BÀI 2. EM BIẾT ƠN NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC

KHỞI ĐỘNG

Nghe/hát bài hát Biết ơn chị Võ Thị Sáu (Nhạc và lời: Nguyễn Đức Toàn) và thực hiện yêu cầu

- Chia sẻ những điều em biết về chị Võ Thị Sáu

- Lòng biết ơn chị Võ Thị Sáu được thể hiện như thế nào qua bài hát trên

Đáp án chuẩn:

- Võ Thị Sáu (1933 – 23/1/1952)

+ Nữ du kích trong Chiến tranh Việt-Pháp ở Việt Nam, mưu sát sĩ quan Pháp, người Việt cùng thực dân Pháp tại miền Nam.

+ Liệt nữ Anh hùng hy sinh trong chiến tranh.

- Qua bài thơ trên, tác giả thể hiện lòng biết ơn, tự hào.

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI

1. Đọc cuộc trò chuyện sau và trả lời câu hỏi

- Theo em, vì sao cần tổ chức các hoạt động kỉ niệm vào ngày 27 tháng 7? 

- Em cần làm gì để thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước. 

Đáp án chuẩn:

- Ngày 27/7: Kỉ niệm Thương binh - Liệt sĩ, tri ân anh hùng.

- Hoạt động thể hiện lòng biết ơn:

+ Viếng nghĩa trang, viết thư, thăm cựu chiến binh.

+ Học tập, rèn luyện tốt.

2. Quan sát các tranh và thực hiện yêu cầu

- Nêu lời nói, việc làm thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước của các bạn trong tranh 

- Kể thêm những lời nói, việc làm thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước. 

Đáp án chuẩn:

a, Lời nói, việc làm thể hiện lòng biết ơn:

- Tranh 1: Chào hỏi, bày tỏ ngưỡng mộ khi gặp mặt người có công với đất nước.

- Tranh 2: Viếng tượng đài anh hùng liệt sĩ.

- Tranh 3: Đọc sách tìm hiểu về người đó.

- Tranh 4: Giúp đỡ người thương, bệnh binh, gia đình anh hùng liệt sĩ.

- Tranh 5: Bày tỏ lòng biết ơn và tìm hiểu khi thăm bảo tàng.

- Tranh 6: Vẽ tranh, viết thư thăm hỏi người lính, thầy cô nơi đảo xa.

b, Một số việc làm khác: 

- Tình nguyện, đóng góp công sức hỗ trợ gia đình liệt sĩ.

- Tham gia thi Tìm hiểu người có công với đất nước.

- Học tập tốt, trở thành con ngoan trò giỏi để noi gương anh hùng. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Nhận xét các ý kiến sau

- Ý kiến 1: Nói lời cảm ơn người có công với quê hương, đất nước là thể hiện lòng biết ơn đối với họ

- Ý kiến 2: Chỉ thể hiện lòng biết ơn người có công với quê hương, đất nước vào ngày lễ kỉ niệm

- Ý kiến 3: Phấn đấu học tập và rèn luyện để trở thành công dân có ích cho đất nước cũng là việc làm thể hiện lòng biết ơn người có công đối với quê hương đất nước

- Ý kiến 4: Quan tâm giúp đỡ gia đình, những người có công với quê hương đất nước là trách nhiệm riêng của chính quyền

- Ý kiến 5: Thể hiện lòng biết ơn người có công với quê hương, đất nước bằng thái độ chân thành, tôn trọng

- Ý kiến 6: Nhắc nhở người khác có thái độ, hành vi biết ơn những người có công với quê hương, đất nước là trách nghiệm của người lớn

Đáp án chuẩn:

- Ý kiến 1: Đồng tình. Biết ơn bằng lời cảm ơn là cách thể hiện trân trọng người có công với quê hương, đất nước.

- Ý kiến 2: Không đồng tình. Lòng biết ơn nên thể hiện thường xuyên, không chỉ vào dịp lễ.

- Ý kiến 3: Đồng tình. Phấn đấu học tập và rèn luyện là cách tri ân người có công với đất nước.

- Ý kiến 4: Không đồng tình. Giúp đỡ gia đình và người có công là trách nhiệm chung của cộng đồng.

- Ý kiến 5: Đồng tình. Thái độ chân thành, tôn trọng thể hiện lòng biết ơn người có công.

- Ý kiến 6: Đồng tình. Nhắc nhở thế hệ sau biết ơn người có công là trách nhiệm của người lớn.

Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với lời nói, việc làm nào sau đây? Vì sao? 

1. Biết tin một em nhỏ học cùng trưởng có bố mẹ đã mất khi tình nguyện tham gia phòng chống dịch bệnh, Bin  nói với Cốm: “Mình cùng giúp đỡ em nhỏ này nhé!”. Cốm đáp: “Không. Đó không phải cách thể hiện lòng biết ơn” 

2. Na vừa quen một người nước ngoài mới đến sống cùng khu phố. Na quyết định tìm hiểu và giới thiệu với bạn về một số nghệ nhân ở quê mình. 

