BÀI 5: ĐO CHIỀU DÀI

MỞ ĐẦU

Câu 1: Quan sát hình dưới, em thấy đoạn thẳng AB hay CD dài hơn? Muốn biết chính xác, ta phải làm gì?

Giải nhanh:

Hai đoạn thẳng bằng nhau, muốn biết chính xác thì ta cần dùng thước để đo.

I. ĐƠN VỊ ĐỘ DÀI

Câu 1: Trong thực tế, để đo các độ dài sau đây, người ta thường sử dụng đơn vị nào?

a) Độ cao cửa sổ trong phòng học.

b) Độ sâu của một hồ bơi.

c) Chu vi của quả cam.

d) Độ dày của cuốn sách.

e) Khoảng cách giữa Hà Nội và Huế.

Giải nhanh:

a) Đơn vị: mét, xentimét.

b) Đơn vị: mét.

c) Đơn vị: xentimét

d) Đơn vị: xentimét, milimét

e) Đơn vị: kilômét.

II. DỤNG CỤ ĐO CHIỀU DÀI

Câu 1: Xác định GHĐ và ĐCNN của các thước trong hình 5.2

Giải nhanh:

a) GHĐ: 100cm; ĐCNN: 0,5 cm.

b) GHĐ: 10cm; ĐCNN: 0,5 cm.

c) GHĐ: 10 cm; ĐCNN: 1mm.

Câu 2: Dùng loại thước đo thích hợp nào trong hình 5.1 để đo các độ dài sau đây?

a) Bước chân của em.

b) Chu vi của miệng cốc.

c) Độ cao cửa ra vào của lớp học.

d) Đường kính trong miệng cốc.

e) Đường kính ngoài của ống nhựa

Giải nhanh:

a) Thước thẳng.

b) Thước dây.

c) Thước cuộn.

d) Thước kẹp.

e) Thước thẳng, thước kẹp.

III. CÁCH ĐO CHIỀU DÀI

Câu 1: Tại sao cần ước lượng chiều dài trước khi đo?

Giải nhanh:

Vì để chọn thước đo thích hợp với độ dài cần đo.

Câu 2: Một học sinh tiến hành đo chiều dài của một chiếc lá như trong hình 5.3. Em hãy phân tích và nêu nhận xét về cách đặt thước và mặt đất của bạn. Hãy chỉ ra các lỗi (nếu có) trong phép đo này.

Giải nhanh:

- Cách đặt thước và đặt mắt của bạn không đúng. 

- Cần đặt thước dọc theo chiều dài chiếc lá, từ cuống lá đến ngọn lá, vạch số 0 của thước ngang với cuống lá và mắt phải nhìn vuông góc với vạch chia của thước.

- Các lỗi trong phép đo này là: lỗi đặt thước, lỗi mắt nhìn vạch chia của thước.

Câu 3: Một học sinh được giao nhiệm vụ đo chiều dài của cái bảng trong lớp học bằng thước đo có ĐCNN là 1 cm. Kết quả đo của từng bạn được ghi lại như sau:

- Bạn thứ nhất: 4,1 m

- Bạn thứ hai: 4,15 m

- Bạn thứ ba: 4,2 m

- Bạn thứ tư: 4,5 m

Em có nhận xé gì về cách ghi kết quả đo nói trên? Theo em, kết quả đo của bạn nào có thể sai nhiều nhất? Tại sao?

Giải nhanh:

Cách ghi kết quả đo trên không đúng. Theo em, kết quả đo của bạn thứ tư có thể sai nhiều nhất do kết quả bạn đo được chênh lệch lớn so với các bạn còn lại.

IV. VẬN DỤNG CÁCH ĐO CHIỀU DÀI VÀO ĐO THỂ TÍCH

Câu 1: Hãy dựa vào hình 5.4 để mô tả cách đo thể tích

Giải nhanh:

a) - Bước 1: Đổ nước vào bình chia độ, đo thể tích bình.

- Bước 2: Thả vật rắn chìm trong bình, đo thể tích bình.

- Bước 3: Tính thể tích vật rắn bằng hiệu của thể tích của bình chia độ sau khi thả chìm vật rắn với thể tích ban đầu.

b) - Bước 1: Đổ đầy nước vào bình tràn

- Bước 2: Thả chìm vật rắn vào bình tràn và đo thể tích nước bị tràn ra vào bình chứa.

- Bước 3: Đổ nước từ bình tràn vào bình chia độ, thể tích nước trong bình chia độ chính bằng thể tích của vật rắn.