ÔN TẬP CHƯƠNG I

PHẦN I. HỆ THỐNG BÀI TẬP, BÀI GIẢI CUỐI SGK

Câu 1: Vào mùa hè và mùa đông, chúng ta cần chế độ dinh dưỡng như thế nào để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng của cơ thể

Câu 2: Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về trao đổi nước và khoáng ở thực vật?

A. Rễ hấp thụ nước từ đất theo cơ chế thẩm thấu và vận chuyển chủ động

B. Nước và các chất khoáng hòa tan được vận chuyển một chiều trong mạch rây của thân từ rễ lên lá

C. Trao đổi nước gồm ba giai đoạn: hấp thụ nước ở rễ, vận chuyển nước ở thân và thoát hơi nước ở lá

D. Quá trình thoát hơi nước ở lá được thực hiện chủ yếu qua bề mặt lá

Câu 3: Thứ tự các bộ phận trong ống tiêu hóa của người là

A. Miệng → ruột non → thực quản → dạ dày → ruột già → hậu môn

B. Miệng → thực quản → dạ dày → ruột non → ruột già → hậu môn

C. Miệng → ruột non → dạ dày → hầu → ruột già → hậu môn

D. Miệng → dạ dày → ruột non → thực quản → ruột già → hậu môn

Câu 4: Có bao nhiêu ví dụ sau đây thể hiện sự cân bằng nội môi?

(1) Khi áp suất thẩm thấu trong máu tăng cao, thận tăng cường tái hấp thu nước, tăng uống nước

(2) Ở người, pH máu được duy trì khoảng 7,35-7,45 nhờ hoạt động của hệ đệm, phổi và thận

(3) Phổi và ruột non đều có diện tích bề mặt rộng

(4) Nồng độ glucose trong máu người được duy trì trong khoảng 3,9-6,4 mmol/L

A. 4                       B. 1                        C. 2                        D. 3

Câu 5: Khi chơi thể thao hoặc lao động nặng, chúng ta thường có hiện tượng thở gấp và bị mất nước. Tại sao?

Câu 6: Tại sao thận nhân tạo được xem là giải pháp tối ưu cho các bệnh nhân bị suy thận mãn tính?

Câu 7: Trong quá trình phát triển của tế bào lympho, một số tế bào lympho T hỗ trợ sau khi được hoạt hóa sẽ biệt hóa thành tế bào T nhớ. Các tế bào này đóng vai trò như những "người lính canh gác" để hạn chế trường hợp tái nhiễm tác nhân gây bệnh. Hãy cho biết:

a) Các tế bào T nhớ sẽ hoạt động khi nào

b) Sau khi kháng nguyên đã bị loại trừ hoặc sau khi khỏi bệnh, tế bào T nhớ còn tồn tại trong cơ thể không? Giải thích.

Câu 8: Tại sao việc bú sữa mẹ có tác dụng tăng cường miễn dịch ở trẻ sơ sinh?

Câu 9: Ở cơ thể một người bình thường:

- Sau một bữa ăn có nhiều carbohydrate, lượng đường đo được trong máu ở tĩnh mạch cửa gan (tĩnh mạch dẫn máu từ ruột non về gan) có thể tăng lên đến 3g/L; nhưng lượng đường trong máu ở tĩnh mạch cánh tay vẫn không tăng quá 1,2g/L.

- Khi hoạt động thể lực nhiều cần nhiều năng lượng tạo ra do sự phân giải glucose trong máu, lượng đường trong máu ở tĩnh mạch cánh tay cũng không xuống dưới mức 0,9g/L.

Hãy giải thích các hiện tượng trên.

Câu 10: Có ý kiến cho rằng: "tất cả thực vật đều có chlorophyll a". Dựa vào vai trò của chlorophyll a, em hãy cho biết ý kiến này đúng hay sai. Giải thích.

PHẦN 2. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Đáp án câu 1: 

- Chế độ ăn mùa hè: Tránh thức ăn sinh nhiệt, ăn nhiều canh, nước trái cây, rau quả.

- Chế độ ăn mùa đông: Ăn thực phẩm sinh năng lượng như chất béo, protein, thức ăn nóng, ít nước.

