BÀI 30. TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CHẤT DINH DƯỠNG Ở THỰC VẬT 

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Câu hỏi: Cây xanh không có một trái tim để bơm máu đi nuôi cơ thể như ở hầu hết động vật, vậy các chất cần thiết cho cơ thể (nước, chất khoáng và chất hữu cơ) được vận chuyển như thế nào trong cây?

I. SỰ HẤP THỤ NƯỚC VÀ CHẤT KHOÁNG TỪ MÔI TRƯỜNG NGOÀI VÀO RỄ

Câu hỏi: Quan sát hình 30.1, mô tả con đường nước và chất khoáng từ đất đi vào mạch gỗ của cây.

II. SỰ PHÁT TRIỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY

Câu hỏi: Đọc thông tin trong mục II kết hợp với quan sát Hình 30.2, thảo luận và hoàn thành theo mẫu Bảng 30.1.

III. QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC Ở LÁ

1. Hoạt động đống, mở khí khổng

Câu hỏi: Quan sát hình 30.3 mô tả quá trình thoát hơi nước qua khí khổng và cho biết độ mở của khí khổng phụ thuộc chủ yếu vào yếu tố nào

2. Ý nghĩa của sự thoát hơi nước ở lá

Câu 1: Thoát hơi nước có vai trò gì đối với thực vật và đối với môi trường?

Câu 2: Tại sao vào những ngày hè nắng nóng, khi đứng dưới bóng cây, chúng ta có cảm giác át mẻ, dễ chịu?

IV. MỘT SỐ YẾU TỐ CHỦ YẾU ẢNH HƯỞNG ĐẾN TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CHẤT DINH DƯỠNG Ở THỰC VẬT

Câu 1: Kể tên các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật.

Câu 2: Vì sao trước khi trồng cây hoặc gieo hạt, người ta thường làm đất tơi xốp và bón lót một số loại phân?

V. Vận dụng hiểu biết về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật vào thực tiến

Câu 1: Vì sao khi di chuyển cây đi trồng ở nơi khác, người ta thường bắt một phần cành, lá

Câu 2: Vì sao vào những ngày khô hanh, độ ẩm không khí thấp hoặc những ngày nắng nóng phải tưới nhiều nước cho cây?

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Câu hỏi:

Cây xanh lấy nước và các chất dinh dưỡng từ rễ cây, sau đó theo thân cây đi đến các cơ quan.

I. SỰ HẤP THỤ NƯỚC VÀ CHẤT KHOÁNG TỪ MÔI TRƯỜNG NGOÀI VÀO RỄ

Câu hỏi:

Nước và chất khoáng hòa tan trong đất được lông hút hấp thụ sẽ được vận chuyển đi qua vỏ rễ rồi vào mạch gỗ của cây.

II. SỰ PHÁT TRIỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY

III. QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC Ở LÁ

1. Hoạt động đống, mở khí khổng

Câu hỏi:

- Thoát hơi nước: Khi no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra → thành dày cong theo → khí khổng mở ra. Khi mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng, khí khổng đóng lại.

- Độ mở khí khổng phụ thuộc vào hàm lượng nước trong các tế bào hạt đậu.

2. Ý nghĩa của sự thoát hơi nước ở lá

Là động lực đầu trên của dòng mạch gỗ, tạo môi trường liên kết các bộ phận của cây, tạo độ cứng cho thực vật thân thảo.

Câu 2:

Vì cây thoát hơi nước ra ngoài không khí làm hạ nhiệt độ không khí, ngoài ra, cây quang hợp tạo ra khí oxygen giúp quá trình hô hấp của chúng ta thuận lợi hơn.

IV. MỘT SỐ YẾU TỐ CHỦ YẾU ẢNH HƯỞNG ĐẾN TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CHẤT DINH DƯỠNG Ở THỰC VẬT

Câu 1: 

Các yếu tố: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm đất, không khí,...

Câu 2:

Vì để tăng khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng cho đất tạo điều kiện tốt cho cây sinh trưởng, phát triển cho năng suất cao.

V. Vận dụng hiểu biết về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật vào thực tiến

Câu 1:

Vì để hạn chế sự thoát hơi nước quá mạnh ở lá trong khi rễ cây bị đứt gãy, chưa thể hấp thu được nước ngay, đảm bảo cân bằng về lượng nước rễ hút vào và lá thoát ra, giúp rễ có thời gian phục hồi và phát triển.

Câu 2:

Vì độ ẩm không khí thấp, quá trình thoát hơi nước diễn ra mạnh mẽ → Cây mất nước → Cần phải tưới nhiều nước để bù đắp lại lượng nước đã mất đi, đảm bảo sự cân bằng nước của cây.