BÀI 12. LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ

MỞ ĐẦU

Nguyên tử hydrogen và chlorine dễ dàng kết hợp để tạo thành phần tử hydrogen chloride (HCl), liên kết trong trường hợp này có gì khác so với liên kết ion trong phân tử sodium chloride (NaCl)?

Đáp án chuẩn:

- Liên kết CHT: giữa H và Cl có 1 cặp electron dùng chung

- NaCl: lực hút tĩnh điện của các ion mang điện tích trái dấu.

I. SỰ TẠO THÀNH KIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ

Hoạt động: Lắp ráp mô hình một số phân tử

Chuẩn bị: Bộ lắp ráp mô hình các phân tử CH₄, C₂H₄, C₂H₂, C₂H₅OH, CH₃COOH.

Tiến hành:

- Chọn hình cầu có màu sắc khác nhau đại diện cho nguyên tử C, O, H.

- Lắp các hình cầu và que nối theo mẫu (Hình 12.8).

Quan sát mô hình và cho biết số liên kết đơn, liên kết đôi, liên kết ba trong mỗi phân tử.

Đáp án chuẩn:

- CH₄: 4 liên kết đơn.

- C₂H₄: 4 liên kết đơn + 1 liên kết đôi.

- C₂H₂: 2 liên kết đơn + 1 liên kết ba.

- C₂H₅OH: 8 liên kết đơn.

- CH₃COOH: 6 liên kết đơn + 1 liên kết đôi.

Câu 1: Viết công thức electron, công thức cấu tạo và công thức Lewis của các phân tử:

a) Bromine (Br₂).                                  b) Hydrogen sulfide (H₂S).

c) Methane (CH₄)                                 d) Ammonia (NH₃)

e) Ethene (C₂H₄)                                   g) Ethyne (C₂H₂)

Đáp án chuẩn:

II. ĐỘ ÂM ĐIỆN VÀ LIÊN KẾT HÓA HỌC

Câu 2: Dựa vào giá trị độ âm điện trong bảng 6.2, dự đoán loại liên kết (liên kết cộng hóa trị phân cực, liên kết cộng hóa trị không phân cực, liên kết ion) trong các phân tử: MgCl₂, AlCl₃, HBr, O₂, H₂, NH₃

Đáp án chuẩn:

- MgCl₂: liên kết ion.

- AlCl₃, HBr: liên kết CHT có cực

- O₂, H₂, NH₃: liên kết CHT không cực

III. MÔ TẢ LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ BẰNG SỰ XEN PHỦ CÁC ORBITAL NGUYÊN TỬ

Câu 3: Sự hình thành liên kết σ và liên kết π khác nhau như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- π: trục của các orbital tham gia song song với nhau và vuông góc với đường nối tâm của 2 nguyên tử.

- σ: các orbital xen phủ với nhau theo trục liên kết.

Câu 4: Số liên kết σ và π có trong phân tử C₂H₄ lần lượt là

A. 4 và 0.          B. 2 và 0.            C. 1 và 1.             D. 5 và 1.

Đáp án chuẩn:

D.

IV. NĂNG LƯỢNG LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ

Câu 5: Năng lượng liên kết là gì? Năng lượng liên kết của phân tử Cl₂ là 243 kJ/mol cho biết điều gì?

Đáp án chuẩn:

- Là năng lượng cần thiết để phá vỡ 1 liên kết hóa học trong phân tử thành các nguyên tử.

- Để phá vỡ 1 mol liên kết Cl-Cl thành các nguyên tử Cl ở thể khí cần 243  kJ.

Câu 6: Dựa vào giá trị năng lượng liên kết ở Bảng 12.2, hãy chọn phương án đúng khi so sánh độ bền liên kết giữa Cl₂, Br₂ và I­₂.

A. I­₂ > Br₂ > Cl₂.

B. Br₂ > Cl₂ > I₂.

C. Cl₂ > Br₂ > I₂

D. Cl₂ > I₂ > Br₂.

Đáp án chuẩn:

C.