Slide bài giảng Công nghệ cơ khí 11 cánh diều Bài 8: Phương pháp gia công cắt gọt

Tóm lược nội dung

BÀI 8: PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG CẮT GỌT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Thế nào là Tiện? 

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Góc giữa hai đường thẳng trong không gian

• Hai đường thẳng vuông góc trong không gian

• Luyện tập

• Vận dụng

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. PHƯƠNG PHÁP TIỆN

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

Chuyển động cắt gọt trong phương pháp tiện được thực hiện ra sao?

Thiết bị gia công chính thường dùng trong phương pháp tiện là gì?

Nội dung gợi ý:

1. Khái quát chung

- Tiện là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu trên phôi được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn của phôi với chuyển động tịnh tiến của dụng cụ cắt.

- Chuyển động cắt gọt trong phương pháp tiện là chuyển động quay tròn cùng trục chính của phôi gia công và chuyển động tịnh tiến của dụng cụ cắt.

- Thiết bị gia công thường được sử dụng trong phương pháp tiện là: máy tiện vạn năng (hình 8.2), máy tiện CNC,…

- Dụng cụ cắt sử dụng trong phương pháp tiện là dao tiện (hình 8.3) như: dao tiện lỗ, dao tiện rãnh, dao tiện ren,…

- Ưu điểm và nhược điểm:

+ Ưu điểm: thời gian gia công ngắn, dễ thao tác, độ chính xác cao,...

+ Nhược điểm: quá trình mòn của dụng cụ cắt diễn ra nhanh, khả năng tiết kiệm vật liệu thấp, khả năng tạo hình bị hạn chế,...

2. Một số khả năng tạo hình của phương pháp tiện

- Các bề mặt có thể được tạo hình bởi phương pháp tiện là: mặt đầu, mặt trụ, mặt côn, mặt ren,... Đặc điểm chung của các dạng bề mặt này là các bề mặt định hình tròn xoay.

- Các bề mặt thường được gia công bằng phương pháp tiện là: mặt đầu, mặt trụ, mặt côn,…

II. PHƯƠNG PHÁP PHAY

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

• Phương pháp phay, tương tự như phương pháp tiện, là phương pháp gia công cắt gọt như thế nào?

• Phay được thực hiện qua quy trình nào?

• Thiết bị gia công chính thường dùng trong phương pháp phay là gì?

Nội dung gợi ý:

1. Khái quát chung

- Cùng phương pháp tiện, phương pháp phay là một trong hai phương pháp gia công cơ khí được sử dụng phổ biến trong gia công cắt gọt.

- Phay là phương pháp gia công cắt gọt được thực hiện bằng sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn (I) của dụng cụ cắt với chuyển động tịnh tiến (II) của phôi.

- Thiết bị gia công thường sử dụng trong phương pháp phay là máy phay. Máy phay có nhiều loại khác nhau như: máy phay đứng, máy phay ngang,…

- Dụng cụ cắt thường sử dụng trong phương pháp phay là dao phay như: dao phạy trụ, dao phay góc, dao phay chữ T,…

- Ưu điểm và nhược điểm:

+ Ưu điểm: tuổi thọ của dao phay cao, có thể gia công tạo hình được nhiều dạng bề mặt,…

+ Nhược điểm: năng suất thấp, tạo rung động mạnh, khó gia công chi tiết mỏng,...

2. Một số khả năng tạo hình của phương pháp phay

- Phương pháp phay có thể gia công được nhiều hình dạng bề mặt như: mặt phẳng, mặt định hình, mặt ren,...

- Phương pháp phay có thể gia công được nhiều hình dạng bề mặt hơn so với phương pháp tiện là nhờ vào sự đa dạng của dụng cụ cắt và khả năng chuyển động tạo hình của phương pháp.

- Bề mặt có thể được gia công bằng phương pháp phay: tròn,...

III. PHƯƠNG PHÁP KHOAN

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

Thế nào là Khoan ? 

