Slide bài giảng Tin học ứng dụng 11 cánh diều Chủ đề D Bài: Phòng tránh lừa đảo và ứng xử văn hoá trên mạng

Tóm lược nội dung

PHÒNG TRÁNH LỪA ĐẢO VÀ ỨNG XỬ VĂN HÓA TRÊN MẠNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV đặt câu hỏi cho HS: Nếu bạn của em chia sẻ với em một số thông tin riêng tư không tốt về một bạn khác trong lớp, em nên hành động như thế nào?

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Lừa đảo qua mạng

• Văn hóa ứng xử trên mạng

• Luyện tập

• Vận dụng

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Lừa đảo qua mạng

Hãy thảo luận và chia sẻ với nhau về một số hình thức lừa đảo trực tuyến mà em biết, đồng thời nêu rõ các dấu hiệu nhận biết lừa đảo và đưa ra lời khuyên để phòng ngừa chúng.

Nội dung gợi ý:

a) Một số dạng lừa đảo

+ Lừa đảo trúng thưởng, tặng quà để lấy tiền phí vận chuyển

+ Lừa đảo chiếm tiền đặt cọc hoặc bán hàng giả

+ Lừa đảo để lấy cắp thông tin cá nhân

b) Dấu hiệu lừa đảo và lời khuyên phòng ngừa

- Email, trang web có lỗi chính tả, lỗi hành văn thì đó có thể là lừa đảo. Chú ý nhận biết những cách viết sai chính tả trong tên miền. Ví dụ, thay chữ “o” bằng số 0, “m” bằng “r” và “n”. 

- Trỏ chuột vào một liên kết nhưng không nháy chuột sẽ nhìn thấy địa chỉ thực sự mà liên kết sẽ mở ra. Nếu nó không khớp với địa chỉ hiển thị mời nháy chuột thì đó là dấu hiệu lừa đảo. Truy cập địa chỉ trang web in trên các tài liệu chính thức. 

- Cảnh giác với email tin nhắn người lạ, với cách xưng hô chung chung hoặc đột xuất bất ngờ từ người quen cũ ít liên hệ. Gọi điện thoại trực tiếp.

c) Nguyên tắc để hạn chế thiệt hại

- Lập tức thay đổi mật khẩu cho những tài khoản giao tiếp qua mạng bị ảnh hưởng. Thiết lập xác minh hai bước cho những tài khoản quan trọng

- Thông báo ngay cho người có trách nhiệm nếu tài khoản bị ảnh hưởng có liên quan đến nhà trường hay cơ quan, tổ chức.

- Báo ngay cho ngân hàng nếu lỡ chia sẻ thông tin về thẻ tín dụng, tài khoản cá nhân

- Báo ngay cho cơ quan chức năng nếu đã bị thiệt hại. 

Hoạt động 2. Văn hóa ứng xử trên mạng

Hãy thảo luận về văn hóa ứng xử trên mạng, nêu rõ các quy tắc cơ bản và nguyên tắc cần thiết để thể hiện hành vi đúng mực khi giao tiếp trực tuyến.

Nội dung gợi ý:

a) Quy tắc nền tảng: Thế giới ảo, cuộc sống thực

 Trên không gian mạng, các tiêu chuẩn về hành xử có đạo đức, có văn hóa, tuân thủ pháp luật cũng như trong cuộc sống thực. 

b) Một số nguyên tắc về ứng xử trên mạng

- Đặt mình vào vị trí người khác

- Rộng lượng với người khác, không gây chiến trên mạng

- Tôn trọng “văn hóa nhóm”

- Tôn trọng thời gian và công sức của người khác. 

- Tôn trọng quyền riêng tư của người khác

- Không lợi dụng vị thế của mình để làm việc xấu

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1:  Đâu không phải là biện pháp phòng ngừa tác hại khi tham gia internet?

A. Vào mạng xã hội thâu đêm suốt sáng.

B. Không mở email từ địa chỉ lạ.

C. Không truy cập trang web không lành mạnh.

D. Tự suy nghĩ thay vì lập tức tìm sự trở giúp của Internet.

Câu 2: Em sẽ làm gì trong các trường hợp sau: “Tự nhận thấy dạo này bản thân thường thức rất khuya để vào mạng xã hội”.

A. Vẫn tiếp tục vào mạng xã hội như trước đó. 

B. Rủ rê bạn bè cùng vào mạng xã hội để trò chuyện đêm khuya.

C. Ý thức được hậu quả của việc thức khuya vào mạng xã hội để tự điều chỉnh thời gian hợp lý hơn.

D. Xóa luôn mạng xã hội và không bao giờ sử dụng nữa.

Câu 3: Giả sử em phát hiện ra bạn thân của mình đã bắt đầu nghiện trò chơi trực tuyến, em hãy nêu biện pháp để giúp người bạn của mình thoát khỏi tình trạng đó:

A. khuyên bảo bạn không nên chơi trò chơi trực tuyến nữa.

B. Nói với bạn về sự ảnh hưởng xấu đến sức khỏe khi nghiện trò chơi trực tuyến là như thế nào.

C. Sẽ nhờ sự giúp đỡ từ người lớn như thầy cô, phụ huynh.

D. Cả ba đáp án trên đều đúng.

Câu 4:  Em phát hiện ra bạn của em đang sử dụng một tài khoản của người khác để chia sẻ những video bạo lực. Em nên làm gì?

A. Coi như không biết.

B. Ủng hộ bạn vì đó là bạn của mình.

C. Chia sẻ những video cho bạn.

D. Khuyên bạn không nên “ăn cắp” những thứ không thuộc về mình và không nên chia sẻ video bạo lực.

Câu 5:  Nam chơi game rất nhiều. Đi học về là Nam ngồi ngay vào máy để chơi, nhiều lúc bỏ cả ăn uống, thậm chí chơi thâu đêm. Ngồi trong lớp, Nam chỉ mong sớm tan học để về chơi game. Đã nhiều lần Nam bỏ học để chơi game. Với kết quả học tập kém, Nam có nguy cơ bị ở lại lớp. Em hãy cho biết Nam đã bị ảnh hưởng bởi tác hại:

A. Máy tính bị lây nhiễm virus do truy cập vào những trang web lạ, tải về máy các tệp chưa được kiểm chứng độ tin cậy.

B. Nghiện Internet đến mức không còn thời gian cho những hoạt động lành mạnh, xao nhãng học hành.

C. Lười học tập, lười đọc sách, lười suy nghĩ, dần mất đi năng lực sáng tạo.

D. Bị anh hưởng bởi nội dung xấu trên mạng, những thông tin độc hại, trái với thuần phong mĩ tục.

Nội dung gợi ý:

Câu 1: A

Câu 2: C

Câu 3: D

Câu 4: D

Câu 5: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nếu phát hiện có người giả mạo tài khoản Facebook của mình để đăng những video không phù hợp, em sẽ làm gì?

Câu 2: Nếu em tình cờ gặp một video bạo lực trên trang tin tức, em sẽ phản ứng như thế nào?