BÀI 3. SỰ HÌNH THÀNH QUAN HỆ SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA Ở TÂY ÂU TRUNG ĐẠI

1. Những biến đổi trong xã hội Tây Âu

Câu 1: Nêu những biến đổi chính trong xã hội Tây Âu trung đại. Đọc tư liệu 3.2 và quan sát hình 3.1 để có thêm thông tin cho câu Giải rút gọn của em.

Giải rút gọn:

- Biến đổi về kinh tế:

+ Thương nhân và quý tộc Tây Âu ngày càng giàu lên nhanh chóng, tích lũy được một số vốn ban đầu

+ Nền sản xuất hàng hóa và thương mại ở Tây Âu ngày càng phát triển

- Biến đổi về xã hội:

+ Tầng lớp thương nhân, chủ xưởng, ngân hàng ngày cành giàu lên, chi phối toàn bộ xã hội. 

+ Đại đa số dân thành thị không có quyền công dân, nghèo đói và bị bần cùng hóa.

2. Sự nảy sinh quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở Tây Âu.

Câu 1: Em hãy nêu những biểu hiện về sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản trong lòng xã hội phong kiến ở Tây Âu.

Giải rút gọn:

- Biểu hiện trong nông nghiệp:

+ Chủ đất ở nông thôn cũng chuyển sang kinh doanh tư bản chủ nghĩa, ...trở thành tư sản nông nghiệp.

+ Nông dân mất đất, vào làm thuê trở thành công nhân nông nghiệp.

- Biểu hiện trong công nghiệp: Từ thế kỉ XVI, trong các thành thị Tây Âu, tổ chức phường hội dần được thay thế bằng các công trường thủ công.

- Biểu hiện trong thương nghiệp:

+ Thương nhân, chủ ngân hàng trở thành những nhà tư bản có thế lực.

+ Các công ty thương mại ra đời, thúc đẩy buôn bán giữa các quốc gia.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy kể tên những giai cấp mới trong xã hội Tây Âu. Địa vị của các giai cấp này trong xã hội như thế nào? 

Giải rút gọn:

- Xã hội Tây Âu có sự xuất hiện của các giai cấp mới: tư sản và vô sản:

 + Giai cấp tư sản: Họ có quyền công dân, giàu có và xa hoa, chi phối toàn bộ xã hội.

+ Giai cấp vô sản: Họ không có quyền công dân, nghèo đói và bị bần cùng hoá, bị bóc lột nặng nề.

Câu 2: Tìm hiểu thêm về sự thay đổi trong cuộc sống của dân nghèo thành thị và người nông dân trong xã hội Tây Âu sau các cuộc phát kiến địa lí. Viết một đoạn văn ngắn khoảng 15 dòng nói về sự thay đổi đó.

Giải rút gọn:

Sau các cuộc phát kiến địa lí, bên cạnh những hệ quả tích cực, nó còn dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa thực dân và nạn cướp bóc thuộc địa và nạn buôn bán nô lệ da đen khiến cuộc sống của dân nghèo thành thị và người nông dân trong xã hội Tây Âu trở nên vô cùng khổ cực. Tầng lớp quý tộc, thương nhân Tây Âu ra sức cướp bóc của cải, tài nguyên của các nước thuộc địa. Họ còn dùng bạo lực để cướp đoạt ruộng đất của nông dân. Nông dân bị mất ruộng đất chỉ còn con đường đi làm thuê, bán sức lao động cho những ông chủ giàu có. Đối với thợ thủ công ở thành thị, do rủi ro, do vay nặng lãi, do thuế khoá, ... đã mất tư liệu sản xuẩt và phải đi làm thuê. Tất cả bọn họ đều không có quyền công dân, nghèo đói và bị bần cùng hoá, bị bóc lột sức lao động nặng nề.