I. DẪN NHIỆT

Câu 1: Mô tả hiện tượng xảy ra đối với các đinh.

Trả lời:

Đinh rơi xuống 

Câu 2: Đinh rơi xuống chứng tỏ điều gì?

Trả lời:

Chứng tỏ nhiệt đã truyền đến sáp, sáp nóng lên và chảy ra.

Câu 3: Đinh lần lượt rơi xuống theo thứ tự nào?

Trả lời:

a, b, c, d, e.

Câu 4: Tại sao chảo được làm bằng kim loại còn cán chảo được làm bằng gỗ hoặc nhựa?

Trả lời:

Chảo được làm bằng kim loại để dẫn nhiệt tốt hơn

Còn gỗ và nhựa dẫn nhiệt kém nên cán thường là bằng nhựa và gỗ

Câu 5: Tại sao nhà mái ngói thì mùa hè mát hơn, mùa đông ấm hơn nhà mái tôn?

Trả lời:

Vì ngói dẫn nhiệt kém còn mái tôn làm từ kim loại nên dẫn nhiệt tốt hơn

Câu 6: Phân tích công dụng dẫn nhiệt tốt, cách nhiệt tốt của từng bộ phận trong một số dụng cụ thường dùng trong gia đình.

Trả lời:

Nồi được làm bằng gang, nhôm, inox dẫn nhiệt tốt

Bàn là có đáy làm bằng kim loại do có tác dụng dẫn điện tốt, tay cầm thường được làm bằng nhựa giúp bảo vệ tay.

II. ĐỐI LƯU

Câu 1: Hãy giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm trên

Trả lời:

Hiện tượng: viên sáp bị nóng chảy

Giải thích: Tại điểm tiếp xúc với đèn cồn, nước nóng lên và di chuyển lên trên, làm cho nước trong ống nghiệm nóng lên --> viên sáp tan ra.

Câu 2: Tại sao đốt nến thì cánh quạt trong hình 28.4 trang 114 lại quay?

Trả lời:

Vì ở phía có ngọn nến, do có sự đối lưu mà lớp không khí nóng di chuyển lên trên, sự chênh lệch về áp suất làm cho cánh quạt quay.

Câu 3: Tìm hiểu thêm ví dụ về sự đối lưu trong thực tế

Trả lời:

Khi đun nước, dòng nước bên dưới nóng lên, nở ra, nhẹ đi và đi lên phía trên, phần nước ở phía trên lạnh, nặng và đi xuống phía dưới.

Đèn kéo quân quay → nhờ dòng đối lưu của không khí

Máy điều hòa không khí, hệ thống sưởi, bộ tản nhiệt trong xe ô tô hay lò vi sóng,...

III. BỨC XẠ NHIỆT

Câu 1: Tại sao trong thí nghiệm ở hình 28.5a trang 115 thì nhiệt độ trong bình thuỷ tinh tăng dần còn trong thí nghiệm ở Hình 28.5b trang 115 thì nhiệt độ trong bình thuỷ tinh lại giảm dần về nhiệt độ cũ?

Trả lời:

Hình 28.5a: vì khi bóng đèn sáng làm cho không khí xung quanh nóng lên làm cho không khí trong bình tăng nên nhiệt độ bình tăng.

Hình 28.5b: vì ở giữa đèn và bình thuỷ tinh bị ngăn cách 1 tấm gỗ dày --> nhiệt không được truyền đến bình thuỷ tinh

Câu 2: Có phải sự truyền nhiệt từ đèn đến bình thuỷ tinh là dẫn nhiệt và đối lưu không? Tại sao?

Trả lời:

Không phải là dẫn nhiệt và đối lưu.

Vì không khí là chất dẫn nhiệt rất kém và trong trường hợp này nhiệt truyền theo đường thẳng.

Câu 3: Đứng gần một bếp lửa, ta cảm thấy nóng. Nhiệt năng mà cơ thể nhận được từ bếp chủ yếu là do dẫn nhiệt, đối lưu hay bức xạ? Tại sao?

Trả lời:

Bức xạ nhiệt

Câu 4: Tại sao mùa hè người ta thường mặc áo màu trắng, ít mặc áo màu đen?

Trả lời:

Vì màu sáng ít hấp thụ các tia nhiệt, làm cho ta có cảm giác mát hơn. Còn các vật có màu càng sẫm thì hấp thụ tia nhiệt càng nhiều.

Câu 5: Hãy phân tích tác dụng của các bộ phận sau đây của phích: lớp chân không; hai mặt thuỷ tinh tráng bạc; nút.

Trả lời:

Lớp chân không: ngăn chặn sự truyền nhiệt giữa nước trong phích và môi trường bên ngoài;

Hai mặt thuỷ tinh tráng bạc: các tia bức xạ nhiệt trở lại nước trong phích;

Nút: ngăn cản hiện tượng truyền nhiệt của phích bằng đối lưu và giúp nước không tràn ra khỏi phích.

Câu 6: Tại sao trong phòng thí nghiệm hình 28.8 trang 116 nhiệt độ của cốc nước đặt trong lồng kính lại cao hơn nhiệt độ của cốc nước đặt ở ngoài lồng kính?

Trả lời:

Do năng lượng bức xạ của tia sáng mặt trời xuyên qua lồng kính, được hấp thụ và phân tán trở lại thành nhiệt lượng cho bầu không gian bên trong

Thảo luận: Hãy thảo luận về những vấn đề sau đây:

Câu 7: Mô tả sự truyền năng lượng trong hiệu ứng nhà kính khí quyển.

Trả lời:

Năng lượng bức xạ của tia sáng mặt trời xuyên qua các cửa sổ hoặc mái nhà bằng kính, được hấp thụ và phân tán trở lại thành nhiệt lượng cho bầu không gian bên trong, dẫn đến việc sưởi ấm toàn bộ không gian bên trong chứ không phải chỉ ở những chỗ được chiếu sáng.

Câu 8: Những nguyên nhân nảo làm tăng nhanh hàm lượng CO₂ trong khí quyển và những biện pháp nào có thể làm giảm sự tăng hàm lượng CO₂ trong khí quyển?

Trả lời:

Nguyên nhân:

•  Hoạt động sản suất gia tăng, mở rộng

• Quá trình khai thác tài nguyên thiên nhiên

• Sự phát triển của các phương tiện giao thông vận tải

• Diện tích rừng, diện tích trồng cây xanh giảm

Biện pháp: 

• Trồng thêm nhiều rừng, nhiều cây xanh

• Tiết kiệm điện, tiết kiệm nguồn năng lượng

• Tối ưu hóa các phương tiện di chuyển

• Sử dụng nguồn năng lượng sạch

• Tích cực tuyên truyền bảo vệ môi trường

Câu 9: Em và các bạn có thể làm gì để góp phần cụ thể vào việc làm giảm hiệu ứng nhà kính để góp phần ổn định nhiệt độ bể mặt Trái Đất?

Trả lời:

Trồng cây xanh, tiết kiệm điện, tiết kiệm nguồn năng lượng, tích cực tuyên truyền bảo vệ môi trường, ...