địa lí của phố cổ Hội An: Nằm ở hạ lưu sông Thu Bổn, thuận lợi cho việc giao thương nên từ xưa các thương nhân ở một số nước đã sớm đến dây buôn bán, vì thế Hội An sớm trở thành một thương cảng lớn.

- GV tổ chức cho HS quan sát các hình, đọc thông tin trong mục.

- GV hướng dẫn HS thảo luận theo nhóm để thực hiện yêu cầu: Kể tên và mô tả một số công trình kiến trúc tiêu biểu ở phố cổ Hội An.

- GV mời đại diện nhóm báo cáo kết quả thảo luận trước lớp (có sử dụng tranh ảnh, tư liệu), các nhóm khác theo dõi, đánh giá, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV khuyến khích HS có thể kể tên công trình kiến trúc khác mà các em sưu tầm được và mô tả công trình đó.

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Hình 3. Nhà cổ Tấn Ký: Ngôi nhà được xây dựng từ thế kỉ XVIII, vốn là nơi sinh sống của gia đình họ Lê, đã trải qua bảy đời. Nhà được làm bởi những nghệ nhân tài hoa từ làng mộc Kim Bồng nổi tiếng của tỉnh Quảng Nam, là sự kết hợp phong cách kiến trúc của ba nước Việt Nam – Nhật Bản – Trung Hoa.

+ Hình 4. Hội quán Phúc Kiến: Đây được coi là hội quán lớn nhất của người Hoa ở phố cổ Hội An với vẻ đẹp nguy nga, tráng lệ, linh thiêng trong một không gian kiến trúc lớn, đặc sắc kiểu Trung Hoa. Hội quán được xây dựng từ năm 1697 với cấu trúc hoàn toàn bằng gạch. Năm 1757, công trình này được xây dựng lại bằng gạch và mái ngói như hiện nay. Hội quán chính là nơi để những người Hoa ở Hội An gặp gỡ, nhằm tăng cường tinh thần đoàn kết, cùng nhau buôn bán, tương trợ lẫn nhau khi hoạn nạn và cũng là nơi thờ các vị thần của người Hoa.

- GV chiếu trên màn hình hoặc gắn trên bảng hình ảnh một số công trình kiến trúc tiêu biểu (nhà cổ, hội quán, Chùa Cầu,...), đồng thời mô tả nét đẹp về kiến trúc của các công trình kiến trúc này.

Hình ảnh: Chùa Cầu về đêm.

Hình ảnh: Nhà cổ Quân Thắng

Hình ảnh: Hội quán Triều Châu

- GV yêu cầu HS quan sát tranh, đọc truyền thuyết về Chùa Cầu, thảo luận nhóm và thực hiện các nhiệm vụ

+ Kể lại câu chuyện theo cách của mình trước nhóm.

+ Hình Chùa Cầu được in trên tờ tiền Việt Nam có ý nghĩa gì?

- GV mời đại diện các nhóm sử dụng tranh ảnh, tư liệu kể lại truyền thuyết Chùa Cầu trước lớp và lí giải vì sao hình Chùa Cầu được in trên tờ tiền Việt Nam.

- GV chiếu trên màn hình hoặc gắn lên bảng những bức ảnh sưu tầm được về truyền thuyết Chùa Cầu và có thể kể lại truyền thuyết này, đồng thời lí giải việc in hình Chùa Cầu trên đồng tiền Việt Nam là một cách ghi nhận giá trị của di sản, cũng như quảng bá cho di sản Chùa Cầu và phố cổ Hội An.

Hình ảnh: Chùa Cầu trên đồng tiền mệnh giá 20.000 đồng

Hoạt động 2. Tìm hiểu và đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị phố cổ Hội An.

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ

- Lí giải được vì sao phố cổ Hội An là điểm thu hút được nhiều du khách trong và ngoài nước.

- Đề xuất được những việc làm để góp phần bảo tồn và phát huy giá trị phố cổ Hội An (ở mức độ đơn giản).

b. Cách tiến hành

- GV giới thiệu cho HS về kênh hình 6, hình 7 và đọc thông tin

- GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm câu hỏi: Vì sao phố cổ Hội An là điểm thu hút nhiều du khách trong nước và quốc tế?

- GV mời đại diện một số nhóm nêu ý kiến của nhóm mình, các nhóm khác theo dõi, đánh giá và bổ sung (nếu có).

