BÀI 25: CÔNG NGHỆ TRỒNG CÂY KHÔNG DÙNG ĐẤT

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

MỞ ĐẦU

CH1: Hiện nay, nhu cầu sử dụng rau sạch ngày càng tăng cao, do đó cần có các kĩ thuật trồng có thể đảm bảo cung cấp được rau sạch, trong đó có kĩ thuật trồng cây không dùng đất. Vậy kĩ thuật trồng cây không dùng đất là như thế nào? Có những hệ thống trồng cây nào và gồm những bộ phận cơ bản nào? Nguyên lí hoạt động của chúng ra sao?

I. KHÁI NIỆM VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA KĨ THUẬT TRỒNG CÂY KHÔNG DÙNG ĐẤT

CH1: Kể tên một số nguyên tố khoáng đa lượng, vi lượng cần thiết cho cây được trồng bằng hệ thống thủy canh.

II. MỘT SỐ HỆ THỐNG TRỒNG CÂY KHÔNG DÙNG ĐẤT

CH1: Kể tên một số loại cây, rau, quả có thể trồng bằng kĩ thuật thủy canh.

Giải thích ưu và nhược điểm của kĩ thuật thủy canh.

CH2: Hệ thống thủy canh hồi lưu có ưu điểm gì so với hệ thống thủy canh không hồi lưu? Tại sao trồng cây bằng hệ thống thủy canh hồi lưu cho cây trồng có năng suất cao và an toàn?

CH3: Từ những nguyên liệu thường gặp hàng ngày như thùng xốp, ống nhựa, rổ nhựa, xơ dừa, sỏi, máy bơm... mỗi nhóm hãy thiết kế một hệ thông thủy canh phù hợp để trồng rau tại gia đình.

CH4: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu những loại cây trồng có thể áp dụng phương pháp khí canh.

CH5:  Vì sao dung dịch dinh dưỡng dùng cho khí canh đòi hỏi mức độ hòa tan và độ sạch cao hơn dung dịch thủy canh?

CH6: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu về thành phần dinh dưỡng, độ pH và độ EC của dung dịch khí canh cho một số đối tượng cây trồng cụ thể.

CH7: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu về ưu, nhược điểm của công nghệ khí canh.

CH8: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu thêm về các mô hình khí canh hiện nay đang được sử dụng trong trồng trọt.

CH9: Quan sát Hình 25.7 và mô tả nguyên lí hoạt động của hệ thống khí canh.

VẬN DỤNG

CH1:Từ kiến thức đã học và hệ thống thủy canh đã tự thiết kế, em hãy áp dụng để tạo một thống trồng cây thủy canh (hồi lưu hoặc không hồi lưu) sử dụng tại gia đình và trồng loại cây em yêu thích bằng hệ thống đó.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

MỞ ĐẦU

CH1: Kĩ thuật trồng cây không dùng đất là một kĩ thuật trồng cây hiện đại, trong đó cây được trồng trên một hệ thống không có đất. Có hai hình thức là thủy canh và khí canh.

I. KHÁI NIỆM VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA KĨ THUẬT TRỒNG CÂY KHÔNG DÙNG ĐẤT

CH1:  dinh dưỡng đa lượng: Nitơ, Photpho, Kali, Canxi, Magie, Lưu huỳnh...

dinh dưỡng vi lượng: Clo, Sắt, Bo, Mangan, Kẽm, Đồng, Niken,...

II. MỘT SỐ HỆ THỐNG TRỒNG CÂY KHÔNG DÙNG ĐẤT

CH1:: rau xà lách, cải xoăn, rau chân vịt, dưa leo, cà chua, cây họ đậu, cây ớt...

- Ưu điểm:

• Kiểm soát dinh dưỡng cây trồng 

• Kĩ thuật không dùng đất.

• Cho năng suất cao, rút ngắn thời gian trồng trọt.

• Hạn chế tối đa việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật 

• Nhược điểm:

  • Khó áp dụng với cây lương thực, cây ăn quả.

  • Vốn đầu tư ban đầu cao đối với các mô hình lớn, đòi hỏi trinh độ chuyên môn kĩ thuật cao 

CH2: 

• ưu điểm: tiết kiệm thời gian chăm sóc; cho năng suất cây trồng cao; có thể áp dụng nhiều quy mô khác nhau

• Trồng cây bằng hệ thống thủy canh hồi lưu cho năng suất cao và an toàn vì mô hình này được thiết kế với hệ thống thùng chứa và các khay trồng. Dung dịch dinh dưỡng sẽ được bơm tuần hoàn từ thùng chứa dung dịch đi khắp các khay để đưa tới bộ rễ của cây, phần dư thừa sẽ được luân chuyển về thùng chứa ban đầu. Quá trình này được diễn ra liên tục. 

CH3: Các nhóm tự thiết kế

CH4: dâu tây, cà chua, xà lách, củ cải, tỏi tây, củ cải đường, đậu bắp, sả, chanh,…

CH5: Vì cây trồng trong khí canh được cung cấp chất dinh dưỡng thông qua hệ thống bơm dung dịch dinh dưỡng với áp suất cao tạo nên các hạt sương bám dính vào bộ rễ của cây.

CH6:

CH7: 

Ưu điểm:

• Tiết kiệm tối đa tài nguyên (lượng nước, chất dinh dưỡng)

• Rễ nhận được nhiều oxy hơn

• Năng suất cây trồng cao hơn

• Hệ thống dễ bảo trì hơn

• Dễ dàng xác định vấn đề với cây trồng

Nhược điểm:

• Yêu cầu kỹ thuật cao, phức tạp hơn các loại thủy canh khác dành cho những người mới bắt đầu.

• Chi phí đầu tư ban đầu khá cao.

• Yêu cầu giám sát và bảo trì nhiều hơn.. 

CH8: Có ba loại hệ thống khí canh cơ bản để lựa chọn:

1. Hệ thống khí canh áp suất thấp (LPA) là lựa chọn phổ biến nhất cho những người muốn xây dựng hệ thống khí canh tự làm tại nhà vì chúng đơn giản, rẻ hơn và ít yêu cầu về kỹ thuật hơn.

2. Hệ thống khí canh áp suất cao: Hệ thống áp suất cao được những người làm vườn thuỷ canh coi là hệ thống khí canh thực sự và thuần tuý đúng định nghĩa của khí canh. 

3. Hệ thống khí canh siêu âm Fogger

CH9: Bơm đẩy dung dịch trong bể chứa vào đường ống, qua vòi phun vào không khí tạo hơi sương, nơi có rễ cây. Một phần sương bám trên bề mặt rễ, phần còn lại rơi xuống máng thu và được đưa trở lại bể chứa.

VẬN DỤNG

CH1: Học sinh tự thiết kế