BÀI 29. NGÀY XUÂN PHỐ CÁO

Khởi động                          

Quan sát tranh minh hoạ bài đọc và cùng bạn trao đổi:

- Tranh vẽ cảnh ở đâu? Vào mùa nào?

- Cảnh vật trong tranh có gì đặc biệt?

Giải rút gọn:

- Tranh vẽ cảnh ở bản Lán Xì, xã Phố Cáo vào mùa xuân.

- Cảnh vật đều giàu sức sống, báo hiệu mùa xuân đã tới.

ĐỌC: NGÀY XUÂN PHỐ CÁO

Câu hỏi, bài tập:

Câu 1: Tìm những từ ngữ, hình ảnh miêu tả cảnh thiên nhiên ở bản Lán Xì vào ngày xuân.

Giải rút gọn:

- Những nương cải mèo hoa nở vàng tươi lối đi như nô nức đón xuân sang.

- Bên ruộng còn nâu màu đất mới, mỗi người một việc, cày bừa xới đất. Gió xuân mang khói trắng về trời. 

- Phía sau, dãy núi như đang nằm lặng chờ thời khắc lộc biếc chồi non bừng sắc nắng.

Câu 2: Những đồi thông và những dãy sa mộc được tả có gì đẹp?

Giải rút gọn:

Những đồi thông chọc thẳng bầu trời. Những dãy sa mộc xanh thẫm đang vươn dọc bầu trời như tường thành hiên ngang che chở cho bản làng xứ núi.

Câu 3: Tìm trong đoạn 3 những hình ảnh làm nên sự yên bình của bản Lán Xì?

Giải rút gọn:

- Mùa này, củ cải đã to tướng nằm vùi xuống đất nâu, rồi trở mình nhô lên đón nắng xuân hiền hoà. Vài người đàn ông đang lo dắt bò cày xới.

- Một người đàn bà lúi húi đốt nương. 

- Cạnh nhà, vài đụn rơm đã chất cao hơn cả bờ rào đá. Thỉnh thoảng, tôi cũng chẳng rõ là mây hay là khói đang bay ngang tay mình.

Câu 4: Đặt một tên khác cho bài đọc và giải thích lí do em chọn tên đó.

Giải rút gọn:

Tên khác: Xuân về trên bản. Vì cả bài văn nói về cảnh xuân tươi đẹp, bình yên ở bản Lán Xì, xã Phố Cáo.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ KẾT TỪ

Câu 1: Chọn một kết từ phù hợp trong ngoặc đơn thay cho mỗi trong đoạn văn sau:

Mùa này mít đang xuống quả, mận đang nở hoa trắng (nên, và) ổi đã cho những trái chín đầu mùa. Bên dưới cái tầng xanh thứ nhất, đó là giàn treo (của, như) bí, bầu và khổ qua.

Giải rút gọn:

Mùa này mít đang xuống quả, mận đang nở hoa trắng và ổi đã cho những trái chín đầu mùa. Bên dưới cái tầng xanh thứ nhất đó là giàn treo của bí, bầu và khổ qua.

Câu 2: Tìm cặp kết từ phù hợp thay cho hai trong mỗi câu sau: 

a. trời mưa to mọi người vẫn đến đúng giờ

b. rừng cây xanh tốt chim chóc kéo nhau về làm tổ

c. em chăm chỉ đọc sách em sẽ biết thêm nhiều điều bổ ích.

Giải rút gọn:

a. Dù trời mưa to nhưng mọi người vẫn đến đúng giờ.

b. Vì rừng cây xanh tốt nên chim chóc kéo nhau về làm tổ.

c. Nếu em chăm chỉ đọc sách thì em sẽ biết thêm nhiều điều bổ ích.

Câu 3: Đặt câu với mỗi cặp kết từ sau:

Tuy …. nhưng…..

Giá mà …. thì …..

Chẳng những …. mà còn ….

Giải rút gọn:

a. Tuy đã ôn bài trước khi thi nhưng em vẫn loay hoay với câu khó trong đề.

b. Giá mà hôm nay em mang theo ô thì em không bị ướt cặp.

c. Hoa chẳng những học giỏi mà còn đàn hay.

Câu 4: Viết 2 - 3 câu về ngày xuân ở xã Phố Cáo, trong đó có sử dụng ít nhất một cặp kết từ.

Giải rút gọn:

Đến Phố Cáo vào một ngày xuân, ta sẽ có dịp chiêm ngưỡng một bức tranh thiên nhiên thật tươi tắn giàu sức sống. Không chỉ có màu vàng của nắng mà còn có cả sắc vàng rực của những nương cải mèo. Xa xa là dải màu xanh thẫm của những đồi thông và sa mộc hòa lẫn cùng màu sương khói huyền ảo. 

