VĂN BẢN. LÁ CỜ THÊU SÁU CHỮ VÀNG

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1. Chia sẻ cảm nghĩ của em về người anh hùng nhỏ tuổi Trần Quốc Toản (qua các tài liệu lịch sử, sách báo, phim ảnh,... mà em đã đọc, đã xem).

Soạn nhanh:

Trần Quốc Toản là một thiếu niên anh hùng, tham gia vào cuộc kháng chiến chống quân Nguyên. Tuy tuổi còn nhỏ nhưng đã có tinh thân yêu nước, thương dân và lòng căm thù giặc. Ông chính là tấm gương về lòng dũng cảm.

CH2. Ngoài Trần Quốc Toản, em còn biết thêm nhân vật thiếu nhi lỗi lạc nào trong lịch sử? 

 Soạn nhanh:

Trạng nguyên Nguyễn Hiền vừa là người có tài năng lỗi lạc, vừa là người có ý chí kiên trì vượt khó. 

ĐỌC VĂN BẢN 

CH1. Quang cảnh, không khí ở bến Bình Than - nơi diễn ra một hội nghị quan trọng. 

 Soạn nhanh:

- Quang cảnh: những chiếc thuyền lớn xung quanh đậu dài san sát nhau, những lá cờ bay phấp phới trên mũi thuyền. 

- Không khí: trang nghiêm 

CH2. Những ý nghĩ của nhân vật xen vào lời của người kể chuyện.

 Soạn nhanh:

Mắt Hoài Văn nhìn đăm đăm vào thuyền của Hưng Võ Vương, Hưng Trí Vương, Hưng Hiếu Vương,... 

CH3. Hoài Văn có những suy nghĩ gì khi thấy các vương hầu họp bàn việc nước? 

 Soạn nhanh:

Hoài Văn dám chắc các vị có ý cho quân Nguyên mượn đường vào đánh Chiêm Thành hoặc chống cự lại. 

CH4. Điều gì sẽ xảy ra khi Hoài Văn có hành động vượt khuôn pháp? 

 Soạn nhanh:

Nếu Hoài Văn có hành động vượt khuôn phép thì sẽ thành phạm thượng và có thể phải chịu tội chết.

CH5. Hoài Văn giải thích như thế nào về hành động của mình? 

 Soạn nhanh:

Hoài Văn biết mình mang tội lớn nhưng vì quốc gia có biến lớn, dù biết tuổi mình chưa đủ nhưng thân mang chí lớn sao có thể ngồi yên vị được nên muốn cầm binh đánh giặc bởi nghĩ đến trung nghĩa. 

CH6. Thái độ của Trần Quốc Toản thể hiện như thế nào qua lời nói? 

 Soạn nhanh:

Trần Quốc Toản đứng phắt dậy, mắt long lên, có thể thấy chàng đã rất tức giận khi nghe nói cho giặc mượn đường qua nước ta, dâng giang sơn gấm vóc cho chúng.

CH7. Cách nhà vua xử lí hành động của Trần Quốc Toản có đúng như dự đoán của em không? 

 Soạn nhanh: 

Đúng như dự đoán của em 

CH8. Tâm trạng của Hoài Văn 

 Soạn nhanh:

Cảm tạ vua nhưng cũng vừa tức, vừa hờn vừa tủi.

SAU KHI ĐỌC 

CH1. Hãy tóm tắt nội dung của văn bản và cho biết câu chuyện dựa trên bối cảnh của sự kiện lịch sử nào. 

 Soạn nhanh:

Giặc Nguyên có ý định xâm lược nước ta nên lấy cớ cho sứ thần sang giả vờ xin vua nước ta cho mượn đường đi. Một hôm, vua đang họp bàn cùng các quan ở dưới ngự thuyền. Chờ mãi chưa gặp được vua để xin lệnh cho đánh. Cuộc họp đã xong, chàng chạy xuống tâu: "Cho giặc mượn đường là mất nước xin bệ hạ cho đánh" và đặt gươm lên gáy xin chịu tội. Vua cho rằng chàng đã sai phép nước nhưng tuổi còn nhỏ nên được tha. Vua ban cho chàng quả cam vừa đi vừa ấm ức. Sau đó chàng quay về và quyết tâm đánh giặc. 