Đáp án câu 2:

A. SAI: Vì vận chuyển theo 2 con đường: gian bào và tế bào chất

B. Sai: Vì nước và chất khoáng hòa tan được vận chuyển từ rễ lên thân, lá nhờ mạch gỗ

C. Đúng

D. Sai: Vì thoát hơi nước ở lá chủ yếu qua khí khổng 

Đáp án câu 3: Đáp án B

Đáp án câu 4: Đáp án D. 3. Sai ở ý (3) phổi và ruột non có diện tích rộng phù hợp với trao đổi chất chứ không phản ánh sự cân bằng nội môi trong cơ thể.

Đáp án câu 5: Khi chơi thể thao hoặc lao động nặng, tế bào hoạt động mạnh, tim co bóp nhanh, nhịp thở tăng, và hệ bài tiết tiết nhiều mồ hôi, dẫn đến mất nước.

Đáp án câu 6: Chạy thận nhân tạo là quá trình lọc máu ngoài cơ thể, sử dụng máy lọc để loại bỏ chất độc, muối và nước thừa, sau đó trả máu sạch về cơ thể. Đây là phương pháp hỗ trợ bệnh nhân suy thận mãn tính, giúp họ kéo dài cuộc sống và duy trì sinh hoạt bình thường.

Đáp án câu 7: 

a) Sau khi tế bào T hỗ trợ được hoạt hóa

b) Sau khi kháng nguyên đã bị loại trừ hoặc sau khi khỏi bệnh, tế bào T nhớ còn tồn tại trong cơ thể vì chúng có tác dụng ghi nhớ các kháng nguyên để khi bị tái xâm nhập, cơ thể sẽ đáp ứng miễn dịch thứ phát nhanh và mạnh hơn (2-3 ngày)

Đáp án câu 8: 

Sữa mẹ, đặc biệt là sữa non, chứa các chất dinh dưỡng thiết yếu cho trẻ, với hàm lượng đạm cao gấp 10 lần sữa mẹ bình thường. Sữa non giàu vitamin, khoáng chất, enzyme, axit amin, và các kháng thể giúp diệt vi khuẩn, virus, điều hòa hệ miễn dịch, và hỗ trợ phát triển toàn diện.

- IgA trong sữa mẹ bảo vệ niêm mạc ruột chống lại mầm bệnh.

- Lysozyme, một enzyme diệt khuẩn và chống virus, có hàm lượng trong sữa mẹ cao hơn sữa bò 5.000 lần. Lactoferrin bảo vệ sắt khỏi vi sinh vật và chịu được phân giải protein.

- Carbohydrate chứa nitơ trong sữa mẹ tăng cường hấp thu ở ruột, ức chế vi khuẩn E. coli và nấm Candida albicans nhờ pH thấp.

Đáp án câu 9: Sau bữa ăn nhiều carbohydrate, nồng độ glucose máu tăng. Ruột hấp thu glucose và chuyển về gan qua tĩnh mạch cửa. Tuyến tụy tiết insulin, giúp gan chuyển glucose thành glycogen dự trữ và tăng sử dụng glucose ở các tế bào. Nhờ đó, nồng độ glucose trong máu ổn định: lượng đường ở tĩnh mạch cửa gan tăng, còn ở tĩnh mạch cánh tay không vượt quá 1,2g/L.

Đáp án câu 10: 

Ý kiến trên đúng vì:

- Chlorophyll a hấp thụ năng lượng từ ánh sáng xanh tím và cam đỏ ở 675 nm, phản chiếu ánh sáng xanh, làm cho diệp lục có màu xanh. Điều này rất quan trọng cho giai đoạn năng lượng của quang hợp, vì các phân tử chlorophyll a cần thiết trước khi quang hợp có thể tiến hành.

- Chlorophyll a là sắc tố quang hợp chính, nằm ở trung tâm phản ứng của mảng anten, gắn với carotenoid. Các sinh vật quang hợp oxy hoá sử dụng chlorophyll a và nhiều enzyme khác nhau để sinh tổng hợp.