- GV giới thiệu về nội dung hình 6, 7:

+ Hình 6. Du lịch trên sông Hoài ở Hội An: Sông Hoài là một nhánh của sông Thu Bồn chảy qua Hội An. Hiện nay, đi thuyền trên sông Hoài trở thành một hoạt động du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách đến tham quan phố cổ Hội An.

+ Hình 7. Trùng tu nhà cổ ở Hội An: Đây là một trong những hoạt động quan trọng, góp phần trực tiếp vào việc bảo tồn, gìn giữ các công trình kiến trúc đã bị xuống cấp do tác động của thời gian, thời tiết.

- GV kết luận: Hiện nay, phố cổ Hội An bảo tồn được nhiều giá trị văn hoá đặc sắc, nhiều công trình kiến trúc tiêu biểu; mặt khác, chính quyền và người dân Hội An còn tạo ra nhiều sản phẩm du lịch độc đáo như: “Đêm phố cổ, “Lễ hội đèn lồng”, “Du thuyền trên sông Hoài”,... nên đã thu hút được đông đảo khách trong nước và quốc tế.

- GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm câu hỏi: Nêu một số biện pháp góp phần bảo tồn và phát huy giá trị phố cổ Hội An.

- GV có thể gợi ý HS bằng những câu hỏi phụ:

+ Theo em, để giữ gìn giá trị của phố cổ Hội An cần làm những việc gì?

+ Không nên làm những việc gì? Tại sao?

+ Phố cổ Hội An có những giá trị gì?

+ Làm thế nào để phát huy những giá trị đó,...

- GV mời đại diện một số nhóm báo cáo kết quả thảo luận, các nhóm khác theo dõi, bổ sung.

- GV tổng kết ý kiến và nêu một số biện pháp thiết thực nhằm giữ gìn và phát huy giá trị của phố cổ Hội An.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Giúp HS củng cố kiến thức đã học về phố cổ Hội An.

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS hoàn thiện vào vở bảng mô tả một số công trình kiến trúc tiêu biểu ở phố cổ Hội An theo mẫu

- GV chia HS thành các nhóm và hướng dẫn thảo luận.

- GV mời 2 – 3 nhóm trình bày kết quả. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung ý kiến.

- GV nhận xét, đánh giá và đưa đáp án gợi ý:

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm: Nêu một số việc cần làm để góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của phố cổ Hội An.

- GV mời 2 – 3 nhóm trình bày kết quả. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến.

- GV khuyến khích HS đưa ra ý kiến, quan điểm của riêng mình để góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di tích.

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Việc nên làm: Tu dưỡng, sửa chữa, bảo tồn khu di tích, tuyên truyền, quảng bá khu di tích,…

+ Không nên làm: Vứt rác bừa bãi, phá hoại di sản,…

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS đóng vai hướng dẫn viên du lịch giới thiệu về phố cổ Hội An.

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ đóng vai hướng dẫn viên du lịch để giới thiệu về phố cổ Hội An.

- GV hướng dẫn HS:

+ Dựa vào thông tin trong SGK

+ HS tra cứu được trong sách, báo, internet,...

+ HS có thể giới thiệu về lịch sử, nét đặc sắc về văn hoá, kiến trúc,... của phố cổ Hội An.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đóng vai trước lớp. HS khác lắng nghe, vỗ tay cổ vũ bạn.

- GV nhận xét, đánh giá, khích lệ HS.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.  

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Đọc lại bài học Phố cổ Hội An.

+ Có ý thức chăm chỉ, tìm tòi về vẻ đẹp của Phố cổ Hội An và có trách nhiệm tự hào, phát huy, giữ gìn các giá trị của nơi đây.

+ Đọc trước Bài 20  – Thiên nhiên vùng Tây Nguyên (SHS tr.85.).

- HS quan sát.

- HS xem video.

- HS lắng nghe GV hướng dẫn.

- HS chia sẻ.

- HS mạnh dạn chia sẻ nhận thức.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học.

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS quan sát các hình, đọc thông tin trong mục.

- HS thảo luận theo nhóm

- HS báo cáo kết quả thảo luận.

- HS trình bày.

- HS lắng nghe, ghi nhớ.

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS thực hiện.

- HS trình bày.

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS thực hiện.

- HS thảo luận theo nhóm/cặp đôi.

- HS trình bày. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

­

- HS hoàn thiện vào vở.

- HS thảo luận.

- HS trình bày kết quả.

- HS quan sát, tiếp thu.

- HS thảo luận nhóm.

- HS trình bày.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện theo hướng dẫn.

- HS đóng vai trước lớp.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS tiếp thu, ghi nhớ.