Câu chuyện dựa trên bối cảnh của cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ hai.

CH2. Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản có tâm trạng như thế nào khi phải đứng trên bờ nhìn quang cảnh một sự kiện đặc biệt đang diễn ra ở bến Bình Than?

 Soạn nhanh:

Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản cảm thấy sốt ruột và lo lắng không yên. Chàng muốn xuống thuyền bàn việc nước, quỳ xin quan gia cho đánh nhưng lại sợ phạm thượng.

CH3. Khi bị quân Thánh Dực ngăn cản xuống bến gặp vua, Trần Quốc Toản có hành động gì khác thường? Vì sao Trần Quốc Toản có hành động như vậy? 

 Soạn nhanh:

Chàng đã liều chết để gặp vua dù bị quân lính cản lại. 

Vì lo lắng vận mệnh của đất nước, bọn giặc đang hoành hành, dân chúng thì đói khổ. 

CH4. Chứng kiến hành động và nghe lời tâu bày của Trần Quốc Toản, vua Thiệu Bảo có thái độ và cách xử lí như thế nào? Thái độ và cách xử lí đó cho thấy điều gì ở vị vua này? 

 Soạn nhanh:

Vua Thiệu Bảo đã gật đầu, mỉm cười nhìn Hưng Đạo Vương. Tuy rằng Quốc Toản phạm thượng, nhưng vì nể tình còn trẻ mà đã biết biết lo việc nước nên thứ tội. vua tặng chàng một quả cam.

Đây là một vị vua đức độ anh minh, xét sự việc dựa trên cả lý lẫn tình.

CH5. Trong lời người kể chuyện đôi chỗ xen vào những ý nghĩ thầm kín của nhân vật Trần Quốc Toản. Hãy nêu một vài trường hợp và phân tích tác dụng của sự đan xen đó. 

 Soạn nhanh:

Đoạn Hoài Văn đỡ lấy cam vua ban, lủi thủi bước lên bờ và uất ức nghĩ đến đám quân Thánh Dực, nung nấu ý định chiêu binh mãi mã: “Hoài Văn đỡ lấy quả cam, tạ ơn vua...càng bóp mạnh.”

=> người đọc biết được tiến trình tâm lý và biết được tính cách thực sự của nhân vật. 

CH6. Những nét tính cách nào của Trần Quốc Toản được thể hiện qua lời đối thoại với các nhân vật khác trong truyện? 

 Soạn nhanh:

Những nét tính cách: can đảm, dũng cảm, yêu nước. 

CH7. Trong truyện này, ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn ngữ nhân vật đều mang đậm màu sắc lịch sử. Hãy nêu một số ví dụ và cho biết tác dụng. 

 Soạn nhanh:

Cháu biết là mang tội lớn. Nhưng cháu trộm nghĩ rằng khi quốc biến thì đứa trẻ cũng phải biết lo, huống hồ cháu đã lớn. Cháu chưa đến tuổi dự bàn việc nước, nhưng cháu có phải là giống cỏ cây đâu mà ngồi yên được? 

=> giúp câu chuyện mang tính lịch sử, ngôn ngữ đời thường giúp người đọc dễ hiểu ra vấn đề hơn. 

CH8. Hãy khái quát chủ đề của văn bản và cho biết căn cứ vào đâu em khái quát như vậy. 

 Soạn nhanh:

Chủ đề: Lòng yêu nước 

Đây văn bản có sự kiện lịch sự trọng đại của dân tộc là cuộc kháng chiến nên chủ đề như vậy để khơi dậy tinh thần yêu nước của nhân dân. 

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC 

CH: Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) phân tích chi tiết Trần Quốc Toản bóp nát quả cam

 Soạn nhanh:

Chi tiết ban quả cam cho thấy nhà vua rất tán thưởng hành động này của chàng. Đến chi tiết bóp nát quả cam vì bị vua xem thường là trẻ con vã nghĩ tới quân giặc vẫn đang hoành hành, lăm le đè đầu cưỡi cổ dân mình. Chi tiết này cũng cho thấy sự gan dạ, dũng cảm, phẩm chất anh hùng của Trần Quốc Toản.