VIẾT: VIẾT BÀI VĂN KỂ CHUYỆN SÁNG TẠO

Đề bài: Viết bài văn kể lại một câu chuyện đã đọc, đã nghe mà em thích bằng lời của một nhân vật trong câu chuyện đó.

Câu 1: Viết bài văn dựa vào dàn ý đã lập ở trang 124.

Giải rút gọn:

Kể lại truyện "Vì sao hươu có sừng" theo lời kể của Hươu

Tôi là Hươu, cũng như Nai, Hoẵng, Thỏ trên đầu chỉ có hai cái tai mềm mại. Nhưng so với các bạn thì tôi là nhút nhát nhất. Cái gì tôi cũng sợ: Sợ bóng tối, sợ cả thú dữ nữa.

Tuy vậy, bạn bè ai cũng quý tôi vì tôi chăm chỉ, tốt bụng. Hôm trước, nghe tin bác gấu ốm nặng, tôi đã xin mẹ cho đến thăm bác. Đến nơi, tôi nghe trong hơi thở yếu ớt:

- Bệnh của bác nặng lắm. Chỉ có là Thảo Huyền mọc ở khe núi sâu mới chữa được.

Tôi nhanh nhảu đáp:

- Cháu chạy nhanh như tên bay, để cháu vào rừng lấy lá thuốc cho bác.

Không đợi bác Gấu nói gì, tôi vội chào bác và lên đường ngay. Nhưng đường rừng hiểm trở, rất nhiều thú dữ, tôi bắt đầu thấy run. Khi bóng tối tràn xuống cả khu rừng, tôi lại càng sợ. Tôi nép vào một gốc cây khác.Thần cây hiện lên hỏi:

- Tại sao cháu khóc? Cháu bị lạc mẹ à?

- Dạ không ạ. Cháu muốn đi vào khe núi để lấy lá Thảo Huyền về cho bác Gấu. Nhưng rừng thì rộng, có bao nhiêu thú dữ nên cháu sợ lắm.

- Sợ thì cháu hãy mau quay về nhà đi!

- Nhưng cháu thương bác Gấu lắm. Không có thuốc bác ấy chết mất.

Thần cây ân cần:

- Cháu là một đứa trẻ có tấm lòng nhân hậu. Đây ta cho cháu những cành cây khoẻ khoắn của ta. Cháu hãy đội lên đầu, cháu sẽ có thêm sức mạnh.

Tôi rối rít cảm ơn Thần cây rồi lên đường. Tôi băng qua suối, qua đèo mà không sợ thú dữ hay bóng đêm nữa. Khi tôi đem lá thuốc về, trời cũng rạng sáng. Tôi thấy muông thú trong rừng đang ngồi vây quanh bác Gấu. Tôi vội đưa lá thuốc cho bác nhai. Thật kỳ diệu, chỉ trong ít phút bác gấu đã khoẻ lại. Tất cả muông thú có mặt đều hỏi:

- Cây thuốc gì mà quý đến thế hở bác?

- Thuốc quý nhưng tấm lòng của Hươu còn quý hơn nhiều. Chính Hươu đã cứu bác đấy - Bác gấu ôn tồn nói.

Khi ấy, tất cả mới để ý đến tôi. Và ai cũng ngạc nhiên khi thấy trên đầu tôi là những cành cây vững chắc. Tôi kể lại đầu đuôi câu chuyện khi gặp Thần cây cho mọi người nghe. Và kỳ lạ chưa, cái cành cây trên đầu tôi đã dính chặt từ bao giờ. Mẹ tôi vuốt ve món quà Thần cây tặng cho tôi và gọi đó là Sừng Hươu.

Từ đó, loài Hươu chúng tôi luôn mang sừng trên đầu để chống lại thú dữ và tôi chẳng còn nhút nhát như trước nữa.

VẬN DỤNG

Chia sẻ với người thân những điều thú vị ở Phố Cáo vào ngày xuân.

Giải rút gọn:

Những điều thú vị ở Phố Cáo vào ngày xuân: 

- Gió xuân mang khói trắng về trời. Phía sau, dãy núi như đang nằm lặng chờ thời khắc lộc biếc chồi non bừng sắc nắng.

- Mùa này, củ cải đã to tướng nằm vùi xuống đất nâu, rồi trở mình nhô lên đón nắng xuân hiền hoà.

- Thỉnh thoảng, tôi cũng chẳng rõ là mây hay là khói đang bay ngang tay mình. Khung cảnh cứ yên bình đến thế, nhẹ nhàng đến thế.