BÀI 28 MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC QUÁ TRÌNH SINH LÍ TRONG CƠ THỂ SINH VẬT

MỞ ĐẦU

CH. Trong cơ thể thực vật cũng như động vật diễn ra rất nhiều quá trình sinh lí. Các quá trình sinh lí trong cơ thể diễn ra như thế nào?

Giải nhanh:

Các quá trình sinh lý trong cơ thể thực vật như trao đổi nước, dinh dưỡng khoáng, hô hấp, quang hợp... liên kết chặt chẽ với nhau. Sản phẩm của mỗi quá trình là nguyên liệu cho quá trình khác, đảm bảo hoạt động thống nhất của cơ thể. Thay đổi bất kỳ quá trình sinh lý nào đều ảnh hưởng đến các quá trình khác.

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC QUÁ TRÌNH SINH LÍ TRONG CƠ THỂ THỰC VẬT

DỪNG LẠI VÀ SUY NGẪM

CH. Nghiên cứu Hình 28.1 trang 183, trình bày mối quan hệ giữa:

- Quang hợp và hô hấp

- Hấp thụ nước và thoát hơi nước

Giải nhanh:

* Hô hấp và quang hợp là hai quá trình trái ngược nhau trong cây xanh:

- Quang hợp: Lá cây tổng hợp chất hữu cơ và tích lũy năng lượng từ CO2 và nước, sử dụng ánh sáng nhờ diệp lục.

- Hô hấp: Sử dụng CO2 để phân giải chất hữu cơ, giải phóng năng lượng và thải ra khí CO2 và nước.

* Hấp thụ nước: Rễ cây hút nước và các chất dinh dưỡng từ đất.

Thoát hơi nước: Nước thoát ra qua lá, giúp giảm nhiệt độ và điều tiết lượng nước.

* Quan hệ chặt chẽ giữa hấp thụ nước và thoát hơi nước giúp cây duy trì sự sống và hoạt động sinh học hiệu quả.

II. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC QUÁ TRÌNH SINH LÍ TRONG CƠ THỂ ĐỘNG VẬT

DỪNG LẠI VÀ SUY NGẪM

CH. Nghiên cứu Hình 28.2 trang 184, nêu mối quan hệ giữa:

- Tuần hoàn và bài tiết.

- Tiêu hóa và tuần hoàn

Giải nhanh:

- Hệ bài tiết giúp loại bỏ chất thải và chất thừa từ trao đổi chất qua hệ tuần hoàn. 

- Hệ tiêu hóa chuyển hóa thức ăn từ môi trường ngoài thành chất dinh dưỡng cung cấp cho các cơ quan khác của cơ thể qua hệ tuần hoàn.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

CH. Hệ thống mở là gì? Tại sao nói cơ thể thực vật và động vật là những hệ thống mở, tự điều chỉnh?

Giải nhanh:

- Hệ thống mở và tự điều chỉnh là khả năng tự điều chỉnh của các hệ thống sống để duy trì và điều hòa cân bằng động trong môi trường để tồn tại và phát triển.

- Cơ thể thực vật và động vật được xem như hệ thống mở và tự điều chỉnh vì chúng liên tục trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường. Sinh vật không chỉ chịu ảnh hưởng từ môi trường mà còn đóng góp vào việc thay đổi môi trường. Tất cả các cấp tổ chức sống, từ thấp đến cao, đều có cơ chế tự điều chỉnh để duy trì và điều hòa sự cân bằng trong hệ thống, giúp cho hệ thống tồn tại và phát triển.

CH. Dựa vào mối liên quan giữa các quá trình sinh lí trong cơ thể, giải thích nhận định cơ thể thực vật hoặc động vật là một thể thống nhất.

Giải nhanh:

Cơ thể thực vật hoặc động vật là một thể thống nhất bởi vì các cơ quan, bộ phận, các quá trình sinh lí của cơ thể thực vật hoặc động vật đều liên quan chặt chẽ với nhau, quá trình này hỗ trợ cho sự hoạt động của quá trình khác. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các quá trình đã giúp duy trì các hoạt động sống cho cơ thể thực vật. Bất cứ quá trình sinh lí nào thay đổi đều ảnh hưởng đến quá trình sinh lí khác.