BÀI 3. MỘT SỐ NGÀNH NGHỀ LIÊN QUAN ĐẾN CHẾ BIẾN THỰC PHẨM

KHỞI ĐỘNG   

Hãy quan sát Hình 3.1 và cho biết, các công việc trong hình tương ứng với tên gọi nào sau đây: vận hành sản xuất tự động tại nhà máy thực phẩm; sơ chế, chế biến thực phẩm; chuẩn bị đồ ăn nhanh.

Đáp án chuẩn:

a - Vận hành sản xuất tự động tại nhà máy thực phẩm

b - Sơ chế

c - Chuẩn bị đồ ăn nhanh

d, e, g - Chế biến thực phẩm

I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGÀNH CHẾ BIẾN THỰC PHẨM

Câu hỏi: Ngành chế biến thực phẩm là gì? Dựa vào nội dung mục I và hiểu biết cá nhân, hãy cho biết tiềm năng, cơ hội việc làm của ngành chế biến thực phẩm hiện nay và trong tương lai.

Đáp án chuẩn:

Ngành chế biến thực phẩm là ngành nghiên cứu về cách chế biến và bảo quản các loại thực phẩm, các loại nông sản; kiểm tra và đánh giá chất lượng nông phẩm trong quá trình chế biến; nghiên cứu cách chế biến sản phẩm từ thực phẩm; vận hành dây chuyền chế biến và bảo quản thực phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn;…

Việc làm trong ngành chế biến thực phẩm rất đa dạng vì tất cả những vấn đề có liên quan đến thực phẩm, đồ uống và an toàn vệ sinh thực phẩm đều có thể ứng dụng kiến thức của ngành này.

II. MỘT SỐ NGÀNH NGHỀ LIÊN QUAN ĐẾN CHẾ BIẾN THỰC PHẨM

Câu hỏi: 

1. Có nhận định cho rằng, thợ chế biến thực phẩm là người nấu ăn. Theo em, nhận định đó đúng hay sai? Tại sao?

2. Để thực hiện tốt công việc của mình, thợ chế biến thực phẩm phải chú trọng phát triển những năng lực và phẩm chất nào?

Đáp án chuẩn:

1. Sai vì thợ chế biến thực phẩm không chỉ là người nấu ăn mà còn là những người chịu trách nhiệm về việc chế biến và xử lý thực phẩm để đảm bảo sự an toàn, vệ sinh và chất lượng của sản phẩm thực phẩm. 

2. Phải có được kiến thức cơ bản về các loại thực phẩm; kĩ năng chế biến các loại thực phẩm như thịt, cá, thuỷ sản, thực phẩm đông lạnh,... hay các yêu cầu cụ thể trong an toàn vệ sinh thực phẩm,... 

Câu hỏi: Đọc nội dung mục II.2 và cho biết, vận hành máy sản xuất thực phẩm là gì? Nêu các năng lực và phẩm chất cần có của thợ vận hành máy sản xuất thực phẩm.

Đáp án chuẩn:

- Vận hành máy sản xuất thực phẩm bao gồm việc giám sát và điều khiển các máy móc dùng để giết mổ động vật, chế biến thịt, cá, nướng và chế biến bánh mì, kẹo, làm bia, và các sản phẩm liên quan. Công việc này đòi hỏi sự tập trung, cẩn thận và khả năng sử dụng nhiều thiết bị, máy móc khác nhau. Người lao động cần lên kế hoạch sử dụng thiết bị hiệu quả để đạt năng suất cao nhất.

Câu hỏi: Có thể coi đầu bếp trưởng là người chỉ huy, chịu trách nhiệm toàn bộ khu bếp tại nơi làm việc của mình. Theo em, người đầu bếp trưởng cần có phẩm chất và hiểu biết những kiến thức gì để đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp của mình?

Đáp án chuẩn:

- Kỹ năng lãnh đạo

- Kiến thức về thực phẩm

- Kỹ năng quản lý thời gian và áp lực

- Tinh thần trách nhiệm và sự cẩn trọng 

Câu hỏi: Từ nội dung mục II.4, kết hợp với hiểu biết cá nhân, hãy nêu những đặc điểm nghề nghiệp của người chuẩn bị đồ ăn nhanh. Để thực hiện tốt công việc của mình, người chuẩn bị đồ ăn nhanh cần phát triển những năng lực và phẩm chất gì?