Thiết bị gia công nào thường được sử dụng trong phương pháp khoan? Ngoài máy khoan, phương pháp khoan có thể được thực hiện trên những loại máy gia công nào khác?

Nội dung gợi ý:

1. Khái quát chung

- Khoan là phương pháp gia công cắt gọt được sử dụng để gia công lỗ trên các sản phẩm.

- Thiết bị gia công thường sử dụng trong phương pháp khoan là máy khoan, ngoài ra khoan có thể được gia công ở trên các máy gia công khác nhau như: máy tiện, máy phay,...với dụng cụ cắt là các mũi khoan.

- Ưu điểm và nhược điểm:

+ Ưu điểm: năng suất cao và gia công được lỗ trên phôi đặc mà các phương pháp cắt gọt khác bị hạn chế.

+ Nhược điểm: chất lượng bề mặt gia công thấp, bị hạn chế kích thước gia công, chỉ gia công được các kích thước lỗ,…

- Quá trình bóc tách vật liệu của phương pháp khoan thường được thực hiện nhờ sự phối hợp chuyển động quay trong (I) với chuyển động tịnh tiến (II).

2. Một số khả năng tạo hình của phương pháp khoan

- Phương pháp khoan có thể gia công được các lỗ thông suốt hoặc không thông suốt trên sản phẩm.

- Phương pháp khoan có thể khoan được các lỗ kín, hở,...

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Phương pháp phay là?

A. Là cách thức con người sử dụng sức lao động, máy móc tác động vào vật liệu cơ khí làm thay đổi hình dạng, kích thước, trạng thái hoặc tính chất của vật liệu để tạo ra các sản phẩm.

B. Là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu trên phôi được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn của dụng cụ cắt với chuyển động tịnh tiến của phôi.

C. Là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu thường được thực hiện nhờ sự phối hợp chuyển động quay tròn với chuyển động tịnh tiến (thông thường là chuyển động của khoan còn phôi đứng yên).

D. Là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu trên phôi được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn của phôi với chuyển động tịnh tiến của dụng cụ cắt.

Câu 2: Quan sát hình ảnh sau và cho biết đây là gia công tạo hình nào?

A. Tiện mặt đầu

B. Tiện rãnh

C. Phay mặt phẳng

D. Khoan lỗ không thông suốt

Câu 3: Phương pháp tiện là?

A. Là cách thức con người sử dụng sức lao động, máy móc tác động vào vật liệu cơ khí làm thay đổi hình dạng, kích thước, trạng thái hoặc tính chất của vật liệu để tạo ra các sản phẩm.

B. Là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu trên phôi được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn của dụng cụ cắt với chuyển động tịnh tiến của phôi.

C. Là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu thường được thực hiện nhờ sự phối hợp chuyển động quay tròn với chuyển động tịnh tiến (thông thường là chuyển động của khoan còn phôi đứng yên).

D. Là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu trên phôi được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn của phôi với chuyển động tịnh tiến của dụng cụ cắt.

Câu 4: Quan sát hình ảnh sau và cho biết đây là gia công tạo hình nào?

A. Tiện mặt đầu

B. Tiện rãnh

C. Phay mặt phẳng

D. Khoan lỗ không thông suốt

Câu 5: Ưu điểm của phương pháp tiện là?

A. Thời gian gia công ngắn, dễ thao tác và cần độ chính xác không cao

B. Tuổi thọ dụng cụ cao hơn, khả năng tạo hình lớn

C. Năng suất cao, gia công được trên phôi đặc

D. Gia công được các sản phẩm mỏng và nhiệt độ thấp

 Đáp án gợi ý:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Dụng cụ cắt phổ biến trong phương pháp phay là gì?

Câu 2: Hãy trình bày những ưu điểm và nhược điểm của phương pháp phay.

Câu 3: Liệt kê một số khả năng tạo hình của phương pháp khoan.