BÀI 12. CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075- 1079)

1. Cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thức nhất (năm 1075)

Câu 1: Em hãy chỉ ra nét độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (năm 1075).

Đáp án chuẩn:

- "Tiến công trước để tự vệ": Chủ động tấn công, không đợi giặc.

- Chủ trương sáng tạo: Đánh giặc ngay trên đất giặc, làm giặc hoang mang.

- Mục đích chính đáng: Bảo vệ Tổ quốc, không xâm lược.

- Hiệu quả: Thắng lợi vang dội, làm giặc nao núng.

2. Cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ hai (năm 1077)

Câu 1: Vì sao Lý Thường Kiệt quyết định xây dựng phòng tuyến chống quân Tống ở sông Như Nguyệt? Việc xây dựng phòng tuyến như vậy đã thể hiện điều gì?

Đáp án chuẩn:

- Địa hình hiểm yếu: Sông sâu, rộng, khó vượt, dễ phòng thủ.

- Chặn đường tiến công: Ngăn quân Tống tiến Thăng Long.

Thể hiện:

- Sáng tạo, mưu trí.

- Khả năng lãnh đạo tài tình của Lý Thường Kiệt.

Câu 2: Khai thác tư liệu 3, nêu nhận xét của em về cách kết thúc cuộc kháng chiến của Lý Thường Kiệt.

Đáp án chuẩn:

- Giảng hòa: Chủ động đề nghị, cho quân Tống rút lui.

- Nhân đạo, khôn khéo: Tránh tổn thất, giữ quan hệ hai nước.

- Thể hiện sức mạnh: Chiến thắng giặc, giữ danh dự cho Tống.

Câu 3: Trình bày ý nghĩa của chiến thắng trên sông Như Nguyệt.

Đáp án chuẩn:

- Đòn mạnh mẽ cho quân Tống: Bóp nát ý chí xâm lược, buộc rút lui.

- Giữ vững độc lập: Bảo vệ chủ quyền, nền độc lập dân tộc.

- Thể hiện: Tinh thần đoàn kết, lãnh đạo tài ba của Lý Thường Kiệt.

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy chỉ ra những nét độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Tống của nhà Lý (1075-1077).

Đáp án chuẩn:

- Tiến công trước: Chủ động, đẩy địch bị động.

- Phòng tuyến Như Nguyệt: Vững chắc, cản địch.

- Tấn công quyết định: Khi địch yếu.

- Giảng hòa: Mềm dẻo, hạn chế tổn thất.

Câu 2: Vai trò của Lý Thường Kiệt trong cuộc kháng chiến được thể hiện như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Là tổng chỉ huy lãnh đạo cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược.

- Đưa ra đường lối kháng chiến nhanh chóng, đúng đắn, sáng tạo, giúp quân và dân ta giành được thắng lợi.

- Là người trực tiếp điều binh khiển tướng và quyết định kết thúc chiến tranh bằng biện pháp hoà bình. 

Câu 3: Cuộc kháng chiến chống Tống của nhà Lý đã để lại những bài học gì cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc hiện nay?

Đáp án chuẩn:

- Luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, ý chí mạnh mẽ, quyết tâm chiến đấu chống giặc ngoại xâm.

- Có đường lối kháng chiến đúng đắn, phù hợp với hoàn cảnh, điểm mạnh, điểm yếu của quân và dân ta.

- Luôn giữ thái độ mềm dẻo, khôn khéo để giữ gìn mối quan hệ với các nước nhưng cũng kiên quyết trấn áp những thế lực có mưu đồ xâm lược.