BÀI 3. EM TÔN TRỌNG SỰ KHÁC BIỆT CỦA NGƯỜI KHÁC

KHỞI ĐỘNG

Tham gia trò chơi Người bí ẩn và trả lời câu hỏi: 

Vì sao em tìm được người bí ẩn trong trò chơi này? 

Đáp án chuẩn:

Tìm người bí ẩn dựa vào thông tin, so sánh với bạn trong lớp. Mỗi người có đặc điểm riêng để nhận biết.

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI

1. Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

- Nêu biểu hiện tôn trọng sự khác biệt được thể hiện trong các tranh trên. 

- Nêu thêm các hành động, lời nói thể hiện thái độ tôn trọng sự khác biệt của người khác

Đáp án chuẩn:

a, Biểu hiện tôn trọng sự khác biệt:

Tranh 1: Cho bạn gái chơi bóng đá cùng.

Tranh 2: Khen bạn nam hát hay, cổ vũ dù ngồi xe lăn.

Tranh 3: Giúp bạn mới hòa nhập môi trường mới.

Tranh 4: Các dân tộc cùng vui chơi trong ngày hội giao lưu.

b, Hành đồng khác: 

- Không chê bai người khuyết tật.

- Giúp đỡ người nghèo khó.

- Tôn trọng người khác biệt màu da.

2. Đọc thông tin và trả lời câu hỏi 

- Ý nghĩa của ngày quốc tế Khoan dung là gì? 

- Theo em, vì sao phải tôn trọng sự khác biệt của người khác? 

Đáp án chuẩn:

a, Ý nghĩa: 

- Trân trọng và hiểu bản sắc văn hóa đa dạng của thế giới.

- Kính trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân về ngoại hình, địa vị, ngôn ngữ và hành vi.

- Khoan dung là chìa khóa để xây dựng một thế giới hòa bình và thịnh vượng.

b, Lí do: 

- Mỗi cá nhân độc đáo bởi ngoại hình, quan điểm và sở thích riêng.

- Đa dạng hóa thế giới với những bài học và khám phá mới mẻ.

- Đối xử công bằng với mọi người, bất kể ngoại hình, ngôn ngữ hay văn hóa.

- Tôn trọng sự khác biệt để xây dựng tình bạn tốt đẹp.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Nhận xét các ý kiến sau

- Ý kiến 1: Không chơi với những bạn có sở thích khác với mình là tôn trọng sự khác biệt 

- Ý kiến 2: Tôn trọng sự khác biệt giúp chúng ta luôn biết cảm thông chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau 

- Ý kiến 3: Tôn trọng sự khác biệt giúp chúng ta có thể học hỏi được những điều tốt đẹp từ người khác

- Ý kiến 4: Tôn trọng sự khác biệt sẽ gây khó khăn khi hoạt động nhóm 

Đáp án chuẩn: 

- Ý kiến 1: Không đồng tình. Tôn trọng khác biệt = Chấp nhận sở thích khác nhau, không phán xét hay cô lập.

- Ý kiến 2: Đồng tình. Tôn trọng sự khác biệt thúc đẩy thấu hiểu, chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau, xây dựng môi trường đoàn kết.

- Ý kiến 3: Đồng tình: Tôn trọng sự khác biệt giúp học hỏi kinh nghiệm, kiến thức và quan điểm mới từ người khác.

- Ý kiến 4: Không đồng tình: Tôn trọng sự khác biệt không gây khó khăn cho hoạt động nhóm. Ngược lại, nó thúc đẩy hợp tác hiệu quả, sáng tạo và đa dạng quan điểm.

Câu 2: Chọn cách ứng xử phù hợp với mỗi trường hợp và giải thích lí do. 

Đáp án chuẩn:

Câu 3: Em đồng tình hay không đồng tình với việc làm nào sau đây? Vì sao? 

a. Mỗi lần có khách từ quê lên thăm gia đình là Cốm lại trốn trong phòng, không muốn trò chuyện với họ vì cách nói chuyện không hợp. 

b. Khi thấy người khuyết tật đi qua, Bin nhại lại động tác để trêu chọc

c. Trong các tình huống tranh luận ở lớp, Tin thường chê bai các ý kiến không giống mình

d. Na chăm chú lắng nghe người bạn nước ngoài chia sẻ về văn hoá của đất nước họ

e. Hương thường chỉ hoà đồng với các bạn có sở thích và hoàn cảnh giống mình. 

