BÀI 1: THÁNH GIÓNG

Trước khi đọc

Câu 1: Đối với em, ai là người anh hùng? Người đó có những phẩm chất và thành tích gì khiến em ngưỡng mộ?

Đáp án chuẩn:

Anh hùng là những con người sống và thực hiện những hành động dựa trên lý tưởng của bản thân và kì vọng của mọi người.

Phẩm chất: có tài năng xuất chúng, có sức khỏe phi thường mang vẻ kì vĩ, siêu nhiên.

Câu 2: Thiết kế bản giới thiệu ngắn về một người anh hùng với các nội dung: tên, phẩm chất, chiến công. Trang trí bản giới thiệu bằng các hình ảnh phù hợp và sử dụng bản giới thiệu để nói về người anh hùng.

Đáp án chuẩn:

Người anh hùng Trần Quốc Tuấn:

- Tên: Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn

- Phẩm chất:

+ Là một vị tướng tài giỏi, mưu lược hơn người, dụng binh như thần của nước ta.

+ Là vị quan lớn yêu nước, một lòng phụng sự vua diệt giặc ngoại xâm.

+ Là một nhân cách đạo đức lớn, biết trọng dụng người tài.

- Chiến công: chỉ huy quân đội đánh tan hai cuộc xâm lược của quân Nguyên – Mông năm 1285 và năm 1288.

Đề bài

Sau khi đọc

Câu 1:  Nêu thời gian, địa điểm, hoàn cảnh diễn ra các sự việc trong câu chuyện.

Đáp án chuẩn:

• Thời gian: vào thời vua Hùng

• Hoàn cảnh: giặc Ân cướp nước ta, quân đội Hùng Vương nhiều phen xuất trận nhưng đánh không nổi, vua Hùng đã vội sai sứ giả đi khắp nơi trong nươc tìm bậc tướng tài

Câu 2: Gióng đã ra đời một cách kỳ lạ như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Một hôm sáng dậy bà đi thăm nương, bỗng bà kinh ngạc kêu lên: Ôi! Bàn chân ai mà to thế này! Thế là bà đưa chân vào ướm thử. Sau đó có mang sinh ra Gióng. Nhưng cậu bé đã lên ba mà vẫn không biết làm gì cả…

Câu 3: Chỉ ra ý nghĩa của các chi tiết sau:

 a. Câu nói của Gióng: “Về bảo với vua rèn cho ta một con ngựa sắt, một thanh gươm sắt, một giáp sắt và một nón sắt, ta sẽ đánh đuổi giặc dữ cho!”.

b. Bà con hàng xóm vui lòng góp gạo, thổi cơm cho Gióng ăn, may quần áo cho Gióng mặc

c. Gióng vươn vai trở thành một tráng sĩ khổng lồ.

d. Ngựa sắt phun ra lửa, gươm sắt loang loáng như chớp giật và bụi tre hai bên đường đã hỗ trợ Gióng trong quá trình đánh giặc.

e. Gióng đánh giặc xong, cởi giáp bỏ nón lại và bay thẳng lên trời.

Đáp án chuẩn:

a. Câu nói mang sức mạnh tiềm ẩn của lòng yêu nước. 

b. Sự lớn mạnh của lòng yêu nước, của quyết tâm đánh thắng giặc Ân xâm lược. 

c. Gióng vươn vai một cái trở thành một tráng sĩ, mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt

d. Gióng đánh giặc không những bằng vũ khí mà bằng cả cỏ cây của đất nước, bằng những gì có thể giết được giặc.

e. Thái độ ngợi ca, tôn trọng của nhân dân đối với những người anh hùng.

Câu 4: Chiến công phi thường mà Gióng đã làm nên là gì? Em hãy nêu ý nghĩa của hình tượng Gióng.

Đáp án chuẩn:

Bằng sức mạnh phi thường, Gióng đã đánh tan hết lớp giặc này đến lớp giặc khác. 

Hình tượng Thánh Gióng thể hiện tinh thần quyết chiến, quyết thắng, quật cường, mạnh mẽ của dân tộc.

Câu 5: Theo em, chủ đề của truyện Thánh Gióng là gì?

Đáp án chuẩn:

Với chủ đề đánh giặc cứu nước, truyện Thánh Gióng nằm trong hệ thống truyện dân gian thời Hùng Vương dựng nước.

Câu 6: Lời kể nào trong truyện Thánh Gióng hàm ý rằng câu chuyện đã thực sự xảy ra trong quá khứ? Nhận xét về ý nghĩa của lời kể đó.

Đáp án chuẩn:

Lời kể: "Sau khi thắng trận,…ngày nay giống ấy vẫn còn, người ta gọi là tre la ngà ".

Gióng là bậc Thánh nên đánh giặc xong, cứu được sinh linh phải bay về trời, mới xứng. Vua phong là "Phù Đổng Thiên Vương" ý muốn nói Gióng là người nhà Trời. Đó là cách nghĩ của người xưa, là ý tưởng của người xưa gửi gắm vào hình tượng nhân vật. 

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) về một hình ảnh hay hành động của Gióng đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất. 

Đáp án chuẩn: 

Gióng là một cậu bé có sức mạnh phi thường. Ba năm không nói năng  nhưng lời nói đầu tiên của Gióng là lời nói yêu nước! Cậu bé cũng được nuôi dưỡng bằng cơm như người bình thường. Gióng là con em của nhân dân. Gióng ăn nhiều, ăn khoẻ phi thường như vậy là để cho mau lớn. Phải lớn nhanh thì mới kịp đi cứu nước được chứ. Mà Gióng lớn không chỉ do sự nỗ lực của mình mà còn nhờ sự chăm bẵm của toàn dân. Gióng tiêu biểu cho sức mạnh của cộng đồng. Gióng tượng trưng cho sức mạnh của toàn dân.