BÀI TẬP (CHỦ ĐỀ 1)

Bài tập 1: 

a) Hiện nay, gas thường được dùng làm nhiên liệu để đun nấu. Quá trình nào có sự biến đổi hoá học xảy ra trong các quá trình diễn ra dưới đây?

(1) Các khí (chủ yếu là butane và propane) được nén ở áp suất cao, hoá lỏng và tích trữ ở bình gas.

(2) Khi mở khoá bình gas, gas lỏng trong bình chuyển lại thành khí.

(3) Gas bắt lửa và cháy trong không khí chủ yếu tạo thành khí carbon dioxide và nước.

b) Gas thường rất dễ bắt cháy lại không mùi nên rất nguy hiểm nếu bị rò gỉ. Để dễ nhận biết, các nhà sản xuất thường bổ sung một khí có mùi vào bình gas. Theo em, cần làm gì nếu ngửi thấy có mùi gas trong nhà?

Đáp án chuẩn:

a) Quá trình 3 có sự biến đổi hoá học xảy ra.

b) Tắt ngay bếp và các nguồn lửa khác xung quanh khu vực đặt bình.

Đóng ngay van bình gas.

Thông gió để phát tán làm giảm nồng độ hơi gas.

Tìm chỗ rò bằng cách quét nước xà phòng (tuyệt đối không dùng ngọn lửa để thử). Bịt chặt chỗ rò, có thể bằng cách trát xà phòng vào chỗ rò sau đó quấn băng keo hoặc dùng dây cao su buộc chặt lại.

Nếu không khắc phục được rò rỉ cần mang ngay bình ra nơi đất trống an toàn, thoáng gió, xa cống rãnh, xa nguồn lửa và khu dân cư.

Cảnh giới cấm lửa tại khu vực bình rò rỉ, thông báo cho các cửa hàng, đại lý hoặc các cơ quan PCCC biết để có biện pháp xử lý.

Bài tập 2. Đốt cháy hoàn toàn 9 gam kim loại magnesium trong oxygen thu được 15 gam magnesium oxide.

a) Viết phương trình hoá học của phản ứng xảy ra.

b) Viết phương trình bảo toàn khối lượng của các chất trong phản ứng.

c) Tính khối lượng oxygen đã phản ứng.

Đáp án chuẩn:

a) PTHH:     2Mg + O₂ → 2MgO 

b) Phương trình bảo toàn khối lượng của các chất trong phản ứng:

m_Mg +    =  m_MgO

c) Khối lượng oxygen đã phản ứng:

= m_MgO - m_Mg = 15 - 9 = 6 (gam)

Bài tập 3: Cho các sơ đồ phản ứng sau:

a) Na + O₂ ® Na₂O

b) P₂O₅ + H₂O ® H₃PO₄

c) Fe(OH)₃ ® Fe₂O₃ + H₂O

d) Na₂CO₃ + CaCl₂ ® CaCO₃ ↓ + NaCl

Lập phương trình hóa học và cho biết tỉ lệ số nguyên tử/ số phân tử của các chất trong mỗi phản ứng.

Đáp án chuẩn:

a) 

Bước 1: Viết sơ đồ phản ứng: Na + O₂ ® Na₂O

Bước 2: So sánh số nguyên tử/nhóm nguyên tử của mỗi nguyên tố chất trước và sau phản ứng

                            Na + O₂ ® Na₂O

Số nguyên tử         1       2        2  1

Bước 3: Cân bằng số nguyên tử/nhóm nguyên tử

Thêm hệ số 2 vào trước phân tử Na₂O

                             Na + O₂® 2Na₂O

Số nguyên tử           1      2         4    2

Thêm hệ số 4 vào trước nguyên tử Na

                                4Na + O₂® 2Na₂O

Số nguyên tử                4      2         4   2

Bước 4: Kiểm tra và viết PTHH: 4Na + O₂  ®  2Na₂O

Tỉ lệ hệ số của các chất trong phương trình hoá học là

nguyên tử Na : phân tử O₂ : phân tử Na₂O = 4 : 1 : 2

b) 

Bước 1: Viết sơ đồ phản ứng: P₂O₅ + H₂O ® H₃PO₄

Bước 2: So sánh Số nguyên tử/nhóm nguyên tử của mỗi nguyên tố chất trước và sau phản ứng

                                  P₂O₅ + H₂O ® H₃PO₄

Số nguyên tử               2 5      2 1      3  1  4 

Bước 3: Cân bằng số nguyên tử/nhóm nguyên tử

Thêm hệ số 2 vào trước phân tử H₃PO₄

                                P₂O₅ + H₂O ® 2H₃PO₄

Số nguyên tử                      2  5     2  1        6 2 8 

Thêm hệ số 3 vào trước phân tử H₂O

                                 P₂O₅ + 3H₂O ® 2H₃PO₄

Số nguyên tử                       2 5        6  3       6  2 8 

Bước 4: Kiểm tra và viết PTHH: P₂O₅ + 3H₂O ® 2H₃PO₄

Tỉ lệ hệ số của các chất trong phương trình hoá học là

phân tử P₂O₅ : phân tử H₂O : phân tử H₃PO₄ = 1 :  3 : 2

c) 

