BÀI 2. QUAN TÂM, CẢM THÔNG VÀ CHIA SẺ

Mở đầu

Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ thể hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ qua những bức tranh sau?

Đáp án chuẩn:

Tranh 1:

Một miếng khi đói bằng một gói khi no.

Thương người như thể thương thân.

Tranh 2: 

Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ.

Khám phá

1. Em hãy đọc câu chuyện sau và Giải nhanh câu hỏi.

              (Trang 11, 12 sgk)

Câu hỏi: Những chi tiết nào trong câu chuyện thể hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ của Hiếu và Minh?

Em cảm nhận gì sau khi đọc câu chuyện trên?

Theo em, trong cuộc sống, sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ được biểu hiện như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Hiếu luôn đưa Minh đến trường từ khi Minh mới 8 tuổi với dị tật bẩm sinh.

- Ngay cả khi đã có xe đạp, Hiếu vẫn tiếp tục chở Minh đi học.

- Dù học đại học ở hai trường khác nhau, hai bạn vẫn là bạn vận động viên và luôn quan tâm đến nhau.

* Em rất khâm phục tình bạn và tinh thần hỗ trợ lẫn nhau trong học tập và cuộc sống của hai bạn. 

2. Em hãy quan sát các bức tranh sau và Giải nhanh câu hỏi.

Câu hỏi: Em có nhận xét gì về lời nói, hành động của các nhân vật trong bốn bức tranh trên?

Theo em, vì sao trong cuộc sống, chúng ta cần phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ lẫn nhau?

Chúng ta cần làm gì để khích lệ, động viên bạn bè quan tâm, cảm thông, chia sẻ với người khác và phê phán thói ích kỷ, thờ ơ trước khó khăn, mất mát của người khác một cách phù hợp?

Đáp án chuẩn:

* Nhận xét:

- Tranh 1: Việc làm của các bạn cho thấy các bạn rất biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ. 

- Tranh 2: Việc làm của bạn cho thấy bạn chưa biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ. 

- Tranh 3: Việc làm của bạn cho thấy bạn rất biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ. 

- Tranh 4: Việc làm của bạn cho thấy bạn rất biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ. 

* Trong cuộc sống, chúng ta cần quan tâm, cảm thông và chia sẻ với nhau vì những lúc khó khăn và hoạn nạn không thể tránh được. 

* Để khích lệ và động viên bạn bè: 

- Được ai cũng có thể đồng cảm và sẻ chia với những người xung quanh, tuân thủ điều kiện và khả năng của mình.

- Giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn trong cộng đồng.

- Chia sẻ và nhờ sự hỗ trợ của mọi người xung quanh để hỗ trợ nhiều hoàn cảnh khó khăn.

3. Em hãy quan sát các bức tranh và thực hiện yêu cầu.

Câu hỏi: Kể lại câu chuyện theo tranh. Đặt tên cho câu chuyện và rút ra bài học.

Đáp án chuẩn:

Tên câu chuyện: "Cho đi là còn mãi"

* Kể lại câu chuyện:

Trên đường đi làm về, chú K thấy một cậu bé ngồi co ro trên đường vì trời lạnh. Chú K đã đưa cho cậu bé một chiếc khăn choàng để đỡ lạnh. 15 năm sau, chú K mắc phải căn bệnh nặng, nhưng không có đủ tiền điều trị. Một người mạnh thường quân đã tài trợ toàn bộ chi phí điều trị cho chú K, người đó chính là cậu bé mà chú K đã giúp đỡ.

Luyện tập

Câu 1: Em hãy đọc tình huống sau và thực hiện yêu cầu. (trang 15, 16 SGK)

Nêu quan điểm của em về việc làm của T trong tình huống trên.

Hãy kể lại những hành động, lời nói thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ của em với bố mẹ, người thân trong gia đình.

Đáp án chuẩn:

* Quan điểm của em về việc làm của T:

- Ban đầu, T chưa biết quan tâm và cảm thông, nhưng sau khi nghe H nói, T nhớ đến bà của mình và vội chạy về nhà để thăm hỏi sức khỏe của bà.

- Đối với em, hành động này cho thấy T đã hiểu và biết cảm thông, chia sẻ với người thân trong gia đình. Đây là điều rất đáng quý và đáng học hỏi.

Câu 2: Em hãy sắm vai theo tình huống sau và thực hiện yêu cầu.

                (Tình huống trang 15 sgk)

Em hãy sắm vai để nhận xét hành động của M: Động viên bạn ấy quan tâm, cảm thông, chia sẻ với cô lao công và những người khác.

Hãy tự đánh giá xem trong vài tháng qua về sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ của em với người thân, thầy cô, bạn bè, những người xung quanh.

Đáp án chuẩn:

Đối với hành động của M:

- Giải thích cho M rằng hãy biết cảm thông và chia sẻ với người khác. Ví dụ, khi uống hết nước, đừng vứt bừa mà đổ vào thùng rác để giúp cô lao công dễ dàng dọn dẹp.

Vận dụng

Câu 1: Hãy làm một sản phẩm như: tấm thiệp, bài thơ,... để thế hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ và gửi đến người em yêu quý trong gia đình, dòng họ, hàng xóm hay một nhân vật em cảm kích trong cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

- Tự làm một tấm thiệp để gửi đến mẹ nhân ngày 8/3.

- Tự làm một tấm thiệp để gửi đến thầy, cô giáo nhân ngày 20/11.

Câu 2: Em hãy viết một đoạn văn và thuyết trình trước lớp về giá trị của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ với người khác.

Đáp án chuẩn:

Trong cuộc sống ngày nay, chúng ta dần quên đi đạo lý "Cảm thông chia sẻ". Cuộc đời không luôn suôn sẻ và có những khó khăn trên con đường mỗi người đi. Xã hội vẫn còn nhiều người khó khăn như trẻ em lang thang, người nghèo, nạn nhân chiến tranh, thiên tai, người khuyết tật... Sự cảm thông và chia sẻ giúp họ có thêm sức mạnh và niềm tin vào ngày mai tươi sáng hơn.