BÀI 2. PHẢN ỨNG HÓA HỌC

CH. Khi đốt nến, một phần nến chảy lỏng, một phần nến bị cháy. Cây nến ngắn lại. Vậy phần lớn nào đã bị biến đổi thành chất mới?

Giải nhanh:

Phần nến bị cháy biến đổi thành chất mới.

I. BIẾN ĐỔI VẬT LÍ VÀ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC

Quan sát hiện tượng và thực hiện các yêu cầu sau:

CH. Xác định các giá trị nhiệt độ tương ứng với các bước thí nghiệm mô tả trong Hình 2.1 trang 11.

Giải nhanh:

• Cốc a: 0 - 4^oC
• Cốc b: 20 - 25^oC
• Cốc c: 100^oC

CH. Ở quá trình ngược lại, hơi nước ngưng tụ thành nước lỏng, nước lỏng đông đặc thành nước đá. Vậy trong quá trình chuyển thể, nước có biến đối thành chất khác không?

Giải nhanh:

Nước không bị biến đối thành chất khác.

Quan sát hiện tượng xảy ra và trả lời các câu hỏi sau:

CH. Sau khi trộn bột sắt và bột lưu huỳnh, hỗn hợp thu được có bị nam châm hút không? 

Giải nhanh:

Hỗn hợp thu được có bị nam châm hút.

CH. Chất trong ống nghiệm (2) sau khi được đun nóng và để nguội có bị nam châm hút không?

Giải nhanh:

Chất đó không bị nam châm hút.

CH. Sau khi trộn bột sắt và bột lưu huỳnh, có chất mới được tạo thành không? Giải thích. 

Giải nhanh:

Không có chất mới được tạo thành do sắt bị nam châm hút.

CH. Sau khi đun nóng hỗn hợp bột sắt và bột lưu huỳnh, có chất mới được tạo thành không? Giải thích.

Giải nhanh:

Có chất mới được tạo thành vì chất đó không bị nam châm hút → sắt đã bị biến đổi thành chất khác sau khi đun nóng.

II. PHẢN ỨNG HÓA HỌC

CH. Than (thành phần chính là carbon) cháy trong không khí tạo thành khí carbon đioxide.

a) Hãy viết phương trình phản ứng dạng chữ của phản ứng này.

Chất nào là chất phản ứng? Chất nào là sản phẩm?

b) Trong quá trình phản ứng, lượng chất nào giảm dần? Lượng chất nào tăng dần?

Giải nhanh:

a) Phương trình: Carbon + Oxygen → Carbon đioxide

• Carbon, oxygen là chất phản ứng
• Carbon dioxide là sản phẩm

b) Lượng carbon, oxygen giảm dần; carbon dioxide tăng dần.

CH. Quan sát Hình 2.3 trang 13 và trả lời câu hỏi:

1. Trước và sau phản ứng, những nguyên tử nào liên kết với nhau?

2. Trong quá trình phản ứng, số nguyên tử H và số nguyên tử O có thay đổi không?

Giải nhanh:

1. Trước phản ứng 2 nguyên tử H liên kết với nhau. Sau phản ứng, 2 nguyên tử H liên kết với 1 nguyên tử O.

2. Không thay đổi.

CH. Quan sát hiện tượng xảy ra và trả lời câu hỏi: Ống nghiệm nào xảy ra phản ứng hoá học? Giải thích.

1. Trong phân ứng giữa oxygen và hydrogen, nếu oxygen hết thì phản ứng có xảy ra nữa không?

2. Nhỏ giấm ăn vào viên đá vôi. Dấu hiệu nào cho biết đã có phản ứng hoá học xảy ra?

Giải nhanh:

1. Nếu oxygen hết thì phản ứng không xảy ra nữa.

2. Dấu hiệu: xuất hiện bọt khí, đá vôi tan dần.

CH. Thức ăn được tiêu hoá chuyển thành các chất dinh dưỡng. Phản ứng hoá học giữa chất dinh dưỡng với oxygen cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động là phản ứng toả nhiệt hay thu nhiệt? Lấy thêm ví dụ về loại phản ứng này.

Giải nhanh:

Phản ứng hoá học đó là phản ứng toả nhiệt. Ví dụ: Phản ứng tôi vôi.

CH. Quá trình nung đá vôi (thành phấn chính là CaCO₃) thành vôi sống (CaO) và khí carbon dioxide (CO₂) cần cung cấp năng lượng (dạng nhiệt). Đây là phản ứng toả nhiệt hay thu nhiệt?

Giải nhanh:

Đây là phản ứng thu nhiệt.

CH. Than, xăng, dầu... là nhiên liệu hoá thạch, được sử dụng chủ yếu cho các ngành sản xuất và các hoạt động nào của con người? Em hãy sưu tầm hình ảnh và trình bày về ứng dụng của các nhiên liệu này trong đời sống.

Giải nhanh:

• Than, xăng, dầu... dùng làm chất đốt, xăng dầu là nhiên liệu cho các phương tiện giao thông.
• Ví dụ: Ứng dụng than đá: Sản xuất điện, luyện kim (than cốc), lĩnh vực xây dựng, các ngành công nghiệp nhiên liệu và khí đốt

CH. Các nguồn nhiên liệu hoá thạch có phải là vô tận không? Đốt cháy nhiên liệu hoá thạch ảnh hưởng đến môi trường như thể nào? Hãy nêu ví dụ về việc tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng thay thế để giảm việc sử dụng các nhiên liệu hoá thạch.

Giải nhanh:

• Các nguồn nhiên liệu hoá thạch không phải là vô tận
• Đốt cháy nhiên liệu hoá thạch làm ô nhiễm môi trường 
• Ví dụ: Năng lượng mặt trời đang được sử dụng rộng rãi.