A. Câu hỏi củng cố kiến thức, kĩ năng theo sách giáo khoa

Đọc văn bản Muối của rừng (Ngữ văn 11,tập hai, tr. 16) và thực hiện các yêu cầu sau đây:

Câu 1: Liệt kê và ghi rõ những đoạn chuyển biến về cảm xúc, suy nghĩ của ông Diểu trong văn bản. 

Trả lời

  Muối của rừng kể về cuộc đi săn vào một ngày xuân rất đẹp của ông Diểu. Khi săn được một con khỉ đực thì một loạt những sự việc sau đó đã đưa ông đi hết từ cảm xúc này đến cảm xúc khác. Sau đây là những đoạn chuyển biến về cảm xúc, suy nghĩ của ông Diểu: 

• “Con khỉ cái…lừa ông sao được”: Khi con khỉ cái đến cứu khỉ đực, ông Diệu đã tức giận và nghĩ rằng hành động của khỉ cái là giả dối.

•  “Nhặt đất đá ném theo lũ khỉ…chạy như ma đuổi thế này”: Chứng kiến cái chết của khỉ con, ông Diểu dâng lên một nỗi sợ hãi và kinh hoàng. 

• “Có tiếng kêu thảng thốt…nhanh nhẹn, dẻo dai đến thế.”: Người đàn ông vui mừng vì lại bắt được khỉ đực để mang về. 

• “Ông đặt tay lên mình con khỉ…mà bế ẵm nó trên tay thì không đủ sức”: Nhưng khi chứng kiến tình cảnh thê thảm, yếu ớt của khỉ đực ông đã động lòng thương và quyết định cứu nó rồi đưa nó xuống núi. 

• “Có tiếng động khẽ đằng sau…chỗ con khỉ đực nằm”: Nhìn thấy tình cảm của những loài vật dành cho nhau, ông đã quyết định buông tha cho khỉ đực và bỏ đi.

Câu 2: Nhận xét về cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn trong tác phẩm. 

Trả lời

• Tác giả lựa chọn sử dụng ngôi kể, điểm nhìn từ ngôi kể thứ ba.

• Điểm nhìn của tác giả qua ngôi kể thứ ba đã tạo ra nhiều ưu thế trong việc thể hiện nội dung câu chuyện. Người kể tập trung vào diễn tả nội tâm nhân vật ông Diểu. Qua đó, diễn đạt suy nghĩ và cảm xúc của ông Diểu một cách chi tiết và tự nhiên, làm cho câu chuyện hấp dẫn và ý nghĩa hơn, giúp người nghe cảm nhận sâu sắc hơn thông điệp mà tác giả muốn truyền tải.

Câu 3: Theo bạn, tư tưởng của tác phẩm Muối của rừng là gì? Hãy so sánh với Chiều sương (Bùi Hiển) để thấy tư tưởng của hai tác giả về những vấn đề môi trường.

Trả lời

-  Tư tưởng của tác phẩm “Muối của rừng”: Muối của rừng chính là bài học về tính người, về lòng trắc ẩn và tình yêu thiên nhiên, tư tưởng coi trọng tự nhiên. Qua câu chuyện, tác giả muốn truyền tải những thông điệp vị nhân sinh đến với công chúng.

- So sánh 2 tác phẩm “Muối của rừng” và “Chiều sương”

• Giống nhau:

-  Đều phản ánh về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên, thái độ của con người với tự nhiên.

- Hai tác giả đều viết tác phẩm của mình dưới cái nhìn nhân văn.

• Khác nhau

Đọc hai văn bản, ta thấy rõ tri thức, tâm huyết và tài năng của hai tác giả và tư tưởng nhân văn trong tác phẩm. Về tư tưởng:

• Đối với Bùi Hiển, ông rất yêu thương con người, tuy không phân tích, lí giải nhưng lại đi sâu vào mối quan hệ giữa con người và tự nhiên. Việc miêu tả sự bất trắc của tự nhiên chỉ là cái cớ để nói lên lòng yêu thương, thông cảm đối với những con người bình thường nhưng cuộc sống của họ còn khó khăn,

• Đối với Nguyễn Huy Thiệp, ông viết Muối của rừng vào thời kì những vấn đề về sinh thái đang diễn ra rất nghiêm trọng. Ông miêu tả quá trình tương tác giữa tự nhiên với con người để phân tích, lí giải mối quan hệ giữa con người với tự nhiên nhưng qua đó lại thể hiện tình yêu thiên nhiên, lòng trắc ẩn, đau lòng khi thiên nhiên đang bị tàn phá.