BÀI 18: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ VI SINH TRONG PHÒNG TRỪ SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Chế phẩm vi sinh vật trong phòng trừ sâu, bệnh hại là gì? Gồm những loại nào và chúng được sản xuất, sử dụng như thế nào?

Giải rút gọn: 

Chế phẩm vi sinh là những sản phẩm được sản xuất trên công nghệ sinh học, thành phần chính là các tế bào vi sinh vật có lợi. 

Gồm: Chế phẩm vi khuẩn trừ sâu hại cây trồng, virus trừ sâu hại cây trồng, nấm trừ sâu, bệnh

I. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ VI SINH SẢN XUẤT CHẾ PHẨM VI KHUẨN TRỪ SÂU HẠI CÂY TRỒNG

1. Khái niệm

Kết nối năng lực 1: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu thêm về các loài vi khuẩn được sử dụng để sản xuất chế phẩm vi khuẩn trừ sâu.

Giải rút gọn: 

Baccillus thuringiensis là một loại vi khuẩn có độc tố giống với một số hợp chất hóa học được sử dụng thương mại để kiểm soát côn trùng trong sản xuất nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng. 

2. Các bước sản xuất chế phẩm vi khuẩn trừ sâu

Khám phá 1: Quan sát Hình 18.1, mô tả các bước sản xuất chế phẩm vi khuẩn trừ sâu.

Giải rút gọn: 

Bước 1: Chuẩn bị vi khuẩn

Bước 2: Phân lập và tăng số lượng vi khuẩn

Bước 3: Chuẩn bị chế phẩm 

Bước 4: Kiểm tra chất lượng

Bước 5: Đóng gói và phân phối

3. Tác dụng của chế phẩm vi khuẩn trừ sâu và cách sử dụng

Kết nối năng lực 2: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu về một số chế phẩm vi khuẩn trừ sâu hiện đang được sử dụng phổ biến ở Việt Nam.

Giải rút gọn: 

Thuốc BT (Bacciluss Thuringiensis var.): Sâu ăn phải thuốc này sẽ ngừng ăn sau vài giờ và chết sau 1-3 ngày. 

II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ VI SINH SẢN XUẤT CHẾ PHẨM VIRUS TRỪ SÂU HẠI CÂY TRỒNG

2. Các bước sản xuất chế phẩm virus trừ sâu

Khám phá 2: Quan sát Hình 18.3, mô tả các bước sản xuất chế phẩm virus trừ sâu.

Giải rút gọn: 

Bước 1: Chuẩn bị virus

Bước 2: Phân lập và tăng số lượng virus

Bước 3: Nghiền, lọc, phối trộn để tạo chế phẩm 

Bước 4: Kiểm tra chất lượng => đóng gói và phân phối

3. Tác dụng của chế phẩm virus trừ sâu và cách sử dụng

Kết nối năng lực 3: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu thêm về tác dụng và ưu, nhược điểm của chế phẩm virus trừ sâu.

Giải rút gọn: 

Ưu điểm:không gây độc hại cho người và gia súc, ảnh hưởng đến chất lượng nông sản, môi trường

Nhược điểm:Tác động chậm hơn thuốc hóa học, bị ảnh hưởng bởi yếu tố thời tiết 

III. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ VI SINH SẢN XUẤT CHẾ PHẨM NẤM TRỪ SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

2. Các bước sản xuất chế phẩm nấm trừ sâu, bệnh

Khám phá 3: Quan sát Hình 18.5, mô tả các bước sản xuất chế phẩm nấm trừ sâu, bệnh hại cây trồng.

Giải rút gọn: 

Bước 1: Chuẩn bị nấm

Bước 2: Phân lập và tăng số lượng nấm 

Bước 3: Chuẩn bị chế phẩm 

Bước 4: Kiểm tra chất lượng

Bước 5: đóng gói, phân phối

3. Tác dụng của chế phẩm nấm trừ sâu, bệnh và cách sử dụng

Kết nối năng lực 4: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu thêm về ưu, nhược điểm của các chế phẩm vi sinh vật.

Giải rút gọn: 

Ưu điểm: Không gây độc hại cho người và gia súc, ảnh hưởng đến chất lượng sản lượng, mang lại hiệu quả kinh tế cao, hiệu quả sử dụng thường kéo dài
Nhược điểm: Tác động chậm, không có tác dụng dập dịch, ảnh hưởng trực tiếp bở yếu tố thời tiết, giá thành cao

LUYỆN TẬP

Câu 1: So sánh quá trình sản xuất ba loại chế loại chế phẩm vi sinh vật trừ sâu, bệnh hại cây trồng.

Giải rút gọn: 

Câu 2: Nêu tác dụng của ba loại chế phẩm vi sinh vật phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng.

Giải rút gọn: 

Chế phẩm vi khuẩn trừ sâu: tổng hợp tinh thể protein gây độc cho sâu non

Chế phẩm virus trừ sâu: rối loạn quá trình trao đổi chất của sâu, làm cho sâu ngừng ăn và chết sau khoảng 2 - 5 ngày. 

Chế phẩm nấm trừ sâu, bệnh: xâm nhập vào khoang cơ thể sâu hại, sinh ra các độc tố làm sâu yếu, ngừng ăn và chết sau khoảng 2 -  7 ngày.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Nhà bạn An có một thửa ruộng lúa bị rầy nâu phá hoại tương đối nặng. An khuyên bố mẹ mua chế phẩm nấm trừ sâu để phun vì cho rằng chế phẩm có tác dụng trừ rầy nâu và an toàn với con người. Em hãy cho biết ý kiến của bạn An đúng hay sai. Vì sao?

Giải rút gọn: 

Ý kiến của bạn An đúng. Vì chế phẩm nấm trừ sâu được sử dụng để phòng trừ một số sâu hại, không gây độc cho con người và môi trường