BÀI 1. TỰ HÀO VỀ TRUYỀN THỐNG QUÊ HƯƠNG

Mở đầu

Câu hỏi: Em hãy cho biết những câu ca dao dưới đây thể hiện truyền thống nào của dân tộc Việt Nam?

1. Chẳng thơm cũng thể hoa nhài

Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An.

2. Ai về Bình Định mà coi

Con gái Bình Định cầm roi đi quyền.

                                                (Ca dao)

Đáp án chuẩn:

1. Truyền thống về nếp sống thanh lịch của người Tràng An là đặc trưng về văn minh và thanh lịch không thể tìm thấy ở nơi khác.

2. Truyền thống Võ cổ truyền Bình Định là biểu tượng của tinh thần võ học đặc sắc của người dân địa phương.

Khám phá

1. Em hãy đọc các thông tin sau và Giải nhanh câu hỏi

              (Thông tin 1, 2 trang 5, 6 sgk)

Câu hỏi: 

- Em hãy cho biết những địa điểm trên gắn liền với truyền thống gì?

- Ngoài những truyền thống trên, còn truyền thống nào của quê hương mà em biết?

Đáp án chuẩn:

* Những địa điểm trên gắn liền với truyền thống:

  - Truyền thống làm gốm

  - Truyền thống thờ cúng tổ tiên

  - Truyền thống yêu nước

* Những truyền thống khác mà em biết:

  - Truyền thống hiếu học và tôn sư trọng đạo

  - Truyền thống thượng võ

2. Em hãy quan sát các bức tranh sau và thực hiện yêu cầu.

Câu hỏi: Cho biết các bạn trong những bức tranh trên đã làm gì để giữ gìn, phát huy truyền thống quê hương.

- Chia sẻ suy nghĩ của em về một truyền thống văn hoá, truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm ở địa phương.

- Nêu những việc em đã làm để giữ gìn và phát huy truyền thống quê hương.

Đáp án chuẩn:

* Các bạn trong bức tranh đã giữ gìn, phát huy truyền thống quê hương bằng cách:

  - Tổ chức cuộc thi giao lưu đờn ca tài tử.

  - Giữ gìn truyền thống đan lát, đan giỏ tre.

  - Tổ chức buổi tuyên truyền và họp mặt tìm hiểu về truyền thống quê hương.

* Truyền thống yêu nước: Sức mạnh truyền thống yêu nước Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

* Những việc em đã làm để giữ gìn và phát huy truyền thống quê hương:

  - Tham gia hoạt động tuyên truyền về truyền thống quê hương.

  - Chia sẻ với bạn bè về truyền thống quê hương.

3. Em hãy đọc các trường hợp sau và Giải nhanh câu hỏi.

        (trường hợp 1, 2, 3 trang 7, 8 sgk)

Câu hỏi: Em có đồng ý với ý kiến trên không? Vì sao?

- Em có nhận xét gì về những suy nghĩ của bạn B?

- Em sẽ làm gì để giữ gìn, phát huy truyền thống của quê hương?

Đáp án chuẩn:

* Trường hợp 1: đồng ý 

* Trường hợp 2: đồng ý 

Câu hỏi: Em đồng tính với ý kiến của bạn H không? Vì sao? Em sẽ ứng xử thế nào nếu bạn bè, người thân có những biểu hiện như trên?

Đáp án chuẩn:

Em không đồng ý với ý kiến của H. Múa là bản sắc văn hóa của dân tộc ta và luôn được giữ gìn, phát huy.

Luyện tập

Câu 1: Em hãy đọc tình huống sau và Giải nhanh câu hỏi.

- Tình huống 1:

+ Nếu là bạn của M, em sẽ nói gì với M?

+ Em cần làm gì để tránh các biểu hiện đi ngược lại hay thiếu tôn trọng truyền thống quê hương?

- Tình huống 2:

+ Em sẽ nói gì với Lan?

+ Em sẽ quảng bá truyền thống quê hương em như thế nào?

Đáp án chuẩn:

* Tình huống 1: Em sẽ nói với M: Quê hương là gốc rễ của gia đình, nơi mình sinh ra và lớn lên. Hãy tự hào và phát huy truyền thống quý giá của quê hương, tôn vinh nguồn gốc và tổ tiên.

* Tình huống 2: Em sẽ nói với Lan: Hãy cùng tuyên truyền và giới thiệu truyền thống tốt đẹp của quê hương, đặc biệt là nghề nặn tò he.

Câu 2: Em hãy sắm vai và xử lí các tình huống sau.

                (Tình huống 1, 2 trang 10 sgk)

Đáp án chuẩn:

Tình huống 1:

- Mỗi người có cách yêu nước khác nhau.

- B không thi vào trường quân đội vẫn có thể yêu nước bằng cách học tập tốt và trở thành người có ích cho xã hội.

Tình huống 2:

- Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là kiệt tác văn hóa.

- UNESCO công nhận đây là kiệt tác văn hóa phi vật thể.

- Việt Nam có truyền thống văn hóa phong phú cần bảo tồn, vì vậy chọn cồng chiêng Tây Nguyên là hợp lí.

Vận dụng

Câu 1: Em hãy làm một tập san gồm các hình ảnh, nhân vật, câu chuyện về truyền thống văn hoá, truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm của quê hương.

Đáp án chuẩn:

Em có thể sưu tầm hình ảnh về các truyền thống tốt đẹp của quê hương và đất nước Việt Nam để làm tư liệu cho một quyển tập san. Sau đó, viết các câu chuyện ngắn về các nhân vật và sự kiện liên quan đến những truyền thống đó để tuyên truyền đến mọi người.

Câu 2: Em hãy làm việc theo nhóm để lập dự án tuyên truyền về những truyền thống tốt đẹp của quê hương em.

Gợi ý: Hình thức thể hiện như: vẽ tranh, viết báo, xây dựng trang web,...

Đáp án chuẩn:

Em và các bạn có thể lập nhóm để tuyên truyền những giá trị văn hóa của quê hương bằng cách vẽ tranh, viết báo, xây dựng trang web, và các hình thức khác.