Bước 1: Viết sơ đồ phản ứng: Fe(OH)₃ ® Fe₂O₃ + H₂O

Bước 2: So sánh số nguyên tử/nhóm nguyên tử của mỗi nguyên tố/ chất trước và sau phản ứng

Fe(OH)₃ ® Fe₂O₃ + H₂O

Số nguyên tử                    1  3 3        2   3       2 1

Bước 3: Cân bằng số nguyên tử/nhóm nguyên tử

Thêm hệ số 2 vào trước phân tử 2Fe(OH)₃

2Fe(OH)₃ ® Fe₂O₃ + H₂O

Số nguyên tử                    2   6 6          2  3     2  1

Thêm hệ số 3 vào trước phân tử H₂O

2Fe(OH)₃ ® Fe₂O₃ + 3H₂O

Số nguyên tử                     2  6  6          2  3       6  3

Bước 4: Kiểm tra và viết PTHH: 2Fe(OH)₃ ® Fe₂O₃ + 3H₂O

Tỉ lệ hệ số của các chất trong phương trình hoá học là

phân tử Fe(OH)₃ : phân tử Fe₂O₃ : phân tử H₂O = 2 : 1 : 3

d) 

Bước 1: Viết sơ đồ phản ứng: CaCl₂ + Na₂CO₃ ® CaCO₃ ↓ + NaCl

Bước 2: So sánh số nguyên tử/nhóm nguyên tử của mỗi nguyên tố chất trước và sau phản ứng

CaCl₂ + Na₂CO₃ ® CaCO₃ ↓ + NaCl

Số ngtử/nhóm ngtử          1 2        2   1          1   1          1  1

Bước 3: Cân bằng số nguyên tử/nhóm nguyên tử

Thêm hệ số 2 vào trước phân tử NaCl

CaCl₂ + Na₂CO₃ ® CaCO₃ ↓ + 2NaCl

Số ngtử/nhóm ngtử          1  2       2    1         1   1            2  2

Bước 4: Kiểm tra và viết PTHH: CaCl₂ + Na₂CO₃ ® CaCO₃ ↓ + 2NaCl

Tỉ lệ hệ số của các chất trong phương trình hoá học là

phân tử CaCl₂ : phân tử Na₂CO₃ : phân tử CaCO₃ : phân tử NaCl =  1 : 1 : 1 : 2

Bài tập 4. Khí A có tỉ khối đối với H₂ là 22.

a) Tính khối lượng mol của khí A.

b) Một phân tử khí A gồm 1 nguyên tử nguyên tố X liên kết với 2 nguyên tử oxygen. Xác định công thức hoá học của phân tử khí A.

Đáp án chuẩn:

a) Khí A có tỉ khối đối với H₂ là: d = 22 nên khối lượng mol khí A bằng 

M_A = 22 x 2 = 44 g/mol

b) Ta có công thức của khí A là XO₂

Do M_A = 44 nên M_X + 2 x 16 = 44 ® M_X = 12

Vậy X là Carbon(C)

Công thức hoá học của phân tử khí A là CO₂.

Bài tập 5. Đồ thị hình 1 biểu thị sự phụ thuộc của độ tan (S) của các chất (a), (b), (c) và (d) theo nhiệt độ (t^o).

a) Các chất có độ tan tăng theo nhiệt độ là

A. (a), (b), (c).       B. (b), (c), (d).       C. (a), (c), (d).       D.(a), (b), (d).

b) Ở 30^oC, chất có độ tan lớn nhất là?

A. (a).          B. (b).          C. (c).          D. (d).

c) Chất có độ tan giảm khi nhiệt độ tăng là 

A. (d).          B. (c).          C. (b).          D. (a).

Đáp án chuẩn:

a) C.

b) D.

c) C.

Bài tập 6. Viết công thức hóa học của hai chất khí nhẹ hơn không khí, hai chất khí nặng hơn không khí.

Đáp án chuẩn:

CTHH chất khí nhẹ hơn không khí: H₂, N2.

CTHH chất khí nặng hơn không khí: CO₂, SO₂.

Bài tập 7. Có hai ống nghiệm, mỗi ống đều chứa một mẩu đá vôi (thành phần chính là CaCO₃) có kích thước tương tự nhau. Sau đó cho vào mỗi ống khoảng 5 ml dung dịch HCl có nồng độ nồng độ lần lượt là 5% và 15%.

a) Viết phương trình hóa học của phản ứng biết rằng sản phẩm tạo thành gồm CaCl₂, CO₂ và H₂O.

b) Phản ứng hóa học ở ống nghiệm nào sẽ xảy ra nhanh hơn. Giải thích.

Đáp án chuẩn:

a) CaCO₃ + 2HCl ® H_2TrO + CO₂↑ + CaCl₂.

b) Ống nghiệm chứa dung dịch HCl 15% phản ứng hóa học sẽ xảy ra nhanh hơn. Vì nồng độ tăng thì tốc độ phản ứng tăng. Do khi nồng độ các chất tham gia phản ứng tăng thì số phân tử hoạt động có trong một đơn vị thể tích tăng dẫn đến số va chạm có hiệu quả tăng ® tốc độ phản ứng tăng.