BÀI 10. QUY TẮC OCTET

MỞ ĐẦU

Khi các nguyên tử kết hợp với nhau tạo thành phân tử theo một tỉ lệ xác định, yếu tố nào quyết định tỉ lệ số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử đó?

Đáp án chuẩn:

Tỉ lệ số electron nhường, nhận hay góp chung của nguyên tử khi tham gia liên kết để hình thành phân tử.

I. KHÁI NIỆM LIÊN KẾT HÓA HỌC

Câu hỏi 1:Khi nguyên tử fluorine nhận thêm 1 electron thì ion tạo thành có cấu hình electron của nguyên tử nguyên tố nào?

Đáp án chuẩn:

Ne.

Câu hỏi 2:Để giảm năng lượng các nguyên tử kết hợp lại thành phân tử theo xu hướng nào?

Đáp án chuẩn:

Đạt tới cấu hình electron bền vững của khí hiếm.

II. QUY TẮC OCTET

Câu hỏi 3: Vận dụng quy tắc octet để giải thích sự hình thành liên kết trong các phân tử: F₂, CCl₄ và NF₃.

Đáp án chuẩn:

- Phân tử F₂: F có 7 electron hoá trị, mỗi nguyên tử F cần thêm 1 electron để đạt cấu hình electron bão hoà theo quy tắc octet nên mỗi nguyên tử F góp chung 1 electron.

- Phân tử CCl₄: Cl có 7 electron hoá trị, mỗi nguyên tử Cl cần thêm 1 electron để đạt cấu hình electron bão hoà, nguyên tử C có 4 electron hóa trị nên nguyên tử C sẽ góp chung với mỗi nguyên tử Cl 1 electron.

- Phân tử NF₃: F có 7 electron hoá trị, mỗi nguyên tử F cần thêm 1 electron để đạt cấu hình electron bão hoà, nguyên tử N có 5 electron hóa trị nên nguyên tử N sẽ góp chung với mỗi nguyên tử F 1 electron.

Câu hỏi 4:Phosphine là hợp chất hóa học giữa phosphorus với hydrogen, có công thức hóa học là PH₃. Đây là chất khí không màu, có mùi tỏi, không bền, tự cháy trong không khí ở nhiệt độ thường và tạo thành khối phát sáng bay lơ lửng. Phosphine sinh ra khi phân hủy xác động, thực vật và thường xuyên xuất hiện trong thời tiết mưa phùn (hiện tương “ma trơi”).

Vận dụng quy tắc octet để giải thích sự tạo thành liên kết hóa học trong phosphine.

Đáp án chuẩn:

H có 1 electron hoá trị, mỗi nguyên tử H cần thêm 1 electron để đạt cấu hình electron bão hoà. P có 5 electron hóa trị còn thiếu 3 electron thì đạt octet nên nguyên tử  P sẽ góp chung với mỗi nguyên H 1 electron.