Đáp án chuẩn:

a. Không đồng tình: Tránh trò chuyện với khách vì khác biệt cách nói không tôn trọng, gây khó chịu cho họ.

b. Không đồng tình: Trêu chọc người khuyết tật thiếu tôn trọng, thiếu empatit. Tôn trọng và đối xử công bằng với tất cả mọi người.

c. Không đồng ý: Chê bai ý kiến khác biệt => thiếu tôn trọng. Tranh luận nên: lắng nghe, thảo luận tôn trọng, tìm tiếng nói chung.

d. Đồng ý: Lắng nghe chia sẻ văn hóa khác là tôn trọng, giúp hiểu và đánh giá cao sự khác biệt.

e. Không đồng ý: Hoà đồng chỉ với nhóm giống mình => thiếu tôn trọng, hạn chế học hỏi. Nên mở rộng kết nối, học hỏi từ khác biệt.

Câu 4: Xử lí tình huống 

Tình huống 1: 

Lớp 5B có bạn Y Hên là người dân tộc Xơ-Đăng mới chuyển đến. Bạn chưa quen ai nên rất ít nói. Thấy bạn mặc trang phục hằng ngày của dân tộc mình, một nhóm bạn trong lớp trêu chọc Y Hên. 

Nếu chứng kiến tình huống đó, em sẽ ứng xử như thế nào? 

Tình huống 2: 

Vào dịp tết, gia đình Bin đi thăm họ hàng và dẫn theo chú cún con. Nhưng khi đến nhà bác Hai, bác không muốn cho cún con vào nhà vì bác bị dị ứng với lông thú. 

Nếu là Bin, em sẽ ứng xử như thế nào? 

Tình huống 3: 

Nhóm của Na đang lên kế hoạch sưu tầm và giới thiệu các danh nhân văn hoá thế giới của Việt Nam. Cô giáo phân công thêm bạn Lê- một học sinh mới chuyển trường vào nhóm của Na. Lê vẽ khá đẹp nhưng nhút nhát. Các bạn lo ngại Lê sẽ làm chậm kế hoạch của nhóm. 

Nếu là Na, em sẽ ứng xử như thế nào? 

Tình huống 4: 

Cam bị ngã nên có một vết sẹo trên mặt. Kể từ ngày đó, Cam rất tự ti về ngoại hình của mình. Một hôm, đi học về, Cam chạy đến ôm chặt lấy chị Cốm, khóc nức nở và nói: “ Bạn Ân không chơi với em và còn gọi em là vịt con xấu xí” 

• Em có đồng tình với việc làm của bạn Ân không? Vì sao? 

• Nếu là Cốm, em sẽ động viên Cam như thế nào? 

Đáp án chuẩn:

- Tình huống 1:

+ Bảo vệ Y Hên: Nói chuyện với nhóm bạn, đề cao tôn trọng và hòa đồng.

+ Kết bạn với Y Hên: Thể hiện sự quan tâm, chia sẻ để Y Hên thoải mái.

- Tình huống 2:

+ Tôn trọng bác Hai: Không mang chó vào nhà.

+ Tìm nơi an toàn cho chó: Xưởng hoặc sân nhà.

- Tình huống 3:

+ Khuyến khích Lê tham gia: Đóng góp ý kiến về danh nhân văn hóa Việt Nam.

+ Tạo môi trường thân thiện: Khuyến khích Lê tranh luận và chia sẻ ý kiến.

- Tình huống 4:

+ Không đồng ý với Ân: Gọi Cam là vịt con xấu xí là không đúng.

+ Động viên Cam: Ngoại hình không quan trọng, hãy trân trọng bản thân.

VẬN DỤNG

Câu 1: Vẽ chân dung của em và chia sẻ những điểm khác biệt (về hình dáng, thói quen, sở thích, năng khiếu,..) mà em muốn mọi người tôn trọng 

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Thực hiện cách ứng xử thể hiện thái độ tôn trọng sự khác biệt của người khác và chia sẻ với các bạn về kết quả thực hiện được

Đáp án chuẩn: