BÀI 16. ALCOHOL

Bài 1: Chất X có trong thành phần của bia. Nếu lạm dụng, chất X...

Đáp án chuẩn:

Ethanol 

I. KHÁI NIỆM VÀ DANH PHÁP

Bài 1: Cho các chất A, B, C, D và E có công thức cấu tạo như sau...

Đáp án chuẩn:

a) Có -OH.

b) E không phải alcohol vì nhóm -OH gắn trực tiếp với vòng thơm,

Bài 2: Viết công thức cấu tạo, gọi tên thay thế và tên thông thường...

Đáp án chuẩn:

Bài 3: Một alcohol X có công thức phân tử là C₂H₆O₂. Ở điều kiện thường...

Đáp án chuẩn:

CTCT: HO-CH₂-CH₂-OH

Tên thay thế: ethane-1,2-diol.

Tên thông thường: ethylene glycol.

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Bài 1: Vì sao ethanol có khả năng tan vô hạn trong nước?

Đáp án chuẩn:

Do phân tử alcohol có thể tạo liên kết hydrogen với nhau và với nước.

Bài 2: Cho các chất có công thức...

Đáp án chuẩn:

Dẫn xuất halogen có nhiệt độ sôi cao hơn hydrocarbon

Alcohol có nhiệt độ sôi cao hơn hydrocarbon, dẫn xuất halogen.

C6H5CH2OH có nhiệt độ sôi lớn hơn C2H5OH vì có phân tử khối lớn hơn.

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

Bài 1: Đun hỗn hợp methanol và ethanol với dung dịch sulfuric acid đặc...

Đáp án chuẩn:

Bài 2: So sánh alkene sinh ra khi đun...

Đáp án chuẩn:

=> Thu được CH3CH=CH₂.

Bài 3: Đốt cháy ethyl alcohol...

Đáp án chuẩn:

Hiện tượg: ngọn lửa màu vàng

PTHH: C₂H₅OH＋3O₂ →to  2CO₂＋3H₂O

Giải thích: ethanol cháy trong không khí

Bài 4: Cho biết sản phẩm sinh ra khi oxi hoá propyl alcohol và...

Đáp án chuẩn:

CH₃CH₂CH₂OH + CuO → CH₃CH₂CHO + Cu + H₂O

CH₃CH(OH)CH₃ + CuO → CH₃COCH₃ + Cu + H₂O

Bài 5: Có ba ống nghiệm chứa các dung dịch sau...

Đáp án chuẩn:

1. Thêm dung dịch CuSO₄/NaOH

Xuất hiện kết tủa xanh lam => Glyxerol.

2. Thêm dung dịch Br₂

+ Mất màu => allyl alcohol.

+ Còn lại: ethanol.

Bài 6: Hoà tan copper(II) hydroxide bằng glycerol...

Đáp án chuẩn:

Hiện tượng: kết tủa Cu(OH)₂ màu xanh.

- Ống 1: không có hiện tượng.

- Ống 2: phức màu xanh thẫm.

PTHH:  2C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

IV. ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ

Bài 1: Vì sao ethanol được sử dụng để làm nhiên liệu?

Đáp án chuẩn:

Do phản ứng đốt cháy ethanol tỏa nhiều nhiệt.

Bài 2: Tìm hiểu và cho biết xăng E5 là gì. Em hiểu thế nào về "xăng sinh học"?

Đáp án chuẩn:

Xăng E5 là xăng có 5% ethanol theo thể tích.

"xăng sinh học" là vì cồn sinh học ethanol C₂H₅OH dùng để phối trộn xăng được chế biến thông qua quá trình lên men các sản phẩm hữu cơ như tinh bột, cellulose từ các loại ngũ cốc như lúa mì, bắp, đậu tương, vỏ cây, bã mía, …

Bài 3: Thực tế cho thấy việc lạm dụng rượu bia là...

Đáp án chuẩn:

- Phản xạ chậm

- Đi đứng không vững, cơ thể luôn trong trạng thái lơ lửng

- Giảm sự tập trung

- Giảm tầm nhìn

- Khả năng phán đoán suy giảm

Bài 4: Tìm hiểu và trình bày cụ thể quá trình sản xuất ethanol từ tinh bột...

Đáp án chuẩn:

Phương pháp lên men.

(C₆H₁₀O₅)n + nH₂O → nC₆H₁₂O₆

C₆H₁₂O₆ → 2C₂H₅OH + 2CO₂

Ưu điểm: thân thiện với môi trường.

Nhược điểm: Nhiều công đoạn, thời gian tạo thành sản phẩm lâu, nồng độ ethanol của sản phẩm chưa cao, cần tăng lên nhờ chưng cất.

Bài 5: Em hãy hoàn thiện các phản ứng hóa học điều chế glycerol từ propene.

Đáp án chuẩn:

CH₂=CH-CH₃ + Cl₂ →450oC CH₂=CH-CH₂Cl + HCl

CH₂=CH-CH₂Cl + Cl₂ + H₂O → CH₂Cl-CH(OH)-CH₂Cl + HCl

CH₂Cl-CH(OH)-CH₂Cl + 2NaOH → CH₂(OH)-CH(OH)-CH₂(OH) + 2NaCl

BÀI TẬP CUỐI SGK

Bài 1: Viết công thức cấu tạo và gọi tên thay...

Đáp án chuẩn:

Bài 2: Cho hai chất là butan-1-ol và butan-2-ol...

Đáp án chuẩn:

a) 

CH₃CH₂CH₂CH₂OH + Na → CH₃CH₂CH₂CH₂ONa + 1/2H₂

CH₃CH₂CH(OH)CH₃ + Na → CH₃CH₂CH(ONa)CH₃ + 1/2H₂

b) 

CH₃CH₂CH₂CH₂OH + CuO →to CH₃CH₂CH₂CHO + Cu + H₂O

CH₃CH₂CH(OH)CH₃ + CuO →to CH₃CH₂COCH₃ + Cu + H₂O

c) 

CH₃CH₂CH₂CH₂OH →H2SO4đ CH₃CH₂CH=CH₂ + H₂O

CH₃CH₂CH(OH)CH₃ →H2SO4đ CH₃-CH=CH-CH₃ + H₂O

Bài 3*: Ethanol có thể được điều chế bằng ba phương pháp theo sơ đồ sau đây...

Đáp án chuẩn:

a) 

(1) C₆H₁₂O₆ →enzyme 2C₂H₅OH + 2CO₂

(2) CH₃CH₂Br + NaOH → C₂H₅OH + NaBr

(3) CH₂=CH₂ + H₂O →H2SO4,to C₂H₅OH

b)  Phương pháp (1) vì đây là phương pháp điều chế ethanol thông qua quá trình lên men