BÀI 14 - KHỐI LƯỢNG RIÊNG

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SGK

I. KHÁI NIỆM KHỐI LƯỢNG RIÊNG

Câu hỏi 1: So sánh khối lượng nước chứa trong một bình 20l và trong một chai 0,5l.

Câu hỏi 2: Nêu thêm một số đơn vị đo khối lượng riêng.

Luyện tập 1: Một bể bơi có chiều dài 20 m, chiểu rộng 8m độ sâu của nước là 1,5 m, tính khối lượng của nước trong bể.

II. XÁC ĐỊNH KHỐI LƯỢNG RIÊNG BẰNG THỰC NGHIỆM

Câu hỏi 3: Thảo luận, đề xuất các cách xác định khối lượng riêng của một lượng chất lỏng.

Câu hỏi 4: Cần lưu ý điều gì khi đọc giá trị thể tích chất lỏng trên cốc đong?

Luyện tập 2: Tính khối lượng của một khối nhôm hình hộp chữ nhật, có chiều dài 10 cm, chiều rộng 3 cm, chiều cao 5 cm.

Câu hỏi 5: Thảo luận, đề xuất các cách xác định khối lượng riêng của một vật có hình dạng bất kì.

Câu hỏi 6: Một nhóm học sinh tiến hành xác định khối lượng riêng của các viên bi giống nhau. Một bạn tiến hành thí nghiệm với một viên bi. Một bạn khác đề nghị đo tổng khối lượng và tổng thể tích của 10 viên bi. Cách làm nào cho kết quả chính xác hơn? Vì sao?

Vận dụng 1: Đề xuất các phương án xác định khối lượng của một chiếc riêng chìa khoá.

Vận dụng 2: Ước tính tổng khối lượng không khí ở trong lớp học của em khi đóng kín cửa.

Vận dụng 3: Tại cùng một nơi trên mặt đất, trọng lượng của vật tỉ lệ với khối lượng của nó. Số đo trọng lượng P (tính ra niutơn) gần bằng 10 lần số đo khối lượng m của nó (tính ra kilôgam). Chứng minh rằng: Trọng lượng riêng của vật (kí hiệu là d): d=10D.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

I. KHÁI NIỆM KHỐI LƯỢNG RIÊNG

Đáp án CH 1: Ta biết:

20l = 20 kg

0,5l = 0,5 kg

Khối lượng nước chứa trong một bình 20l lớn hơn trong chai 0,5l.

Đáp án CH 2: Một số đơn vị khối lượng riêng: kg/cm3; kg/lit; kg/dm3; mg/m³

Đáp án LT 1: Ta biết khối lượng riêng của nước = 1 000 kg/m³

Thể tích của bể bơi:

V = Chiều dài (d) x Chiều rộng (r) x Chiều cao (h) = 20 x 8 x 1,5 = 240 m³

Khối lượng nước trong bể bơi:

M = D x V = 1000 x 240 = 240000 kg/m³

II. XÁC ĐỊNH KHỐI LƯỢNG RIÊNG BẰNG THỰC NGHIỆM

Đáp án CH 3: Dụng cụ: chất lỏng cần xác định khối lượng riêng, cốc, nước và một bộ quả cân.

Đáp án CH 4: Đặt mắt ngang với độ cao mực chất lỏng trong bình,đọc và ghi kết quả đo theo vạch chia gần nhất với mực chất lỏng.

Đáp án LT 2: Thể tích của khối nhôm là :

V =  10 x 3 x 5 = 150 (cm3) 

Đổi 150 cm³ = 0.00015 m³  

Khối lượng của khối nhôm hình hộp chữ nhật là:

M = D x V = 2700 x 0,00015 = 0,405 (kg).

Đáp án CH 5: Dụng cụ: Lực kế, bình nước biết khối lượng riêng của nước  d = 1000 kg/m³

Đáp án CH 6: Cách đo tổng khối lượng và tổng thể tích của 10 viên bi sẽ cho ra kết quả chính xác hơn. Vì ở cách thứ nhất nếu đo 1 viên bi rồi suy ra 9 bi còn lại thì không cho đc kết quả chính xác do các viên bi giống nhau chưa chắc có khối lượng bằng nhau.

Đáp án VD 1: 

Đáp án VD 2: Tính thể tích của phòng học:

Giả sử phòng học hình vuông : V = s x s x s

           Phòng học hình chữ nhật : V = a x b x c 

Mà khối lượng riêng của oxy = 1,43 kg/m³

Tổng khối lượng không khí ở trong lớp học:

M = D x V = 1,43 x V 

Đáp án VD 3: Từ d =  ⇒ P = 10 x m

Suy ra hệ thức tương đương

D x V = 10 x D x V

Chia hai vế cho V ta được điều phải chứng minh: 

d = 10D.