BÀI 22: TÒA ÁN NHÂN DÂN VÀ VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

Mở đầu

CH : Em cùng các bạn xem một số hình ảnh hoặc clip xét xử của một phiên tòa và chia sẻ những hiểu biết của em về Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân.

Khám phá 1

CH : Em hãy đọc các thông tin sau để trả lời câu hỏi:

1. Tòa án nước ta thực hiện các hoạt động xét xử nhằm mục đích gì?

2. Theo em, Tòa án nhân dân có vai trò gì?

Khám phá 2

CH : Dựa vào sơ đồ 1 và hình 1, em hãy trình bày cơ cấu tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân. 

 Khám phá 3

CH : Em hãy đọc các thông tin sau để trả lời câu hỏi:

1. Từ các thông tin trên, em hãy cho biết Viện kiểm sát nhân dân thành phố H thực hiện chức năng gì.

2. Chức năng thực hành quyền công tố của Viện kiểm soát nhân dân là gì?

3. Nêu ví dụ về việc Viện kiểm sát nhân dân thực hiện chức năng thực hành quyền công tố tại một phiên tòa.

Khám phá 4

CH : Em hiểu thế nào về chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát nhân dân? Nêu ví dụ minh họa.

Khám phá 5

CH : Dựa vào sơ đồ 2 và thông tin trên, em hãy trình bày cơ cấu tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân.

Luyện tập 1

CH  1: Em hãy cho biết các ý kiến sau đây đúng hay sai. Vì sao?

Luyện tập 2

CH : Em đồng tình hay không đồng tình với hành vi nào sau đây? Vì sao?

Luyện tập 3

CH : Em hãy xử lí các tình huống sau:  

Nếu là N, em sẽ làm gì để B thay đổi ý định?

Nếu là H, em sẽ làm gì để mẹ thay đổi ý định? 

Vận dụng 1

CH : Em hãy viết bài luận tuyên truyền nhiệm vụ bảo vệ công lí của Tòa án nhân dân và chia sẻ với thầy cô cùng các bạn.

Vận dụng 2

CH : Em hãy viết bài luận tuyên truyền chức năng thực hành quyền công tố của Viện kiểm sát nhân dân nhằm đảm bảo xét xử kịp thời, nghiêm chỉnh, đúng pháp luật.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

Mở đầu

CH : HS sưu tầm trên mạng xã hội

Khám phá 1

CH : 

1. Hoạt động xét xử của Toà án nhằm mục đích thực hiện quyền tư pháp, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của đất nước.

2. Toà án thực hiện quyền tư pháp để bảo vệ công lí, bảo vệ quyền con người, quyền Công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

Khám phá 2

CH :

- Toà án nhân dân được tổ chức thành:

+ Toà án nhân dân tối cao gồm: Toà án nhân dân cấp cao, Toà án nhân dân cấp tỉnh, Toà án nhân dân cấp huyện.

+ Toá án quân sự gồm: Tòa án quân sự trung ương, Toàn án quân sự quân khu và tương đương, Tòa án quân sự khu vực.

Mỗi tòa án có một cơ cấu tổ chức riêng được quy định trong luật và được tổ chức độc lập theo thẩm quyền xét xử.

- Hoạt động của tòa án

+ Toà án nhân dân xét xử công khai.

+ Trong trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên hoặc giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự, Toà án nhân dân có thể xét xử kín.

+ Toà án nhân dân xét xử tập thể và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.

 Khám phá 3

CH : 

1. Viện kiểm sát nhân dân thành phố H thực hiện chức năng thực hiện quyền hành công tố, mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án và đề nghị mức án tử hình đối với cha dượng và tù chung thân đối với mẹ ruột bạo hành con gái 3 tuổi tử vong.

2. Chức năng thực hành quyền công tố của Viện kiểm soát nhân dân là hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân trong tố tụng hình sự để thực hiện việc buộc tội của Nhà nước đối với người phạm tội, được thực hiện ngay từ khi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và trong suốt quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử án hình sự.

3. Ví dụ về việc Viện kiểm sát nhân dân thực hiện chức năng thực hành quyền công tố tại một phiên tòa: xét xử vụ cha dượng bạo hành bé gái 3 tuổi ở Hà Nội.

- Viện kiểm sát nhân dân thực hiện khởi tố đối với 2 bị can: Nguyễn Minh Tuấn và Nguyễn Thị Lan Anh liên quan đến vụ bạo hành bé N.N.M (3 tuổi, con của Lan Anh) dẫn đến tử vong.

- Viện kiểm sát nhân dân thực hiện truy tố bị can trước tòa trên cơ sở kết quả điều tra vụ án.

- Buộc tội các bị cáo Nguyễn Minh Tuấn và Nguyễn Thị Lan Anh các tội: giết người; tàng trữ và sử dụng trái phép chất ma túy.

Khám phá 4

CH : 

- Chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp là hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân để kiểm sát tính hợp pháp của các hành vi, quyết định của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động tư pháp.

- Ví dụ: Xử lý vi phạm; yêu cầu, kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền khắc phục, xử lý nghiêm minh vi phạm pháp luật trong hoạt động tư pháp; kiến nghị cơ quan, tổ chức hữu quan áp dụng các biện pháp phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm.

