VĂN BẢN. NHỮNG CÁNH BUỒM

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1: Gia đình là nơi chúng ta gắn bó và có nhiều kỉ niệm. Hãy nhớ lại một kỉ niệm sâu sắc giữa em và người thân để chia sẻ với các bạn trong lớp.

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: Em hình dung như thế nào về hình ảnh người cha và con qua câu thơ "Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng/ Nghe con bước lòng vui phơi phới"?

CH2: Câu thơ "Cha mượn cho con buồm trắng nhé/ Để con đi..." thể hiện mong muốn gì của người con?

CH3: Em hiểu như thế nào về câu thơ: "Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con"?

SAU KHI ĐỌC

CH1: Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Những cánh buồm là một bài thơ?

CH2: Theo em, bài thơ này có gì độc đáo? Nét độc đáo ấy được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ nào?

CH3: Bài thơ có chứa các yếu tố miêu tả và tự sự không? Nếu có em hãy chỉ ra và phân tích tác dụng của các yếu tố đó.

CH4: Tình cảm của hai cho con được thể hiện như thế nào trong bài thơ? Điều ấy gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm gia đình?

CH5: Em nhận xét như thế nào về tình cảm, cảm xúc của tác giả thế hiện qua bài thơ. 

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1: Ngày đầu tiên đi học mẫu giáo, em đã khóc rất nhiều và đòi về nhà. Cô và mẹ phải dỗ mãi mới chịu ở lại lớp học. Đến giữa buổi học, em đã có thể hòa nhập được với lớp học thì mẹ đi về nhà, khi nhìn không thấy mẹ đâu, em đã chạy ra khỏi lớp và đi về nhà. Mẹ em nhìn hốt hoảng, lại dẫn em đến lớp và ngồi đợi em cho tới hết buổi học để em làm quen với lớp. Đã nhiều năm trôi qua, em vẫn nhớ như in khoảnh khắc ấy và thấy thương mẹ vô cùng. 

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: - Trên nền thiên nhiên tươi đẹp của buổi sớm, cha dắt con đi dạo như mở ra những nốt ngân tươi vui, trong trẻo.

- Và cha lắng nghe niềm vui ngân nga trong hồn khi nghe tiếng chân con bước. Thời gian ở đây như một minh chứng vô hình cho hạnh phúc đơn sơ và rất đỗi thiêng liêng của con người.

=> Cái vẻ đẹp rực rỡ của ngoại cảnh, cái nốt ngân lặng lẽ của thời gian đều được tỏa sáng.

CH2: - Chính vì biển quá bao la mà cậu bé muốn khám phá trên một cánh buồm “trăng” đầy ước mơ tuổi thơ. 

- Cậu bé ước mơ được thấy người, thấy nhà cửa, thấy cây cối ở phía chân trời xa.

=> Câu thơ thể hiện khát khao khám phá và trí tưởng tượng phong phú, đáng yêu của tâm hồn trẻ thơ.

CH3: Câu thơ thể hiện tâm trạng của cha khi lắng nghe những lời lẽ ngô nghê của con trẻ: Cha vô cùng hạnh phúc và như quay về tuổi trẻ khi tìm lại chính mình, tìm lại được những khát vọng thuở trước trong tiếng ước mơ của con.

- Gặp lại những khát vọng ấy nơi con, lòng cha nhen nhóm lên bao hi vọng. Hi vọng con sẽ mang khát vọng của con và cha đi xa hơn nữa trong cuộc đời. 

SAU KHI ĐỌC

CH1: Dấu hiệu: 

• Một câu thường có 5 đến 7 chữ được viết theo thể thơ tự do

• Được chia thành nhiều đoạn nhỏ khác nhau (cứ 4 câu chia thành một đoạn).

• Từ ngữ được trình bày ngắn gọn, súc tích, chỉ nêu những hình ảnh tiêu biểu.

CH2: Thể hiện qua:

• Từ ngữ: nhà thơ sử dụng từ mang nghĩa chuyển gợi sự liên tưởng thú vị cho người đọc.

• Hình ảnh gần gũi, gợi sự thân thương và nhiều cảm xúc (hai cha con cùng nhau đi dạo, hình ảnh cánh buồm gợi cho người đọc những xúc cảm về ước mơ thuở nhỏ.)

• Giọng điệu trìu mến, thân thương

• Biện pháp tu từ được sử dụng nhuần nhuyễn: Ẩn dụ, liệt kê, điệp ngữ

CH3: Bài thơ có chứa các yếu tố tự sự và miêu tả:

• Tự sự: kể về những cuộc đối thoại giữa hai cha con về những thắc mắc trẻ thơ, về ước mơ tuổi trẻ của người cha.

• Miêu tả: hình ảnh hai cha con dắt nhau bên bờ biển dưới nền cát mịn, ánh nắng mai hồng hay hình ảnh những cánh buồm.

Tác dụng: Làm nổi bật tình cha con thiêng liêng nói riêng và tình cảm gia đình nói chung. Các yếu tố này giúp tác giả thể hiện cảm xúc của mình một cách rõ nét hơn, làm cho bài thơ thêm ấn tượng và đặc sắc hơn.

CH4: Tình cảm của hai cha con dành cho nhau được thể hiện một cách đầy chân thực, thiết tha và rộng lớn. Điều đó gợi cho em về tình cảm gia đình thật thiêng liêng, nó chất chứa sự yêu thương vô bờ biến, chia sẻ và sự nhẫn lại nâng cánh ước mơ của cha dành cho con.

CH5: Qua việc đọc và tìm hiểu bài thơ em cảm nhận được tình cảm, cảm xúc đầy chân thật của tác giả qua từng ngôn từ. Tác giả như đang sống trong hình ảnh người cha nói ra những suy nghĩ, thể hiện tình cảm cha con và đã gieo vào lòng các bạn trẻ- những thế hệ sau này một khát vọng tốt đẹp cho cuộc đời.