Bài giảng điện tử chuyên đề Lịch sử 12 chân trời sáng tạo

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Mời các em quan sát hình ảnh về Nhà thờ Phát Diệm – Ninh Bình!

Phương đình Nhà thờ chính tòa Phát Diệm (huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình)

Mời các em đón xem video toàn cảnh về Nhà thờ Phát Diệm!

Xem và quan sát hình ảnh về Nhà thờ chính tòa Phát Diệm (huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình), em có nhận xét gì kiến trúc nơi đây?

Phương đình

• Hoàn thành năm 1899
• Công trình mặt tiền Nhà thờ chính toà Phát Diệm
• Cao 25m, rộng 17m, dài 24m gồm ba tầng được xây dựng bằng đá phiến, lớn nhất là tầng dưới cùng được xây dựng bằng đá xanh.
• Kiểu kiến trúc độc đáo thể hiện sự kết hợp của văn hóa phương Đông và phương Tây

CHUYÊN ĐỀ 1: LỊCH SỬ TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

02

MỘT SỐ TÍN NGƯỠNG Ở VIỆT NAM

THẢO LUẬN NHÓM

Khai thác thông tin và tìm hiểu về một số tín ngưỡng của Việt Nam

Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên.

Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ Quốc tổ Hùng Vương.

Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ Mẫu.

Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ Thành Hoàng.

Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ anh hùng dân tộc.

• Hệ thống tín ngưỡng ở Việt Nam vô cùng phong phú.
• Tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam là tín ngưỡng đa thần, dựa trên quan niệm vạn vật hữu linh.

a. Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên

Nhóm 1

Khai thác Hình 1.2, thông tin mục 2a SGK tr.6, 7 và hoàn thành Phiếu học tập số 1.

Tư liệu 1. “Bao nhiêu dòng dõi con cháu trong một họ, lập chung một nhà thờ thủy tổ, gọi là mỗ tộc (Nguyễn Tộc, Trần Tộc,…) từ đường. Nhà thờ ấy chỉ thờ riêng một thủy tổ, và khi tế tự thì lấy các tổ tông biệt chi, biệt phái mà phối hưởng. Có họ không có nhà thờ thì xây một cái bàn lộ thiên, dựng bia đá ghi tên thụy hiệu các tổ tiên để khi tế tự thì ra tại đó mà tế. Có họ khi làm nhà thờ để cho chi trưởng nam đời đời giữ hương hỏa,…”.

• Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là loại hình tín ngưỡng truyền thống có vị trí rất quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt Nam.
• Bản chất: sự phản ánh niềm tin về mối quan hệ giữa người đang sống với người đã khuất.
• Thực hành tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
• Thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên.

- Thời gian diễn ra: - Thời gian diễn ra:

•       Vào ngày mất (kị nhất) của ông, bà, cha, mẹ.

•       Ngày sóc, vọng (mồng một và rằm).

•       Lễ tết, những sự kiện quan trọng của gia đình (cưới, hỏi, dựng nhà,…).

- Nghi thức cúng giỗ:  - Nghi thức cúng giỗ: ở ban thờ gia tiên nhà riêng hoặc nhà thờ tổ, lễ vật được đặt trang trọng.

Ý NGHĨA

•       Là dịp để mọi thành viên trong gia đình sum họp, tưởng nhớ người đã khuất.

•       Giáo dục đạo đức cho các thế hệ con cháu.  

TÍN NGƯỠNG THỜ CÚNG TỔ TIÊN

b. Tín ngưỡng thờ quốc tổ Hùng Vương

Nhóm 2

Khai thác Hình 1.3, mục Em có biết, thông tin mục 2b SGK tr.7, 8 và hoàn thành Sơ đồ tư duy: Trình bày những nét chính của tín ngưỡng thờ Quốc tổ Hùng Vương trong đời sống văn hóa tinh thần của người Việt Nam.

EM CÓ BIẾT?

Từ thời Lê sơ, nghi thức giỗ Tổ Hùng Vương đã trở thành nghi lễ quốc gia. Đến thời Nguyễn, mồng Mười tháng Ba âm lịch chính thức được chọn làm ngày giỗ Quốc Tổ Hùng Vương.

“Dù ai đi ngược về xuôi,

Nhớ ngày giỗ Tổ Mồng Mười tháng Ba.

Khắp miền truyền mãi câu ca,

Nước non vẫn nước non nhà ngàn năm.”

Lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương gồm phần lễ và phần hội. Các nghi thức chính trong phần lễ gồm:

- Lễ rước kiệu: nghi lễ truyền thống trang nghiêm từ dưới chân núi lần lượt đi qua các đền để lên đền thượng.