Slide bài giảng địa lí 10 chân trời bài 19: Dân số và sự phát triển dân số thế giới

Tóm lược nội dung

BÀI 19: DÂN SỐ VÀ SỰ PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI DÂN SỐ VÀ SỰ PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI

I. Dân số thế giới

1. Đặc điểm dân số thế giới

Câu 1: Dựa vào hình 19.1 và thông tin trong bài, em hãy nhận xét sự thay đổi dân số thế giới theo không gian và thời gian.

Trả lời

- Theo không gian: Dân số giữa các nước, các vùng lãnh thổ rất khác nhau.

- Theo thời gian: dân số đông và vẫn tiếp tục tăng

2. Tình hình phát triển dân số thế giới

Câu 2: Dựa vào hình 19.2 và thông tin trong bài, em hãy nhận xét tình hình phát triển đân số thế giới giai đoạn 1804 - 2020, xu hướng phát triển dân số thế giới giai đoạn 2020 - 2037.

Trả lời

* Tình hình phát triển đân số thế giới giai đoạn 1804 – 2020:

 - Dân số tăng từ 1000 triệu người đến 2000 triệu người là: 123 năm 

 - Tuy nhiên, dân số tăng nhanh từ 6 000 triệu người đến 7 000 triệu người là 12 năm 

* Nhận xét:

 - Tốc độ gia tăng dân số nhanh.

- Quy mô ngày càng lớn đặc biệt từ nửa sau thế kỉ XX.

* Xu hướng phát triển dân số thế giới giai đoạn 2020 — 2037: tiếp tục tăng và đạt 9 tỉ người vào năm 2037.

II. Gia tăng dân số

Câu 3: Dựa vào thông tin trong bài, em hãy:

- Phân biệt gia tăng đân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học.

- Trình bày khái niệm gia tăng dân số thực tế. Lấy ví dụ minh hoạ.

Trả lời

III. Các nhân tố tác động đến gia tăng dân số thế giới

Câu 4: Dựa vào thông tin trong bài, em hãy phân tích các nhân tố tác động đến gia tăng dân số trên thế giới.

Trả lời

- Nhân tố kinh tế - xã hội

+ Các quốc gia, vùng lãnh thổ có trình độ phát triển kinh tế cao, điều kiện sống tốt, thu nhập của người dân cao, cơ sở hạ tầng hiện đại sẽ thu hút dân nhập cư và ngược lại. 

+ Chính sách dân số ở các nước, phong tục, tập quán và tâm lí xã hội, độ tuổi kết hôn,... ở mỗi vùng lãnh thổ trong những thời kì nhất định có vai trò quan trọng ảnh hưởng đến sự gia tăng dân số.

- Nhân tố tự nhiên - sinh học: điều kiện tự nhiên (vị trí địa lí, khí hậu, đất đai,...); cơ cấu sinh học của dân số (độ tuổi, giới tính),... cũng tác động đến gia tăng dân số.

- Các nhân tố khác: thiên tai, dịch bệnh,... ảnh hưởng đến gia tăng dân số ở các khu vực, quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới.

Luyện tập

Câu 1: Em hãy giải thích vì sao tỉ suất tăng dân số tự nhiên được coi là động lực phát triển dân số.

Trả lời

Tỉ lệ gia tăng tự nhiên cao tức là dân số tăng nhanh, còn tỉ lệ gia tăng tự nhiên thấp thì dân số tăng chậm. 

Câu 2: Dựa vào bảng số liệu dưới đây, em hãy tính tỉ suất tăng dân số tự nhiên của Ăng-gô-la, I-ta-li-a, Xin-ga-po, năm 2020 và rút ra nhận xét.

Trả lời

Bảng tỉ suất tăng dân số tự nhiên của Ăng-gô-la, I-ta-li-a, Xin-ga-po

 * Nhận xét:

 - Ăng-go-la có tỉ suất gia tăng tự nhiên cao nhất, cao hơn nhiều lần so với Xin-ga-po và I-ta-li-a.

 - I-ta-li-a có tỉ suất gia tăng tự nhiên âm.

Vận dụng

Nhiệm vụ: Em hãy sưu tầm các thông tin, số liệu về tình hình phát triển dân số và tác động của quá trình này tại tỉnh hoặc thành phố trực thuộc Trung ương em đang sống.

Trả lời

1. Tình hình phát triển dân số:

- Dân số: Theo số liệu thống kê năm 2022, dân số Hà Nội là 8,4 triệu người, đứng thứ hai cả nước sau TP. Hồ Chí Minh.

- Tỷ lệ tăng trưởng: Tỷ lệ tăng dân số bình quân giai đoạn 2019 - 2022 là 2,09%/năm, cao hơn mức tăng bình quân của cả nước (1,14%/năm).

- Mật độ dân số: Mật độ dân số trung bình của Hà Nội là 2.398 người/km2, cao gấp 8,2 lần so với mật độ dân số cả nước.

2. Tác động của quá trình phát triển dân số: