VĂN BẢN: DÒNG "SÔNG ĐEN"

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

CHUẨN BỊ ĐỌC

CH 1: Tưởng tượng em ở trong phòng khách của một tàu ngầm và tàu đang lặn xuống đáy biển, dưới mặt nước năm mươi mét. Hãy ghi lại những hình dung của em về cảnh vật trong không gian đó.

TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN

CH 1: Dựa vào hành trình mà giáo sư A-rô-nắc đã kể, em hãy giải thích tại sao tác giả lại đặt tên chương này là Dòng "Sông Đen"?

CH 2: Qua 5 lượt thoại giữa giáo sư A-rô-nắc và Nét Len, em thấy họ có ý kiến như thế nào về thuyền trưởng Nê-mô và việc ở lại con tàu Nau-ti-lúx?

CH 3: Xác định những chi tiết miêu tả vẻ đẹp của đáy biển qua cửa kính của con tàu Nau-ti-lúx

CH 4: Em hình dung như thế nào về cảnh được miêu tả?

 SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

CH 1: Văn bản viết về đề tài gì?

CH 2: Xác định tình huống, nhân vật, không gian, thời gian trong văn bản.

CH 3: Liệt kê những sự kiện chính xảy ra với nhân vật giáo sư A-rô-nắc trong văn bản.

CH 4: Tác giả để cho giáo sư A-rô-nắc và Nét Len tranh luận về vấn đề gì? Em có đồng ý với cách giải quyết mâu thuẫn giữa hai nhân vật này của tác giả không? Vì sao?

CH 5: Tìm trong văn bản một số chi tiết về nhân vật Nê-mô và điền vào cột thứ 2 của bảng sau (làm vào vở):

CH 6: Tóm tắt nội dung văn bản.

CH 7: Tàu Nau-ti-lúx được điều khiển hoàn toàn bằng điện năng, trong khi vào thời điểm tác phẩm ra đời, điện năng chưa phải là năng lượng chủ yếu trong công nghiệp. Tàu Nau-ti-lúx có thể lặn xuống bất cứ độ sâu nào mà không bị vỡ cửa kính.

Những khả năng vượt trội như vậy của tàu Nau-ti-lúx giúp em hiểu thêm điều gì về đặc điểm của truyện khoa học viễn tưởng?

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

CHUẨN BỊ ĐỌC

CH 1: Tàu ngầm lặn sâu, bóng tối bao trùm. Nước biển đen kịt, tĩnh lặng. Ánh đèn pha soi rọi màn đêm, hé lộ khung cảnh kỳ ảo. Cá nhỏ lấp lánh, san hô rực rỡ ẩn hiện trong sương mù. Sinh vật biển kỳ lạ: mực khổng lồ, cá voi lưng gù, sứa phát sáng. Xác tàu đắm rỉ sét, minh chứng lịch sử bí ẩn. Cảm giác choáng ngợp, sợ hãi trước sự bao la, bí ẩn của đại dương.

TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN

CH 1: Hải lưu họ đi có tên Nhật Bản là Cư-rô-xi-ô (Kuroshio), nghĩa của từ kuroshio là đen, và nó là hình ảnh của màu lam sẫm của nước biển ở đó.

CH 2: Em thấy họ nghĩ thuyền trưởng Nê-mo là một người bí ẩn.

CH 3: 

Những chi tiết miêu tả vẻ đẹp của đáy biển qua cửa kính của con tàu Nau-ti-lúx:

- Quang cảnh trước mắt tôi đẹp tuyệt vời, không bút nào tả xiết.

- Chẳng bàn tay họa sĩ nào vẽ được tất cả cái dịu dàng của màu sắc, của ánh sáng lung linh trong nước biển trong vắt từ đáy lên.

- Bóng tối trong phòng càng tăng thêm ánh sáng rực rỡ bên ngoài.

- Nhìn qua ô cửa, ta có cảm tưởng như đứng trước một bể nuôi cá khổng lồ.

CH 4: Đó là một cảnh rất đẹp.

 SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

CH 1: Văn bản viết về đề tài khoa học viễn tưởng.

CH 2: 

• Tình huống: cuộc tranh luận đầy mâu thuẫn của giáo sư A-rô-nắc và Nét-len trong con Nau-ti-lúx của thuyền trưởng bí ẩn Nê-mô dưới lòng đại dương.

• Nhân vật: giáo sư A-rô-nắc, Nét-len, Công-xây.

• Không gian: dưới lòng đại dương.

• Thời gian: giả định.

CH 3: 

Những sự kiện chính xảy ra với nhân vật giáo sư A-rô-nắc trong văn bản:

- Suy nghĩ về thuyền trưởng Nê-mô.

- Cuộc tranh cãi giữa giáo sư với Nét-len.

- Thích thú, say mê trước cảnh đẹp dưới lòng đại dương.

CH 4: 

- Tác giả để cho giáo sư A-rô-nắc và Nét Len tranh luận về kế hoạch muốn bỏ trốn của Nét-len và sự muốn tìm tòi khám phá đại dương của giáo sư.

- Em đồng ý với cách giải quyết mâu thuẫn giữa hai nhân vật này của tác giả vì trước cảnh đẹp đến nao lòng, các nhân vật đã bộc lộ được sự thích thú của mình mà quên đi cuộc mâu thuẫn trước đó.

CH 5: 

CH 6: 

Truyện xoay quanh cuộc sống của Nét Len, giáo sư A-rô-nắc và Công-xây khi họ bị rơi xuống biển và được tàu Nau-ti-lúx cứu. Họ đã xảy ra cuộc mâu thuẫn khi họ đi vào hải lưu của dòng "Sông đen" về kế hoạch chạy trốn hay là cùng nhau quan sát, tìm hiểu những điều hay ho dưới đáy biển này. Được chứng kiến tận mắt những cảnh đẹp mê hồn đó, dường như mỗi người đều thả hồn, chăm chú, đầy thích thú với cảnh vật mà quên đi cuộc tranh luận trước đó và họ dần hiểu ra thế giới đặc biệt với những bí mật thầm kín của người thuyền trưởng đầy bí ẩn Nê-mô. 

CH 7: 

Những khả năng vượt trội như vậy của tàu Nau-ti-lúx cho em thấy truyện khoa học viễn tưởng được viết theo thể hư cấu về một điều giả định được dựa trên tri thức khoa học và trí tưởng tượng của người viết truyện.