BÀI 39: DA VÀ ĐIỀU HÒA THÂN NHIỆT Ở NGƯỜI

I. DA Ở NGƯỜI   

CH. Quan sát hình 39.1 trang 160, em hãy xác định các thành phần của lớp biểu bì, lớp bì và lớp mỡ dưới da.

Giải nhanh:

• Lớp biểu bì: Tầng sừng, tầng tế bào sống.
• Lớp bì: Thụ quan, tuyến nhờn, cơ co chân lông, lông và bao lông, tuyến mồ hôi, dây thần kinh, mạch máu.
• Lớp mỡ dưới da: Lớp mỡ.

CH. Nêu chức năng các thành phần của da.

Giải nhanh:

• Lớp biểu bì: duy trì tiết mồ hôi, bã nhờn, chống lại vi khuẩn và nấm.
• Lớp bì: giảm sự tác động từ bên ngoài và làm lành vết thương.
• Lớp mỡ dưới da: bảo vệ cơ và xương.

CH. Vì sao nói giữ gìn vệ sinh môi trường cũng là một biện pháp bảo vệ da?

Giải nhanh:

Vì giúp làm giảm vi khuẩn, bụi bẩn và nấm từ bên ngoài bám vào da.

CH. Vận dụng những hiểu biết về da, nêu các biện pháp chăm sóc, bảo vệ và trang điểm đa an toàn.

Giải nhanh:

Biện pháp: Chống nắng khi ra ngoài trời, làm sạch da mặt, cung cấp độ ẩm cho da, chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. 

Thảo luận: Tìm hiểu một số bệnh về da

CH. Tìm hiểu một số bệnh về da trong trường học hoặc khu dân cư rồi hoàn thành thông tin theo mẫu Bảng 39.1 trang 162.

Giải nhanh:

 CH. Em hãy tìm hiểu một số thành tựu ghép da trong y học

Giải nhanh:

HS tìm hiểu thông tin trên internet hoàn thành câu hỏi.

II. ĐIỀU HOÀ THÂN NHIỆT Ở NGƯỜI

CH. Đọc giá trị đo thân nhiệt của bản thân và nhận xét về giá trị đo.

Giải nhanh:

Phạm vi bình thường cho nhiệt độ cơ thể là từ 36°C - 37,5°C. 

CH. Cho biết ý nghĩa của việc đo thân nhiệt.

Giải nhanh:

Ý nghĩa: giúp theo dõi tình trạng sức khỏe bản thân, từ đó phát hiện kịp thời các bất thường của cơ thể.

CH. Duy trì ổn định thân nhiệt ở người có vai trò gì? Nêu các cơ chế duy trì thân nhiệt ở người.

Giải nhanh:

Thân nhiệt duy trì ổn định giúp các quá trình sống trong cơ thể diễn ra bình thường. Gồm 2 cơ chế là cơ chế thần kinh và cơ chế thể dịch.

CH. Trình bày vai trò của da và hệ thần kinh trong điều hoà thân nhiệt.

Giải nhanh:

• Vai trò của da: mao mạch ở da dãn giúp tăng tiết mồ hôi khi trời nóng và co lại để giảm sự thoát nhiệt khi trời lạnh. 
• Vai trò của hệ thần kinh: Sự tăng, giảm quá trình phân giải các chất ở tế bào để điều tiết sự sinh nhiệt, các phản ứng co, dãn mạch máu dưới da; tăng, giảm tiết mồ hôi; co, duỗi cơ chân lông để điều tiết sự tỏa nhiệt của cơ thể. 

CH. Em hãy đề xuất biện pháp chống nóng, lạnh cho cơ thể.

Giải nhanh:

• Chống nóng: trồng cây xanh, sử dụng quạt và điều hòa,...  
• Chống lạnh: mặc áo ấm, sử dụng hệ thống sưởi, dùng đệm sưởi,...

CH. Thảo luận theo nhóm về cách xử lí tình huống khi gặp một người bị say nắng (cảm nóng) và một người bị cảm lạnh

Giải nhanh:

• Khi gặp người bị cảm nóng: di chuyển người đó đến nơi thoáng mát, gọi cấp cứu (115). Thực hiện sơ cứu: cởi bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát ở nách, bẹn, cổ. 
• Khi gặp người bị cảm lạnh: di chuyển người đóđến nơi khô ráo, ấm áp; gọi cấp cứu (115). Sơ cứu: cởi hết quần áo ướt; làm ấm cơ thể bằng quần áo và chăn khô, uống nước hoặc ăn cháo ấm,…