Slide bài giảng Khoa học máy tính 11 kết nối Bài 10: Lưu trữ dữ liệu và khai thác thông tin phục vụ và quản lí

Tóm lược nội dung

CHỦ ĐỀ 4: GIỚI THIỆU CÁC HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU

BÀI 10: LƯU TRỮ DỮ LIỆU VÀ KHAI THÁC THÔNG TIN PHỤC VỤ QUẢN LÍ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, thực hiện nhiệm vụ: Để quản lý kết quả học tập, cần theo dõi điểm của từng môn học, bao gồm điểm đánh giá thường xuyên, điểm giữa kỳ, điểm cuối kỳ, v.v. Theo bạn, việc này có cần lưu trữ dữ liệu không? Nếu có, thì cần lưu trữ những loại dữ liệu nào?

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Cập nhật dữ liệu

• Truy xuất dữ liệu và khai thác thông tin

• Thu thập dữ liệu tự động 

• Luyện tập

• Vận dụng

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Cập nhật dữ liệu

GV hướng dẫn học sinh trao đổi trả lời:

• Những loại thông tin nào có thể được khai thác từ việc ghi điểm và quản lý kết quả học tập?
• Ngoài việc ghi điểm vào sổ điểm, những nhiệm vụ nào khác có thể cần thực hiện?
• Việc ghi điểm vào sổ điểm cần được thực hiện ra sao? Hành động ghi chép này được gọi là gì?
• Các hoạt động thêm, xóa, và chỉnh sửa dữ liệu trong việc quản lý điểm môn học và các bài toán quản lý khác được gọi là gì?

Nội dung ghi nhớ:

- Có thể khai thác được những thông tin như: 

+ HS nào có kết quả môn học cao nhất;

+ HS nào có kết quả học tập ổn định thể hiện qua kết quả kiểm tra và đánh giá;

+ Nhóm các HS nam hay nữ có kết quả học tập tốt hơn?

- Ngoài việc ghi điểm vào sổ điểm, có thể có những công việc khác là:

+ Thêm dữ liệu;

+ Xóa dữ liệu;

+ Chỉnh sửa dữ liệu. 

- Việc ghi điểm vào sổ điểm cần được thực hiện thường xuyên. Việc ghi chép này gọi là lưu trữ dữ liệu.

- Việc thêm, xóa và chỉnh sửa dữ liệu trong việc ghi chép điểm môn học nói riêng, trong các bài toán quản lí nói chung được gọi là cập nhật dữ liệu. 

Hoạt động 2. Truy xuất dữ liệu và khai thác thông tin

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Truy xuất dữ liệu có nghĩa là gì?

• Quy trình tính toán, thống kê hoặc tổng hợp từ dữ liệu hiện có để tạo ra thông tin mới theo yêu cầu được gọi là gì?

Nội dung ghi nhớ:

- Truy xuất dữ liệu là việc tìm kiếm, sắp xếp hay lọc ra các dữ liệu theo những tiêu chí nào đó từ dữ liệu đã có. 

- Việc tính toán, thống kê hay tổng hợp từ dữ liệu đã có để có được thông tin mới theo yêu cầu được gọi là khai thác thông tin.

Hoạt động 3. Thu thập dữ liệu tự động 

GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Các mã vạch ở siêu thị lớn chứa những thông tin gì?
• Tóm tắt quá trình thu thập dữ liệu.
• Nêu các lợi ích của việc thu thập dữ liệu.

Nội dung ghi nhớ:

- Ở các siêu thị lớn, người ta đã tạo các mã vạch mang thông tin về mặt hàng dán trên bao bì. 

Tóm tắt quá trình thu thập dữ liệu:

+ Nhân viên thu tiền đưa hàng qua đầu đọc mã vạch.

+ Đầu đọc sẽ đọc mã và gửi máy tính để lập đơn hàng.

+ Toàn bộ dữ liệu hàng hóa và doanh thu được lưu tự động.

+ Máy tính sẽ lập báo cáo doanh thu, thống kê, tổng hợp, phân tích,…

- Trong lưu trữ chỉ số tiêu thụ điện, người ta sử dụng công tơ điện tử.

Lợi ích:

+ Giảm bớt công sức làm hóa đơn tiền điện.

+ Có thể quản lí kĩ thuật qua phân tích dữ liệu từ các công tơ điện tử liên tục gửi về.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Để bảo vệ dữ liệu em có thể sử dụng các cách nào sau đây?

A. Sao lưu dữ liệu ở bộ nhớ ngoài (ổ cứng ngoài, USB, thẻ nhớ,...) hoặc lưu trữ trên Internet nhờ công nghệ đám mây.

B. Cài đặt chương trình phòng chống virus.

C. Đặt mật khẩu mạnh để truy cập vào máy tính hoặc tài khoản trên mạng.

D. Cả A, B, C.

Câu 2: Tên tệp và thư mục cần đặt như thế nào?

A. Dễ nhớ.

B. Ngắn gọn.

C. Đặt theo ý thích.

D. Đặt theo sách giáo khoa.

Câu 3: Tệp có phần mở rộng .exe thuộc loại tệp gì?

A. Không có loại tệp này.

B. Tệp chương trình máy tính.

C. Tệp dữ liệu của chương trình Microsoft Word.

D. Tệp dữ liệu Video.

Câu 4: Đâu là phần mềm bảo vệ máy tính tránh được virus máy tính?

A. Windows Defender       

B. Mozilla Firefox

C. Microsoft Windows       

D. Microsoft Word

Câu 5: Phương án nào sau đây không phải là lợi ích của việc tổ chức lưu trữ tệp trên máy tính một cách hợp lí

A. Giúp em làm việc chuyên nghiệp hơn.

B. Giúp em tìm được tài liệu nhanh hơn khi dữ liệu trên máy tính ngày càng nhiều.

C. Máy tính sẽ chạy nhanh hơn.

D. Giúp em dễ dàng quản lí công việc không bị nhầm lẫn.

Nội dung ghi nhớ:

Câu 1: D

Câu 2: A

Câu 3: B

Câu 4: A

Câu 5: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy liệt kê một số bài toán quản lý mà bạn biết.

Câu 2: Đưa ra một ví dụ về một bài toán quản lý cụ thể và cho biết những loại dữ liệu cần thu thập để thực hiện hoạt động quản lý đó.