BÀI 23: TÒA ÁN NHÂN DÂN VÀ VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN

Mở đầu

Câu hỏi: Em hãy chia sẻ một số hoạt động của Hội đồng nhân dân hoặc Uỷ ban nhân dân địa phương nơi em sinh sống và cho biết ý nghĩa của hoạt động đó.

Giải nhanh: 

- Hoạt động: Tại kỳ họp thứ 3 (tháng 12/2021), Bí thư Thành uỷ Hà Nội nhấn mạnh cần tiếp tục tiêm vaccine

- Ý nghĩa: đóng góp tích cực cho công cuộc phòng – chống dịch bệnh Covid-19 

Khám phá 1

Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin sau để trả lời câu hỏi:

1. Hội đồng nhân dân thành phố X đã thực hiện chức năng như thế nào?

2. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Hội đồng nhân dân có chức năng gì. Em hiểu như thế nào về chức năng này.

Giải nhanh: 

1. Xem xét, quyết định một số nội dung thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân thành phố.

2. Quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương 

Khám phá 2

Câu hỏi: Dựa vào sơ đồ 1, em hãy trình bày cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân
Giải nhanh: 

Gồm: Thường trực Hội đồng nhân dân và các Ban của Hội đồng nhân dân.

Khám phá 3

Câu hỏi: Hội đồng nhân dân hoạt động theo hình thức nào? Hình thức hoạt động đó thể hiện nguyên tắc nào trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam?

Giải nhanh: 

- Họp mỗi năm hai kì chính và tổ chức các cuộc họp chuyên đề khi có việc phát sinh đột xuất.

- Thảo luận, biểu quyết lấy ý kiến tập thể.

- Nguyên tắc tập trung dân chủ 

Khám phá 4

Câu hỏi: Em hãy đọc các thông tin sau để trả lời câu hỏi:

1. Uỷ ban nhân dân tỉnh X đã thực hiện chức năng của mình như thế nào?

2. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Uỷ ban nhân dân có chức năng gì. Em hiểu như thế nào về chức năng này?
Giải nhanh: 

1.  Yêu cầu các sở, ban, ngành, Uỷ ban nhân dân các huyện, thành phố và đề nghị các cơ quan Đảng, đoàn thể trên địa bàn kịp thời phổ biến, quán triệt, triển khai 

2. 

- Tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương;

- Tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao.

Khám phá 5

Câu hỏi: 

1. Dựa vào sơ đồ 2, em hãy nêu cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân.

2. Kể tên một số cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân địa phương em.

Giải nhanh: 

1. 

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân

- Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân

- Các uỷ viên gồm: Ủy viên phụ trách cơ quan chuyên môn, Uỷ viên phụ trách công an, Uỷ viên phụ trách quân sự.

2. Ban Tư pháp, Ban Tài chính - Kế hoạch, Ban Tài nguyên và Môi trường, Ban Lao động - Thương binh và Xã hội, Ban Văn hoá và Thông tin....

Khám phá 6

Câu hỏi: Em hãy đọc các thông tin sau để trả lời câu hỏi:

Ủy ban nhân dân hoạt động theo hình thức nào? Nêu ví dụ minh họa.
Giải nhanh: 

+ Mỗi tháng Ủy ban nhân dân họp một lần và có thể tổ chức họp chuyên đề khi có công việc phát sinh đột xuất

+ Biểu quyết lấy ý kiến tập thể.

- Ví dụ: ngày 27/2/2022, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh đã chủ trì cuộc họp bàn về phòng – chống dịch Covid-19 tại Thủ đô Hà Nội.

Luyện tập 1

Câu hỏi: Em hãy cho biết các ý kiến sau đây đúng hay sai. Vì sao?

Giải nhanh: 

a. Đúng. Vì chịu sự giám sát của Hội đồng nhân dân cùng cấp.

b. Sai. Vì số lượng thành viên khác nhau, tuỳ vào đặc trưng từng vùng.

c. Đúng. Vì nhân dân bỏ phiếu bầu 

d. Sai. Vì khi quyết định phải thông qua ý kiến của tập thể.

Luyện tập 2

Câu hỏi: Em đồng tình hay không đồng tình với các hành vi nào sau đây? Vì sao?    

Giải nhanh: 

a. Không đồng tình với hành vi của anh T, vì anh T chưa thực hiện đúng quyền và trách nhiệm của công dân trong việc xây dựng và phát triển bộ máy nhà nước.

b. Đồng tình với việc làm của các cán bộ thuộc Uỷ ban nhân dân xã A vì đã phát huy quyền làm chủ của nhân dân địa phương.

c. Đồng tình với hành vi của ông H vì ông đã tôn trọng và chấp hành pháp luật, không lợi dụng chức vụ để giải quyết việc riêng.

d. Đồng tình với việc làm của M vì M phát huy tinh thần làm chủ, phát huy trách nhiệm của học sinh trong việc quyết định những vấn đề liên quan đến bản thân tại địa phương.

Luyện tập 3

Câu hỏi: Em hãy xử lí các tình huống sau:  

Nếu là T, em sẽ làm gì để mẹ thay đổi quyết định?

Nếu là bạn của H, em sẽ khuyên H lựa chọn như thế nào?
Giải nhanh: 

a. Thuyết phục mẹ hướng dẫn em để thực hiện các thủ tục hành chính khi cần 

b. Khuyên H nên tham gia cuộc họp để nói lên tâm tư, nguyện vọng của bản thân 

Vận dụng 1

Câu hỏi: Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) bày tỏ nguyện vọng của bản thân về quyền trẻ em để gửi tới đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện nơi em đang sinh sống.

Giải nhanh: 

- Nguyện vọng của em là gì? (Quyền học tập, quyền vui chơi,...)

- Bày tỏ suy nghĩ của em về quyền trẻ em (Quyền học tập, quyền vui chơi,...)

- Lí do em mong muốn thực hiện nguyện vọng này? Cảm xúc của em?

Vận dụng 2

Câu hỏi: Em hãy tìm hiểu và viết bài luận về việc thực hiện thủ tục hành chính một cửa ở Uỷ ban nhân dân xã/ phường nơi em sinh sống.

Giải nhanh: 

Một số thủ tục như khai sinh, chứng thực hồ sơ... đã rút ngắn thời gian giải quyết. Trách nhiệm và thái độ phục vụ của công chức được nhân dân đánh giá cao, hạn chế tiêu cực.