Đáp án chuẩn:

Phẩm chất cần có của người chuẩn bị đồ ăn nhanh là yêu thích công việc nấu nướng, cẩn thận, kiên trì, tỉ mỉ trong công việc.

LUYỆN TẬP

1. Phân biệt công việc chính của thợ chế biến thực phẩm và thợ vận hành máy sản xuất thực phẩm.

2. Phân tích những phẩm chất cần có của đầu bếp trưởng và của người chuẩn bị đồ ăn nhanh.

Đáp án chuẩn:

1.

- Công việc chính của thợ chế biến thực phẩm có thể kể đến như giết mổ động vật; chuẩn bị, chế biến thịt, cá và các thực phẩm liên quan; làm các loại bánh…

- Công việc chính của thợ vận hành máy sản xuất thực phẩm là vận hành, giám sát máy móc được sử dụng để kiềm chế, gây choáng, giết mổ động vật và để cắt thịt, cá theo tiêu chuẩn; …

2. 

Để đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp của mình, người đầu bếp trưởng cần có các phẩm chất và hiểu biết sau:

- Kỹ năng lãnh đạo

- Kiến thức về thực phẩm

- Kỹ năng quản lý thời gian và áp lực

- Tinh thần trách nhiệm và sự cẩn trọng

Phẩm chất cần có của người chuẩn bị đồ ăn nhanh là:

- Yêu thích công việc nấu nướng

- Cẩn thận

- Kiên trì

- Tỉ mỉ trong công việC

VẬN DỤNG

Hãy tìm hiểu và cho biết, địa phương em phát triển những ngành nghề nào liên quan đến chế biến thực phẩm?

Đáp án chuẩn:

HS tự tìm hiểu

KẾT NỐI NGHỀ NGHIỆP

Chế biến thực phẩm là ngành nghệ quan trọng, gắn liền với cuộc sống của con người. Vì vậy, các ngành nghề liên quan đến chế biến thực phẩm sẽ ngày càng phát triển. Hãy đánh giá khả năng và sở thích của bản thân đối với một số ngành nghề liên quan đến chế biến thực phẩm. Có thể đánh giá dựa trên các tiêu chí như Bảng 3.1.

Đáp án chuẩn:

1. Ngành ẩm thực: Nếu bạn đam mê nấu nướng và sáng tạo trong việc chế biến các món ăn ngon, ngành ẩm thực có thể phù hợp với bạn. Đây là lĩnh vực đòi hỏi sự sáng tạo, kiên nhẫn và kỹ năng nấu ăn.

2. Kĩ sư công nghệ thực phẩm: Nếu bạn quan tâm đến việc nghiên cứu và phát triển công nghệ trong chế biến thực phẩm, ngành kĩ sư công nghệ thực phẩm có thể là lựa chọn phù hợp. Đây là lĩnh vực đòi hỏi kiến thức vững về công nghệ thực phẩm, sự tỉ mỉ và kiên trì trong nghiên cứu.

3. Thợ chế biến thực phẩm: Nếu bạn thích làm việc tại các bếp nhà hàng hoặc khách sạn, việc trở thành một thợ chế biến thực phẩm có thể là lựa chọn phù hợp. Đây là công việc đòi hỏi sự nhanh nhẹn, tỉ mỉ và khả năng làm việc nhóm tốt.

KẾT NỐI NGHỀ NGHIỆP

Tìm hiểu qua internet, sách, báo,... hãy tìm thông tin của một số ngành nghề khác có liên quan đến chế biến thực phẩm và đánh giá về khả năng, sở thích của bản thân đối với ngành nghề đó.

Đáp án chuẩn:

1. Công nghệ thực phẩm: Ngành này tập trung vào nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các công nghệ mới trong chế biến, bảo quản và đóng gói thực phẩm

2. Quản lý nhà hàng: Đối với những người đam mê nấu ăn và sở hữu kỹ năng quản lý, ngành quản lý nhà hàng có thể là lựa chọn phù hợp. 

3. Marketing thực phẩm: Đây là ngành nghề tập trung vào việc quảng cáo, tiếp thị và bán hàng các sản phẩm thực phẩm

4. Dịch vụ thực phẩm và đồ uống: Đây là lĩnh vực tập trung vào cung cấp dịch vụ ẩm thực và đồ uống trong các nhà hàng, quán cafe, khách sạn, nhà hàng nhanh.