Bài giảng điện tử Khoa học 5 cánh diều

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY! 

KHỞI ĐỘNG 

Nêu một số cách em có thể làm để biến đổi một tờ giấy. 

Một số cách làm biến đổi tờ giấy 

Vò 

Đốt 

Cắt nhỏ 

Gấp 

BÀI 4: SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC CỦA CHẤT 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

Sự biến đổi hóa học 

Một số ví dụ về sự biến đổi hóa học 

1. SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC 

Theo dõi video cho vôi sống vào nước, sau đó hãy cho biết em quan sát thấy hiện tượng gì? 

Hiện tượng 

• Vôi sống khi thả vào nước đã bị biến đổi thành vôi tôi dẻo quánh. 
• Thấy có sự tỏa nhiệt. 

> Đây là sự biến đổi hóa học. Vôi sống khi thả vào nước không giữ được tính chất của nó ban đầu. 

GHI NHỚ 

Chất ban đầu sẽ biến đổi thành chất khác khi xảy ra biến đổi hóa học. 

Một số dấu hiệu của sự biến đổi hóa học có thể nhận thấy như biến đổi màu sắc, thay đổi mùi vị, có khí được tạo thành, xuất hiện vẩn đục,… 

Thảo luận nhóm đôi 

Từ định nghĩa về sự biến đổi hóa học, quan sát trường hợp 1, 2 SGK trang 20 và trả lời câu hỏi: 

Sự biến đổi của đường trong trường hợp nào dưới đây là biến đổi hóa học và trường hợp nào không phải biến đổi hóa học? Vì sao? 

Trường hợp 1: 

Hòa tan đường trong nước. 

Trường hợp 2: 

Đun nóng đường đến khi đường đổi màu sắc và có mùi khét. 

Sự biến đổi của đường trong trường hợp 2 là sự biến đổi hóa học. 

Vì dưới tác dụng của nhiệt, đường không còn giữ được tính chất của nó nữa, đường đã bị đổi màu và có mùi. 

Trường hợp 2: 

Đun nóng đường đến khi đường đổi màu sắc và có mùi khét. 

Liên hệ phần Khởi động 

Vậy mảnh giấy bị xé vụn có phải là sự biến đổi hóa học không? Tại sao? 

Không vì mảnh giấy bị xé vụn nhưng vẫn giữ nguyên tính chất của nó, không bị biến đổi thành chất khác. 

    Thí nghiệm 

Tiến hành thí nghiệm theo nhóm 4 HS. 

Thí nghiệm 1. Tìm hiểu sự biến đổi của gạo 

Chuẩn bị: 

Tiến hành: 

• Quan sát màu sắc, ngửi mùi và nếm vị của gạo và cơm. 
• Nghiền nhỏ một thìa gạo bằng bộ chày cối, quan sát màu sắc, ngửi mùi và nếm gạo sau khi nghiền nhỏ. 

Thảo luận: 

Hạt gạo khi được nghiền nhỏ có sự biến đổi gì so với hạt gạo chưa nghiền? 

Gạo và cơm có màu sắc, mùi, vị giống nhau không? 

Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi gì? 

Kết quả 

• Hạt gạo khi được nghiền nhỏ có sự biến đổi hình dạng so với hạt gạo chưa nghiền. 
• Gạo và cơm có màu sắc giống nhau (màu trắng); mùi, vị khác nhau. 

Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi hóa học. 

Thí nghiệm 2. Tìm hiểu sự biến đổi của vỏ trứng 

Chuẩn bị: 

Ba mảnh vỏ trứng gà (kí hiệu 1, 2, 3), nước, giấm, hai cốc thủy tinh (A và B) và một khay đựng. 

Dự đoán vỏ trứng ngâm trong giấm, trong nước hay để nguyên sẽ bị biến đổi hóa học. 

Thảo luận: Quan sát video thí nghiệm, hãy: 

• Cho biết vỏ trứng nào bị biến đổi hóa học. Vì sao em biết?  
• So sánh kết quả với dự đoán của em. 

Kết quả 

Vỏ trứng 1 ở cốc A bị biến đổi hóa học vì có khí được tạo thành, vỏ trứng biến đổi tính chất khi cho giấm ăn vào. 

MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC 

Làm việc cặp đôi 

Quan sát hình 6 - 10 SGK trang 22 và cho biết: 

Trường hợp nào trong các trường hợp bên thể hiện sự biến đổi hóa học của chất? Vì sao? 

Các trường hợp thể hiện sự biến đổi hóa học của chất là: 

Tạo thành vữa xi măng có tính chất hoàn toàn khác với tính chất của 3 chất tạo thành nó. 

Đinh bị biến đổi màu sắc và có tính chất mới. 

Củi bị đốt cháy biến đổi thành màu đen, dễ vỡ. 

Trong những cách em làm biến đổi tờ giấy, cách nào làm cho tờ giấy có sự biến đổi hóa học? Vì sao? 

Vò 

Đốt 

Cắt nhỏ 

Gấp 

Vì tờ giấy bị đốt thành tro, không còn giữ được tính chất ban đầu. 

LUYỆN TẬP 

...