Khám phá 5

CH : 

- Cơ cấu tổ chức của Viện kiểm sát nhân dân Việt Nam là:

+ Viện kiểm sát nhân dân tối cao gồm: Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện.

+ Viện kiểm sát quân sự gồm: Viện kiểm sát quân sự trung ương, Viện kiểm sát quân sự quan khu và tương đương, Viện kiểm sát quân sự khu vực.

- Hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân là:

+ Tất cả các Viện kiểm sát đều do Viện trưởng lãnh đạo.

+ Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp dưới chịu sự lãnh đạo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp trên.

+ Viện trưởng các Viện kiểm sát cấp dưới chịu sự lãnh đạo thống nhất của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Luyện tập 1

CH  1: 

a. Sai. Người dân cần nộp đơn ở toà án phù hợp để được giải quyết vấn đề của bản thân.

b. Đúng. Vì Viện kiểm sát cấp trên có trách nhiệm kiểm tra, xử lý nghiêm minh vi phạm pháp luật của Viện kiểm sát cấp dưới. 

c. Đúng. Vì cần bảo mật những thông tin liên quan đến trẻ em để tránh gây ảnh hưởng tới cuộc sống hoặc tương lai sau này của trẻ em nên được xét xử kín.

d. Sai. Vì trong một số trường hợp, bản án của Toà án có thể xảy ra sai sót và sẽ được huỷ bỏ.

Luyện tập 2

CH : 

a. Không đồng tình vì hành vi của cán bộ Viện kiểm sát A đã tiết lộ các thông tin của vụ án, có thể sẽ gây ảnh hưởng xấu đến quá trình điều tra vụ án.

b. Đồng tình. Chị B đã thực hiện tốt trách nhiệm của bản thân trong công việc

c. Đồng tình. Thông qua các phiên toà giả định về bạo lực học đường, học sinh được cung cấp kiến thức bổ ích về pháp luật, nâng cao ý thức trong phòng, chống bạo lực học đường.

d. Đồng tình về việc làm của ông N. Việc làm của ông có thể sẽ hỗ trợ kiểm sát viên phát hiện một số sai sót (nếu có) và đưa ra những quyết định chính xác hơn.

Luyện tập 3

CH : 

a. Nếu là N, em sẽ giải thích cho B những lợi ích của việc đi xem xét xử vụ án ma tuý. 

b. Nếu là H, em sẽ giải thích để mẹ hiểu anh trai đã làm sai nên cần phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. 

Vận dụng 1

CH : 

Gợi ý

• Bảo vệ công lý là gì?

  • Là thực hiện đúng đắn, khách quan, trung thực các quy định của pháp luật.

  • Đảm bảo sự công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi người trước pháp luật.

• Tại sao bảo vệ công lý là nhiệm vụ quan trọng của Tòa án nhân dân?

  • Góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào pháp luật, Nhà nước.

  • Thúc đẩy xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

  • Đảm bảo trật tự xã hội, an ninh quốc gia.

• Tòa án nhân dân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ công lý bằng cách nào?

  • Xét xử đúng đắn, khách quan, trung thực các vụ án, việc tranh chấp.

  • Áp dụng đúng pháp luật, không thiên vị, không xử ép.

  • Tôn trọng quyền của các bên tham gia tố tụng.

  • Đảm bảo tính minh bạch, công khai trong hoạt động xét xử.

3. Kết luận:

• Nhiệm vụ bảo vệ công lý của Tòa án nhân dân có vai trò vô cùng quan trọng.

• Mỗi cá nhân, tổ chức và công dân cần ý thức trách nhiệm, chung tay góp sức để Tòa án nhân dân thực hiện tốt nhiệm vụ này.

4. Kêu gọi hành động:

• Khuyến khích mọi người tìm hiểu về pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật.

• Tuyên truyền về vai trò, nhiệm vụ của Tòa án nhân dân trong bảo vệ công lý.

• Góp ý, kiến nghị cho Tòa án nhân dân để nâng cao chất lượng hoạt động xét xử.

Vận dụng 2

CH :  Gợi ý

1. Nội dung:

• Chức năng thực hành quyền công tố:

  • Khởi tố, truy tố bị can, bị cáo.

  • Giữ quyền công tố trong quá trình tố tụng.

  • Đảm bảo tính công bằng, khách quan.

• Vai trò đảm bảo xét xử đúng đắn:

  • Đảm bảo trật tự xã hội, an ninh quốc gia.

  • Bảo vệ quyền lợi công dân.

  • Nâng cao niềm tin vào pháp luật.

  • Góp phần phòng ngừa, giáo dục chung.

• VKSND thực hiện chức năng bằng cách nào:

  • Rà soát, phân loại hồ sơ vụ án.

  • Nâng cao chất lượng điều tra, truy tố.

  • Giám sát hoạt động tố tụng hình sự.

  • Nâng cao trình độ Kiểm sát viên.

  • Ứng dụng công nghệ thông tin.

2.  Kết luận:

• Vai trò quan trọng của chức năng thực hành quyền công tố.

• Cần phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong hệ thống tư pháp.

3. Kêu gọi hành động:

• Khuyến khích tìm hiểu pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành.

• Tuyên truyền vai trò, nhiệm vụ của VKSND.

• Góp ý, kiến nghị cho VKSND.