BÀI 2: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Từ đơn và từ phức

Câu 1: Kẻ bảng vào vở và điền các từ in đậm trong đoạn văn vào ô phù hợp.

Đáp án chuẩn:

1. Điền các từ in đậm trong đoạn văn vào ô phù hợp

Câu 2: Trong Bài học đường đời đầu tiên có những từ láy mô phỏng âm thanh như véo von, hừ hừ. Hãy tìm thêm những từ láy thuộc loại này trong văn bản.

Đáp án chuẩn:

Thỉnh thoảng, phanh phách, giòn giã, rung rinh, ngoàm ngoạp, hủn hoẳn.

Câu 3: Tìm và nêu tác dụng của từ láy trong các câu sau:

- Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi cô cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ.

- Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.

- Mỗi bước đi, tôi làm điệu dún dẩy các khoeo chân, rung lên rung xuống hai chiếc râu.

Đáp án chuẩn:

- Phanh phách: Diễn tả được sức mạnh, sự cường tráng, khỏe mạnh

- Ngoàm ngoạp: Dế Mèn nhai nhanh như lưỡi liềm. 

- Dún dẩy: Sự nhún nhẩy vô cùng điêu luyện, uyển chuyển của Dế Mèn.

Nghĩa của từ

Câu 4: Từ ngữ trong bài Bài học đường đời đầu tiên được dùng rất sáng tạo. Một số từ ngũ được dùng theo nghĩa khác vơi nghĩa thông thường. Chẳng hạn nghèo trong nghèo sức, mưa dầm sùi sụt trong điệu hát mưa dầm sùi sụt. Hãy giải thích nghĩa thông thường của nghèo, mưa dầm sùi sụt và nghĩa trong văn bản của những từ này.

Đáp án chuẩn:

Nghèo: có rất ít tiền của, không đủ để đáp ứng yêu cầu tối thiểu của đời sống vật chất. 

“Nghèo”:  sức được hiểu là sức khỏe yếu kém, yếu đuối, nhút nhát. 

Mưa dầm sùi sụt: tiếng mưa nhỏ những kéo dài, rả rích. 

Câu 5: Đặt câu với thành ngữ: ăn xôi ở thì, tắt lửa tối đèn, hôi như cú mèo. 

Đáp án chuẩn:

- Nó không được học hành, lại không nhà không cửa, giờ chỉ tính chuyệntạm bợ trước mắt, ăn xổi ở thì cho qua tháng này. 

- Chúng ta phải yêu thương nhau phòng khi tối lửa tắt đèn có nhau.

Biện pháp tu từ

Trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên có những hình ảnh so sánh thú vị, sinh động. Hãy tìm một số câu văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong văn bản này và chỉ ra tác dụng của biện pháp tu từ đó. 

Đáp án chuẩn:

- Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.

- Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như 2 lưỡi liềm máy làm việc.