BÀI 11 THỰC HÀNH: MỘT SỐ THÍ NGHIỆM VỀ TUẦN HOÀN

IV. THU HOẠCH

BÁO CÁO THỰC HÀNH

1. Mục đích

Giải nhanh:

- Đo huyết áp và phân tích sức khỏe từ kết quả đo; đếm nhịp tim ở các trạng thái hoạt động và giải thích kết quả.

- Mổ tim ếch và nghiên cứu tính tự động của tim; vai trò của dây thần kinh giao cảm và đối giao cảm; tác động của adrenalin đến hoạt động tim.

CH. a) Kết quả đếm nhịp tim khi nghỉ ngơi và ngay sau khi hoạt động. Giải thích.

Giải nhanh:

Nhịp tim khi nghỉ ngơi chậm hơn so với khi hoạt động vì lúc hoạt động, cơ thể cần nhiều máu hơn để cung cấp cho cơ bắp. Để đáp ứng nhu cầu này, tim phải đập nhanh hơn. Khi hoạt động, buồng tim mở rộng và thành tim dày lên, giúp mỗi nhịp bóp của tim cung cấp nhiều máu hơn.

CH. b) Kết quả đo huyết áp khi đang nghỉ ngơi, từ đó rút ra kết luận về tình trạng huyết áp.

Giải nhanh:

Huyết áp trong lúc nghỉ ngơi thường ổn định nhưng nhịp đập có thể khác nhau tuỳ từng người. Chỉ số huyết áp này thay đổi theo thời gian và thể trạng cá nhân. Nếu huyết áp quá cao hoặc quá thấp so với bình thường, đây là dấu hiệu bất thường về sức khỏe, cần chú ý và không nên bỏ qua.

CH. c) Kết quả nhịp tim khi chưa thắt chỉ với nhịp đập xoang nhĩ, nhịp tim sau khi thắt chỉ.

Giải nhanh:

Nhịp tim trước và sau khi thắt chỉ là như nhau vì tính tự động của tim, có khả năng tự động co dãn theo chu kỳ tim do hệ dẫn truyền tim. Hệ dẫn truyền tim bao gồm nút xoang nhĩ tự phát xung điện, lan ra khắp cơ tâm nhĩ làm tâm nhĩ co, sau đó xung điện lan từ nút nhĩ thất đến bó His và theo mạng Purkinje lan ra cơ tâm thất làm tâm thất co.

CH. d) Kết quả đếm nhịp tim lúc bình thường, nhịp tim trong khi và ngay sau khi kích thích dây thần kinh giao cảm - đối giao cảm. Giải thích.

Giải nhanh:

Nhịp tim sau khi kích thích dây thần kinh giao cảm nhanh hơn (trong vài giây) so với nhịp tim bình thường. Khi dòng điện kích thích phù hợp kích thích dây thần kinh giao cảm, nó làm tim hoạt động nhanh hơn.

CH. e) Kết quả đếm nhịp tim lúc bình thường và khi có tác động của adrenalin. Giải thích.

Giải nhanh:

Adrenaline làm tim đập nhanh hơn và mạnh hơn, làm tăng huyết áp và mạch máu.

CH. a) Tại sao thông qua bắt mạch cổ tay có thể đếm được nhịp tim?

Giải nhanh:

Ở cổ tay có động mạch đi qua, tim dồn máu ra ngoài theo từng đợt, từng đợt và động mạch cũng đập theo từng đợt. Người ta có thể thông qua việc bắt động mạch ở cổ tay đế tìm hiểu tình hình nhịp đập của tim.

CH. b) Tại sao khi đo huyết áp phải tránh bị căng thẳng thần kinh, không nói chuyện, nghỉ ngơi ít phút trước khi đo nếu từ nơi khác đến?

Giải nhanh:

Việc hoạt động của cơ thể sẽ tiêu tốn 1 lượng năng lượng và yêu cầu tim đập nhanh hơn, mạnh hơn để đáp ứng nhu cầu sử dụng của các cơ quan trên cơ thể. Muốn biết nhịp tim chính xác thì cần phải tránh những yếu tố làm ảnh hưởng đến nhịp tim. Chinh vì vậy khi đo huyết áp phải tránh bị căng thẳng thần kinh, không nói chuyện, nghỉ ngơi ít phút trước khi đo nếu từ nơi khác đến.

CH. c) Tại sao khi nghiên cứu tính tự động của tim ếch và tìm hiểu vai trò của dây thần kinh giao cảm - đối giao cảm đối với hoạt động của tim ếch phải phá tủy sống của ếch?

Giải nhanh:

Thực hành mổ lộ tim ếch là bài thực hành mổ quan sát tim ếch và đo, đếm nhịp tim trong các trường hợp kích thích khác nhau nên khi mô không được làm ếch chết và tim ngừng đập. Chính vì vậy phải tiến hành hủy tủy sống của ếch để ếch năm yên và dễ thao tác, dễ quan sát hơn 

CH. d) Tại sao phải tách tim ra khỏi cơ thể ếch (làm tim rời) khi nghiên cứu tác động của adrenalin lên hoạt động của tim ếch?

Giải nhanh:

Phải tách tim ra khỏi cơ thể ếch (làm tim rời) để xác định adrenalin có tác động như thế nào đối với tim. Khi tim được gắn liền với cơ thể, việc tim đập nhanh hay chậm phụ thuộc vào việc các cơ quan của cơ thể hoạt động như thế nào. Vì vậy, thí nghiệm đang chứng minh sự tác động của adrenalin lên hoạt động của tim ếch, phải loại bỏ tối đa những yếu tố ảnh hưởng đến tim ếch.