BÀI 9. QUẢN LÝ TIỀN

Mở đầu

Theo em những nhận định dưới đây có liên quan gì đến quản lí tiền? Vì sao?

Kiến tha lâu đầy tổ.

Miệng ăn núi lở.

Giải rút gọn:

Những nhận định dưới đây có liên quan gì đến quản lí tiền là:

Kiến tha lâu đầy tổ cũng giống như việc tăng nguồn thu nhập, giống như con kiến ra ngoài kiếm thức ăn tha vào trong tổ, đến một ngày nào đó tổ sẽ đầy thức ăn. Đó chính là nguyên tắc quản lí tiền hiệu quả.

- Miệng ăn núi lở: Chỉ có ăn mà không làm, không dành dụm tiền bạc thì dù có bao nhiêu tiền, rồi cũng hết.

Khám phá

1. Em hãy đọc trường hợp sau và Giải rút gọn câu hỏi.

(Trang 48 sgk)

Câu hỏi: Em có nhận xét gì về cách sử dụng tiền thưởng của bạn T?

Theo em, thế nào là quản lí tiền hiệu quả?

Việc quản lí tiền hiệu quả có ý nghĩa như thế nào?

Giải rút gọn:

Nhận xét về cách sử dụng tiền thưởng của bạn T: Cách sử dụng tiền thưởng của bạn T rất hợp lí. T dùng tiền số tiền ấy để trau dồi kiến thức cho bản thân và giúp đỡ cho những người gặp hoàn cảnh khó khăn.

Quản lý tiền hiệu quả: biết sử dụng tiền một cách hợp lý, không tiêu xài phung phí, nhằm thực hiện những mục tiêu trong tương lai cũng như phòng trừ những bất trắc trong cuộc sống. 

Việc quản lý tiền hiệu quả có ý nghĩa: giúp ta chủ động chi tiêu hợp lý, rèn luyện tiết kiệm, dự phòng cho trường hợp khó khăn và đầu tư cho tương lai.

2. Em hãy đọc các phương án quản lí tiền và Giải rút gọn câu hỏi.

(Trang 49 SGK)

Câu hỏi: Em chọn phương án nào trong những gợi ý trên? Vì sao?

Em có suy nghĩ gì về việc quản lý tiền hiệu quả?

Giải rút gọn:

Trong các phương án trên, em chọn phương án:

c. Phân chia thành các khoản khác nhau để sử dụng hợp lí.

=> Khi phân chia thành các khoản khác nhau sẽ giúp ta sử dụng tiền hợp lý hơn, luôn kiểm soát được tài chính, từ đó có được cách chi tiêu hợp lý.

d. Luôn cân nhắc kĩ trước khi sử dụng. 

=> Khi muốn sử dụng một khoản tiền nào thì cũng luôn cân nhắc trước khi sử dụng, điều đó sẽ giúp ta tránh những sự lãng phí không cần thiết.

3. Em hãy thuyết trình trước lớp về nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả theo gợi ý dưới đây.

(Trang 49 SGK)

Giải rút gọn:

Có ba nguyên tắc tiết kiệm tiền hiệu quả:

+ Chi tiêu hợp lí: sử dụng tiền cho những việc cần thiết. Ưu tiên mua những thứ mình cần hơn là những thứ mình muốn mua. Không chi tiêu vượt quá số tiền mình đang có.

+ Tiết kiệm thường xuyên: Bên cạnh việc sử dụng cho những mục đích cần thiết thì phải để ra được một khoản tiết kiệm. Nên tiết kiệm một cách thường xuyên và đều đặn.

+ Tăng nguồn thu: Bản thân mỗi người nên có nhiều công việc khác nhau để tạo ra những nguồn thu khác nhau nhằm tăng tiền tích lũy.

4. Em hãy đọc các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu.

(Trường hợp trang 49, 50 SGK)

Câu hỏi: Em có nhận xét gì về cách tạo thu nhập của các bạn trong ba trường hợp trên?

Ngoài những cách tạo thu nhập trên, theo em, lứa tuổi học sinh còn có cách tạo thu nhập nào khác?

Giải rút gọn:

Nhận xét

+ Trường hợp 1: Cách tạo thu nhập của M là lao động trí óc. M đã nỗ lực đạt học bổng để giảm bớt gánh nặng kinh tế cho gia đình.

+ Trường hợp 2: Cách tạo thu nhập của T là phù hợp với khả năng và độ tuổi của T. Nhờ bàn tay khéo léo của mình, mỗi tháng T đã có một khoản tiền từ công việc bán bánh.

