BÀI 8. PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG

Mở đầu

Theo em, những bạn học sinh trong bức tranh dưới đây có những hành vi nào chưa phù hợp? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

- Một bạn nam đã đánh đập bạn, quăng cặp của bạn và có hành vi đe dọa khủng bố đối với bạn nữ.

- Bạn nam khác đã chụp lại những hành động bạo lực đó.

Khám phá

1. Em hãy quan sát các bức tranh sau và thực hiện yêu cầu. 

(Trang 42 sgk)

Câu hỏi: Gọi tên các hành vi bạo lực học đường trong các bức tranh trên.

Nêu các nguyên nhân của hành vi bạo lực học đường.

Đáp án chuẩn:

- Tranh 1: Đánh đập, hành hạ, ngược đãi, xâm hại thân thể và sức khoẻ của người khác.

- Tranh 2: Cố tình cô lập và xua đuổi người khác.

- Tranh 3: Bắt nạt học đường.

- Tranh 4: Lăng mạ, xúc phạm danh dự và nhân phẩm của người khác.

2. Em hãy đọc trường hợp sau và Giải nhanh câu hỏi.

(Trang 42 SGK)

Câu hỏi: Theo em, hành vi của T có phải là bạo lực học đường không? Vì sao?

Những biểu hiện nào của bạo lực học đường được đề cập trong câu chuyện trên?

Bạo lực học đường gây ra những hậu quả gì cho N?

Đáp án chuẩn:

* Hành vi của T là bạo lực học đường, lời nói xúc phạm người khác trên mạng xã hội, khiến cho người khác trở nên lo lắng, sợ hãi, ảnh hưởng đến cuộc sống của họ thì cũng sẽ được xem là hành vi xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác.

* Biểu hiện của bạo lực học đường được đề cập trong câu chuyện trên là:

- T lên mạng xã hội đặt điều, nói xấu N.

- T rủ các bạn không chơi với N.

3. Em hãy đọc các thông tin sau và Giải nhanh câu hỏi.

(Trang 43, 44 SGK)

Câu hỏi: Thông tin 1: Có những biện pháp nào để hỗ trợ người học có nguy cơ bạo lực học đường và cách can thiệp khi xảy ra bạo lực học đường.

Thông tin 2, 3, 4: Người ở độ tuổi vị thành niên sẽ bị xử lý như thế nào khi gây ra bạo lực học đường?

Đáp án chuẩn:

* Biện pháp hỗ trợ người học có nguy cơ bị bạo lực học đường bao gồm:

- Phát hiện kịp thời hành vi gây bạo lực học đường và người có nguy cơ.

- Đánh giá nguy cơ và loại hình bạo lực để ngăn chặn và hỗ trợ.

- Thực hiện tham vấn, tư vấn cho người học để loại bỏ nguy cơ.

- Đánh giá sơ bộ tổn thương, đưa ra nhận định và hỗ trợ y tế.

4. Em hãy đưa ra những cách ứng xử phù hợp cho các tình huống sau.

(Trang 44, 45 SGK)

Câu hỏi: 

Tình huống 1: Em sẽ làm gì, nếu là thành viên của đội thắng, thành viên của đội thua? 

Tình huống 2: Em có nhận xét gì về hành vi của các bạn trong tình huống trên?

Nếu là N, em sẽ làm gì?

Tình huống 3: Nếu là bạn thân của N và tình cờ biết chuyện, em sẽ làm gì?

Đáp án chuẩn:

* Tình huống 1:

- Thành viên đội thắng: ăn mừng khiêm tốn, đề nghị xem xét lại nếu có phạm lỗi.

- Thành viên đội thua: trình bày với trọng tài về phạm lỗi và chúc mừng đội chiến thắng.

* Tình huống 2:

- Hành vi bắt nạt: cần xử lý nghiêm để ngăn chặn.

- Nếu là N: can ngăn, trình bày với thầy cô để giải quyết.

* Tình huống 3: Nếu là bạn thân của N: an ủi, động viên bạn và báo với thầy cô giải quyết vấn đề.

Luyện tập

Câu 1: Em hãy tranh luận cùng bạn về những ý kiến sau:

(Trang 46 SGK)

Đáp án chuẩn:

a) Không đồng ý 

b) Đồng ý 

c) Không đồng ý 

d) Không đồng ý

e) Đồng ý 

f) Không đồng ý 

Câu 2: Em hãy cùng bạn thảo luận để ứng phó các trường hợp sau:

(Trang 47 SGK)

Đáp án chuẩn:

Trường hợp a: Em sẽ không đồng ý, nhanh chóng tránh xa các bạn và thông báo cho giáo viên trường để ngăn chặn vấn đề này, tránh những hậu quả đáng tiếc.

Trường hợp b: Em sẽ không đồng ý, khuyên các bạn không nên làm như thế vì mỗi người có đặc điểm riêng, hãy tôn trọng lẫn nhau và bản thân mình.

Trường hợp c: Em sẽ không đồng ý, nhanh chóng bỏ chạy về nhà và trình bày cho mẹ biết, sau đó báo cho giáo viên chủ nhiệm để xử lí vấn đề này.

Trường hợp d: Em sẽ bình tĩnh, mạnh dạn về nhà để trình bày cho mẹ biết, sau đó báo cho giáo viên chủ nhiệm để ngăn chặn vấn đề này ngay lập tức.

Câu 3: Em hãy đọc và sắp xếp các hành động sau theo trình tự trước, trong và sau khi xảy ra bạo lực học đường

(Trang 47 SGK)

Đáp án chuẩn:

1. Sử dụng một số thế võ tự vệ (nếu biết) để đảm bảo an toàn cho bản thân nhằm tránh bạo lực học đường.

2. Bỏ chạy khỏi vị trí nguy hiểm có thể xảy ra bạo lực học đường, kêu cứu để thu hút sự chú ý của mọi người.

3. Báo ngay cho người lớn để xử lí kịp thời tình huống mâu thuẫn mới phát sinh nhằm tránh xảy ra bạo lực học đường.

4. Thành thật kể với người lớn những chuyện đáng tiếc có liên quan đến bạo lực học đường đã xảy ra để nhận được sự giúp đỡ.

5. Hòa giải nhằm xử lý các mâu thuẫn học đường trên tinh thần dân chủ, tôn trọng.

6. Lập tức kiểm tra y tế nếu có những biểu hiện bất thường về cơ thể hoặc sức khoẻ (đau, nhức, bầm,...) sau khi bị bạo lực học đường.

Câu 4: Em hãy kể lại một tình huống mâu thuẫn của bạn bè mà em từng chứng kiến, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp nhằm tạo môi trường học đường an toàn, lành mạnh.

Đáp án chuẩn:

Trong tình huống mâu thuẫn khi Hà bị bắt nạt và sau đó nhờ người khác đánh trả, cuối cùng dẫn đến cả hai cùng đánh nhau, giải pháp nên là:

Hà nên bỏ chạy về nhà và thông báo ngay cho cha mẹ và giáo viên chủ nhiệm về vấn đề này. 

Vận dụng

Câu 1: Em hãy thiết kế và trang trí thông điệp về phòng, chống bạo lực học đường bằng các hình thức: vẽ, xé dán tranh,... và trình bày cho cả lớp cùng xem.

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Em hãy hợp tác cùng bạn để xây dựng kịch bản và sắm vai trước lớp một tiểu phẩm về phòng, chống bạo lực học đường.

Đáp án chuẩn:

Gợi ý tiểu phẩm: “PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG” gồm nhân vật là các bạn và cô giáo.