BÀI 23: TÒA ÁN NHÂN DÂN VÀ VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

Mở đầu

CH : Em hãy chia sẻ một số hoạt động của Hội đồng nhân dân hoặc Uỷ ban nhân dân địa phương nơi em sinh sống và cho biết ý nghĩa của hoạt động đó.

Khám phá 1

CH : Em hãy đọc thông tin sau để trả lời câu hỏi:

1. Hội đồng nhân dân thành phố X đã thực hiện chức năng như thế nào?

2. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Hội đồng nhân dân có chức năng gì. Em hiểu như thế nào về chức năng này.

Khám phá 2

CH : Dựa vào sơ đồ 1, em hãy trình bày cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân

Khám phá 3

CH : Hội đồng nhân dân hoạt động theo hình thức nào? Hình thức hoạt động đó thể hiện nguyên tắc nào trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam?

Khám phá 4

CH : Em hãy đọc các thông tin sau để trả lời câu hỏi:

1. Uỷ ban nhân dân tỉnh X đã thực hiện chức năng của mình như thế nào?

2. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Uỷ ban nhân dân có chức năng gì. Em hiểu như thế nào về chức năng này?

Khám phá 5

CH : 

1. Dựa vào sơ đồ 2, em hãy nêu cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân.

2. Kể tên một số cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân địa phương em.

Khám phá 6

CH : Em hãy đọc các thông tin sau để trả lời câu hỏi:

Ủy ban nhân dân hoạt động theo hình thức nào? Nêu ví dụ minh họa..

Luyện tập 1

CH : Em hãy cho biết các ý kiến sau đây đúng hay sai. Vì sao?

Luyện tập 2

CH : Em đồng tình hay không đồng tình với các hành vi nào sau đây? Vì sao?    

Luyện tập 3

CH : Em hãy xử lí các tình huống sau:  

Nếu là T, em sẽ làm gì để mẹ thay đổi quyết định?

Nếu là bạn của H, em sẽ khuyên H lựa chọn như thế nào?

Vận dụng 1

CH : Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) bày tỏ nguyện vọng của bản thân về quyền trẻ em để gửi tới đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện nơi em đang sinh sống.

Vận dụng 2

CH : Em hãy tìm hiểu và viết bài luận về việc thực hiện thủ tục hành chính một cửa ở Uỷ ban nhân dân xã/ phường nơi em sinh sống.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

Mở đầu

CH : HS tìm hiểu tại địa phương

Khám phá 1

CH :

1. Hội đồng nhân dân thành phố X đã thực hiện chức năng:

- Xem xét về tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng 6 tháng đầu năm để quyết định phương hướng, nhiệm vụ kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, thu, chi, ngân sách 6 tháng cuối năm 2020 của thành phố.

- Xem xét, quyết định một số nội dung thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân thành phố.

2. Chức năng của Hội đồng nhân dân là: quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương như:

- Các biện pháp để phát triền kinh tế - xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật;

- Quyết định biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác, phòng, chống quan liêu, tham nhũng trong phạm vi được phân quyền;

- Biện pháp bảo vệ tài sản của cơ quan, tổ chức, bảo hộ tính mạng, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của công dân trên địa bàn, và thực hiện quyền giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương, việc thực hiện nghị quyết của cấp trên

Khám phá 2

CH : 

Hội đồng nhân dân được tổ chức gồm: Thường trực Hội đồng nhân dân và các Ban của Hội đồng nhân dân.

- Thường trực Hội đồng nhân dân có cơ cấu tổ chức gồm: Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và uỷ viên.

- Các ban của Hội đồng nhân dân gồm: trưởng ban, phó trưởng ban và ủy viên

Khám phá 3

CH :

- Hội đồng nhân dân họp mỗi năm hai kì chính và tổ chức các cuộc họp chuyên đề khi có việc phát sinh đột xuất.

- Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề bằng hình thức thảo luận, biểu quyết lấy ý kiến tập thể.

- Hình thức hoạt động của Hội đồng nhân dân thể hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Khám phá 4

CH : 

1.  Uỷ ban nhân dân tỉnh X đã yêu cầu các sở, ban, ngành, Uỷ ban nhân dân các huyện, thành phố và đề nghị các cơ quan Đảng, đoàn thể trên địa bàn kịp thời phổ biến, quán triệt, triển khai nội dung của Nghị quyết.

2. Chức năng của Ủy ban nhân dân là:

- Tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương;

- Tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao.

Khám phá 5

CH : 

 1. Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân gồm:

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân

- Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân

- Các uỷ viên gồm: Ủy viên phụ trách cơ quan chuyên môn, Uỷ viên phụ trách công an, Uỷ viên phụ trách quân sự.

2. Cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân địa phương em là: Ban Tư pháp, Ban Tài chính - Kế hoạch, Ban Tài nguyên và Môi trường, Ban Lao động - Thương binh và Xã hội, Ban Văn hoá và Thông tin.…

Khám phá 6

CH :

- Hình thức hoạt động của Ủy ban nhân dân là:

+ Mỗi tháng Ủy ban nhân dân họp một lần và có thể tổ chức họp chuyên đề khi có công việc phát sinh đột xuất

+ Uỷ ban nhân dân quyết định các vấn đề bằng hình thức biểu quyết lấy ý kiến tập thể.

- Ví dụ: ngày 27/2/2022, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh đã chủ trì cuộc họp bàn về phòng – chống dịch Covid-19 tại Thủ đô Hà Nội.

Luyện tập 1

CH : 

a. Đúng. Vì Uỷ ban nhân dân do Hội đồng nhân dân cung cấp bầu ra 

b. Sai. Vì Hội đồng nhân dân ở các địa phương có cơ cấu tổ chức giống nhau

c. Đúng. Vì nhân dân bỏ phiếu bầu ra các đại biểu Hội đồng nhân dân

d. Sai. Vì khi quyết định các vấn đề quan trọng của cơ quan, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phải thông qua ý kiến của tập thể.

Luyện tập 2

CH : 

a. Không đồng tình với hành vi của anh T, vì anh T chưa thực hiện đúng quyền và trách nhiệm 

b. Đồng tình với việc làm của các cán bộ thuộc Uỷ ban nhân dân xã A vì đã phát huy quyền làm chủ của nhân dân địa phương.

c. Đồng tình với hành vi của ông H vì ông đã tôn trọng và chấp hành pháp luật, không lợi dụng chức vụ để giải quyết việc riêng.

d. Đồng tình với việc làm của M vì M phát huy tinh thần làm chủ

Luyện tập 3

CH : 

a. Nếu là T, em sẽ thuyết phục mẹ hướng dẫn em tự tới Uỷ ban nhân dân

b. Nếu là bạn của H, em sẽ giải thích cho H hiểu tầm quan trọng của việc trẻ em được tham gia đóng góp ý kiến trong việc xây dựng các chương trình, chính sách cho trẻ em ở địa phương

Vận dụng 1

CH :Em có thể dựa vào gợi ý để hoàn thành bài viết:

- Nguyện vọng của em là gì? (Quyền học tập, quyền vui chơi,...)

- Bày tỏ suy nghĩ của em về quyền trẻ em (Quyền học tập, quyền vui chơi,...)

- Lí do em mong muốn thực hiện nguyện vọng này?

- Em hi vọng đại biểu Hội đồng nhân dân sẽ làm gì để thực hiện nguyện vọng?

- Bày tỏ cảm xúc, thái độ của em với nguyện vọng của mình đến Hội đồng nhân dân.

Vận dụng 2

CH : HS tìm hiểu tại địa phương