+ Trường hợp 3: Cách tạo thu nhập của H rất phù hợp với trình độ và khả năng của H. Công việc viết bài cho các trang báo giúp H có thêm thu nhập và rèn luyện khả năng viết của mình. 

Một số cách tạo thu nhập khác cho lứa tuổi học sinh:

+ Thu gom phế liệu

+ Làm các đồ thủ công

+ Tăng gia sản xuất

Luyện tập

Câu 1: Em hãy tự đánh giá về cách chi tiêu, tiết kiệm của em trong hai tuần gần đây và đề xuất hành động cụ thể để quản lí tiền một cách hiệu quả.

Giải rút gọn:

Gợi ý:

Liệt kê ra danh sách những khoản em đã chi tiêu trong hai tuần gần đây.

• Đánh dấu tick vào những khoản đã chi tiêu hợp lý

• Đánh dấu x vào những khoản chưa hợp lý

Đánh giá xem bản thân đã chi tiêu hợp lý chưa.

Sau đó tự đưa ra giải pháp để chi tiêu hợp lí hơn trong thời gian tới.

Câu 2: Em hãy đọc tình huống sau và tư vấn cho các bạn H và T cách quản lí tiền, tạo thu nhập phù hợp.

(Tình huống trang 50, 51 SGK)

Giải rút gọn:

- H nên lập kế hoạch và phân chia số tiền đó theo từng mục:

+ Tiền nhờ bố mẹ giữ hộ.

+ Tiền để giúp đỡ những người khó khăn.

+ Tiền để phục vụ nhu cầu học tập.

+ Tiền để phục vụ nhu cầu vui chơi, ăn uống.

-  T có thể tìm cách kiếm thêm thu nhập bằng cách viết bài cho các trang báo. Cách này giúp T có thêm thu nhập và rèn luyện kĩ năng viết bài. Hơn nữa, với công việc này sẽ không tốn nhiều thời gian của T, bố mẹ T sẽ không từ chối.

Câu 3: Em hãy thảo luận và thuyết trình về ý nghĩa của một trong hai thông điệp dưới đây:

“Nếu bạn mua những thứ bạn không cần, bạn sẽ sớm phải bán đi những thứ bạn cần” (Warren Buffett)

“Bạn phải làm chủ được tiền của mình, bằng không tình cảnh thiếu thốn sẽ mãi mãi kiểm soát bạn”. (Dave Ramsey)

Giải rút gọn:

“Nếu bạn mua những thứ bạn không cần, bạn sẽ sớm phải bán đi những thứ bạn cần” (Warren Buffett)

Ý nghĩa:

• Đối với một số người, quản lý tài chính cá nhân chỉ đơn giản là biết được họ đã tiêu bao nhiêu. Họ thường mắc phải những sai lầm trong việc quản lý tiền bạc, các khoản chi thu.

• Vì vậy, hãy cân nhắc kỹ lưỡng trong từng chi tiêu của bản thân, những sai lầm nhỏ có thể dẫn đến hậu quả không lường.

“Bạn phải làm chủ được tiền của mình, bằng không tình cảnh thiếu thốn sẽ mãi mãi kiểm soát bạn”. (Dave Ramsey)

Ý nghĩa:

• Bạn đừng tiêu tiền hết nhẵn chỉ trong vài ngày rồi những lúc cần thiết lại không có một xu dính túi.

• Bản thân đã kiếm được tiền rồi thì đừng để nó chi phối bạn, hãy thiết lập kế hoạch chi tiêu hợp lý để có một cuộc sống thoải mái, lành mạnh hơn.

Vận dụng

Câu 1: Em hãy liệt kê những khoản chi tiêu của em trong một tháng và phân loại các chi tiêu cần thiết, không cần thiết.

Giải rút gọn:

Em có thể thực hiện theo mẫu sau:

Câu 2: Em hãy cùng với nhóm bạn thực hiện một dự án nhằm tạo nguồn thu phù hợp với khả năng của học sinh (thu gom phế liệu, tăng gia sản xuất, làm đồ thủ công để bán, ...) để có tiến giúp đỡ một bạn có hoàn cảnh khó khăn trong trường.

Giải rút gọn:

Gợi ý: 

Ý tưởng: làm đồ thủ công để bán

Thành viên: không giới hạn

Thời gian: chủ nhật hàng tuần.

Mục tiêu: tạo thu nhập cho thành viên trong nhóm, dùng 50% lợi nhuận để giúp đỡ các bạn khó khăn.