BÀI 15: SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG VÀ Ý NGHĨA CỦA VIỆC PHÒNG TRỪ

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

MỞ ĐẦU

CH1: Sâu bệnh và bệnh hại khác nhau như thế nào? Chúng có ảnh hưởng như thế nào đối với cây trồng?

I. KHÁI NIỆM SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

CH1: Phân biệt sâu hại và bệnh hại. Kể tên một số loại sâu hại, bệnh hại mà em biết.

II. TÁC HẠI CỦA SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

CH1: Quan sát Hình 15.3, nêu tác hại của sâu, bệnh đối với mỗi loại cây trồng.

CH2: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu thêm về tác hại của sâu, bệnh hại cây trồng.

IV. Ý NGHĨA CỦA VIỆC PHÒNG TRỪ SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

CH1: Giải thích tác dụng bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái và sức khỏe con người của biện pháp sinh học và biện pháp quản lí dịch hại tổng hợp trong phòng, trừ sâu bệnh hại.

LUYỆN TẬP

CH1: Em hãy giải thích vì sao phòng trừ sâu, bệnh lại giúp cây trồng cho năng suất cao, chất lượng tốt.

VẬN DỤNG

CH1: Viết một đoạn văn ngắn mô tả tác hại của một hoặc một số loại sâu, bệnh đối với cây trồng mà em biết.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

MỞ ĐẦU

CH1:

- Sâu gây hại các bộ phận của cây trồng bị khuyết, thủng, cuốn; quả, thân, cành bị gãy, thối, rụng...

- Bệnh hại là trạng thái không bình thường về hình thái, chức năng, sinh lí... 

Sâu, bệnh hại có ảnh hưởng xấu đến cây trồng.

I. KHÁI NIỆM SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

CH1: 

• Sâu hại là các loài côn trùng gây hại các bộ phận của cây trồng như thân, lá, hoa, quả, rễ... 

• Bệnh hại là trạng thái không bình thường về hình thái, cấu tạo, chức năng, sinh lí... của cây trồng, do các loài sinh vật hoặc điều kiện bất lợi gây ra.

• Một số sâu hại:châu chấu, sâu cuốn lá, bọ hung, ruồi đục quả, sâu xanh...

• Một số bệnh hại thường gặp như bệnh bạc à, bệnh đạo ôn trên lúa, bệnh thán thư, bệnh vàng lá greening trên cây có múi, bệnh héo xanh vi khuẩn,...

II. TÁC HẠI CỦA SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

CH1:

a. Hoa hồng bị rệp hại sẽ phát triển kém, hoa hồng có thể bị chết.

b. Quả chanh bị loét vi khuẩn: chất lượng sản phẩm kém

c. Bắp cải bị thối nhũn do vi khuẩn, thậm chí có thể bị chết

d. Lá đậu đỗ bị sâu khoang hại: cây sẽ phát triển kém, thậm chí có thể bị chết

e. Cây hồ tiêu bị bệnh chết chậm do nấm

g. Mía bị sâu đục hại thân: cây phát triển kém, không cho thu hoạch

h. Cà chua: cây phát triển kém, năng suất và chất lượng cà chua bị giảm

i. Quả vải bị sâu đục cuống hại: chất lượng nông sản kém, không cho thu hoạch

CH2: 

• Bệnh thán thư hại xoài

• Bệnh thối hoa nhãn, vải

• Bệnh mốc sương hại nhãn, vải

• Bệnh vàng lá hại cây ăn quả có múi

IV. Ý NGHĨA CỦA VIỆC PHÒNG TRỪ SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

CH1: Biện pháp sinh học:

• Tạo môi trường thuận lợi cho các loại sinh vật có ích là kẻ thù tự nhiên của dịch hại, phát triển nhằm góp phần tiêu diệt dịch hại, bảo vệ thiên địch tránh khỏi độc hại do dùng thuốc hoá học

• Sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học tác dụng trừ dịch hại, không độc hại với các loại sinh vật có ích an toàn với con người và môi trường

• Tập trung nhân nuôi, sử dụng thiên địch nhóm bắt mồi, ký sinh và vi sinh vật để phòng trừ sâu hại cây trồng.

Quản lí dịch hại tổng hợp là hệ thống quản lí dịch hại trong đó căn cứ vào môi trường và các điều kiện sinh thái cụ thể và sự biến động quần thể các loài sinh vật gây hại mà sử dụng các phương tiện kĩ thuật và các biện pháp thích hợp để khống chế quần thể sinh vật gây hại luôn ở mức dưới ngưỡng gây hại kinh tế.

Quản lí dịch hại tổng hợp nhấn mạnh  vào cây trồng khỏe mạnh, có ảnh hưởng tối thiểu tới hệ sinh thái nông nghiệp và khuyến khích cơ chế phòng trừ dịch hại bằng biện pháp tự nhiên. 

LUYỆN TẬP

CH1: Vì sâu, bệnh hại có ảnh hưởng xấu đến cây trồng. Khi sâu, bệnh phá hại, cây trồng sinh trưởng, phát triển kém; năng suất và chất lượng nông sản giảm

VẬN DỤNG

CH1: Bệnh vàng lá do vi khuẩn là bệnh thường gặp vào giai đoạn lúa đang đẻ nhánh. Các ruộng sâu, có nước ngập cao thường gặp bệnh này. Các ruộng có dùng nước để che chắn rầy nâu cũng rất dễ mắc bệnh vàng lá do vi khuẩn. Ruộng lúa bắt đầu bị vàng từng chòm ở những nơi trũng, hoặc dọc theo mương. Sau đó bệnh lan ra rất nhanh vào những ngày có mưa hoặc sau những ngày đi bón phân hoặc phun thuốc. Vết bệnh có màu vàng hơi xỉn màu và có các vệt nâu nhạt chạy dọc theo gân lá.