3. Nhân dịp kỉ niệm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4), khu phố của Bin tổ chức thăm hỏi các gia đình có công trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bin đã phép bố mẹ cùng tham gia. 

Đáp án chuẩn:

1. Không đồng ý với Cốm. Giúp đỡ gia đình người có công là đền ơn đáp nghĩa.

2. Đồng ý với Na. Giới thiệu nghệ nhân quê hương là thể hiện lòng biết ơn và quảng bá di sản.

3. Đồng ý Bin. Thăm hỏi gia đình cựu chiến binh là thể hiện lòng biết ơn, tôn trọng. Tham gia cùng bố mẹ thể hiện sự quan tâm, tích cực ghi nhớ lịch sử.

Câu 3: Xử lí tình huống:

Tình huống 1: Lan sống với mẹ vì bố đang công tác ở đảo xa. Na rủ các bạn trong lớp đến giúp đỡ, động viên gia đình Lan. Tuy nhiên, Bin lại không đồng tình cho rằng điều này không cần thiết

Nếu là bạn của Bin, em sẽ làm gì

Tình huống 2: Nhân dịp sinh nhật Tin, bố tặng Tin quyển sách Anh hùng tuổi nhỏ đất Việt. Tin nói với Cốm: “Quyển sách này không hấp dẫn nên mình chưa đọc”.

Nếu là Cốm, em sẽ làm gì? 

Tình huống 3: Nhân dịp kỉ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12), nhà trường tổ chức buổi giao lưu với các cựu chiến binh. Trong lúc các bạn đang say sưa nghe kể chuyện lịch sử, Tin thì thầm với Bin: “Đấy toàn là chuyện của người lớn. Mình xem truyện tranh đi Bin!”. 

Nếu là Bin, em sẽ làm gì

Tình huống 4: Khối lớp 5 tổ chức một buổi hoạt động trải nghiệm tại đền thở liệt sĩ địa phương. Trong lúc các bạn đang tích cực tham gia hoạt động thì Cốm lại rủ Na trốn ra ngoài chơi

Nếu là Na, em sẽ làm gì?

Đáp án chuẩn:

Tình huống 1: Thuyết phục Bin giúp đỡ gia đình Lan:

- Giúp đỡ gia đình Lan là thể hiện quan tâm, ủng hộ bạn.

- Đoàn kết, giúp đỡ lúc khó khăn mang lại niềm vui, động viên.

Tình huống 2: Nếu là Cốm:

- Lắng nghe, hỏi lý do Tin thấy sách không hấp dẫn.

- Đề xuất thảo luận, chia sẻ ý kiến với bố về sách.

- Khuyến khích Tin đọc phần sách trước khi nhận xét.

Tình huống 3: Nếu là Bin:

- Thuyết phục Tin nghe cựu chiến binh kể chuyện lịch sử.

- Đề nghị Tin nghe trước, sau đó thảo luận cùng nhau.

Tình huống 4: Nếu là Na:

- Giải thích Cốm: Tham gia đền thờ liệt sĩ: Hiểu, tôn vinh người hy sinh.

- Khuyến khích Cốm tham gia, chia sẻ trải nghiệm.

- Đề nghị Cốm tham gia phần hoạt động, sau đó ra ngoài chơi.

VẬN DỤNG

Câu 1: Đọc thông tin và thực hiện yêu cầu:

- Sưu tầm hình ảnh và đóng góp của các Danh nhân văn hoá thể giới của Việt Nam. 

- Chia sẻ với các bạn về những việc làm cụ thể để thể hiện lòng biết ơn các Danh nhân văn hoá thể giới của Việt Nam

Đáp án chuẩn:

a, Sưu tầm một số hình ảnh: 

b, Thể hiện lòng biết ơn Danh nhân văn hóa Việt Nam:

- Nghiên cứu, chia sẻ thông tin về Danh nhân.

- Tham quan địa điểm liên quan, thúc đẩy du lịch văn hóa.

- Hỗ trợ hoạt động, sự kiện về Danh nhân.

Câu 2: Viết một bức thư gửi các chiến sĩ nơi đảo xa nhân dịp kỉ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt nam (22/12)

Đáp án chuẩn:

.....ngày ...tháng...năm.......

Thư gửi chú bộ đội:

Cháu chúc sức khỏe, mong chú bảo vệ biển đảo.

Chú vất vả, gian khổ nhưng cháu rất ngưỡng mộ.

Học sinh hậu phương thi đua học tốt, quyên góp ủng hộ.

Cháu hứa học giỏi, xây dựng đất nước tươi đẹp.