Video giảng Khoa học tự nhiên 8 cánh diều Bài 7: Tốc độ phản ứng và chất xúc tác

Tóm lược nội dung

BÀI 7: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CHẤT XÚC TÁC 

Xin chào các em học sinh thân mến, chúng ta lại gặp nhau trong bài học ngày hôm nay rồi!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Nêu được khái niệm về tốc độ phản ứng (chỉ mức độ nhanh hay chậm của phản ứng hóa học)
• Trình bày được một số yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng và nêu được một số ứng dụng thực tế
• Tiến hành được thí nghiệm và quan sát thực tiễn:
• So sánh được tốc độ của một số phản ứng hóa học
• Nêu được các yếu tố làm thay đổi tốc độ phản ứng
• Nêu được khái niệm về chất xúc tác

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG:

Trước khi bước vào bài học ngày hôm nay, các em tiến hành thí nghiệm 1 và trả lời câu hỏi. 

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ

Nội dung 1: TỐC ĐỘ CỦA PHẢN ỨNG HÓA HỌC LÀ GÌ?

Em hãy trình bày định nghĩa của tốc độ của phản ứng hóa học?

Video trình bày nội dung:

- Phản ứng đốt cháy cồn xảy ra nhanh hơn so với sự gỉ của sắt

⟹ Khái niệm: Tốc độ của phản ứng hóa học là đại lượng chỉ mức độ nhanh hay chậm của một phản ứng hóa học 

- Trường hợp b) có phản ứng xảy ra với tốc độ nhanh hơn vì que đóm cháy trong khí oxygen nguyên chất, còn trường hợp a que đóm cháy trong không khí (thành phần oxygen chỉ chiếm xấp xỉ 21%)

Nội dung 2: Ảnh hưởng của diện tích bề mặt tiếp xúc

Em hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi:

• Cho cùng một lượng Zn hạt và Zn bột vào hai ống nghiệm 1 và 2. Sau đó, cho cùng một thể tích dung dịch HCl dư cùng nồng độ vào hai ống nghiệm. Dự đoán lượng Zn ở ống nghiệm nào sẽ tan hết trước.
• Diện tích bề mặt tiếp xúc có ảnh hưởng đến tốc độ của phản ứng hóa học như thế nào ? Cho ví dụ. 

Video trình bày nội dung:

- Dự đoán Zn ở ống nghiệm 2 (Zn dạng bột) sẽ tan hết trước do diện tích tiếp xúc với dung dịch HCl của Zn dạng bột lớn hơn của Zn dạng hạt.

- Diện tích bề mặt tiếp xúc có ảnh hưởng đến tốc độ của phản ứng hóa học. Diện tích bề mặt tiếp xúc càng lớn, tốc độ phản ứng càng nhanh. 

- Ví dụ:

+ Nấu cháo từ bột gạo sẽ nhanh hơn nấu cháo từ hạt gạo

+ Thanh củi được chẻ nhỏ sẽ cháy nhanh hơn thanh củi to

Nội dung 3: Ảnh hưởng của nhiệt độ

Em hãy mô tả hiện tượng thí nghiệm 2 và rút ra nhận xét.

Video trình bày nội dung:

- Mô tả hiện tượng thí nghiệm 2: Ở ống nghiệm 1, bọt khí thoát ra nhanh và nhiều hơn ống nghiệm 2. Có bọt khí thoát ra là do có phản ứng hóa học sau:

Fe + H₂SO₄ ⟶ FeSO₄ + H₂

=>Giải thích: Tốc độ của phản ứng ở ống nghiệm 1 nhanh hơn ở ống nghiệm 2 là do ống nghiệm 1 được đun nóng lên.

- Nhận xét ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng: Khi tăng nhiệt độ, phản ứng diễn ra với tốc độ nhanh hơn. 

- Dự đoán ở cốc nước nóng viên vitamin C tan nhanh hơn.  

Nội dung 4: Ảnh hưởng của nồng độ

Em hãy mô tả hiện tượng thí nghiệm 3 và rút ra nhận xét.

Video trình bày nội dung:

- Mô tả hiện tượng thí nghiệm 3: Ở ống nghiệm 2, bọt khí thoát ra nhanh và nhiều hơn ống nghiệm 1. Có bọt khí thoát ra là do có phản ứng hóa học sau:

Zn + HCl ⟶ ZnCl₂ + H₂

=> Giải thích: Tốc độ của phản ứng ở ống nghiệm 2 nhanh hơn ở ống nghiệm 1 là do nồng độ dung dịch HCl lớn hơn)

- Nhận xét ảnh hưởng của nồng độ đến phản ứng hóa học: Nồng độ các chất phản ứng càng cao, tốc độ phản ứng càng nhanh.

Nội dung 5: Chất xúc tác và chất ức chế

• Em hãy cho biết, trong thí nghiệm 4, cho biết MnO₂ làm thay đổi tốc độ phản ứng như thế nào.
• Qua đó em kết luận gì về chất xúc tác và chất ức chế?

Video trình bày nội dung:

- Trong thí nghiệm 4, MnO₂ làm tăng tốc độ phản ứng

- Kết luận: 

- Chất xúc tác là chất làm tăng tốc độ phản ứng nhưng không bị thay đổi cả về lượng và chất sau phản ứng

- Chất ức chế là chất được sử dụng để giảm tốc độ phản ứng nhưng không bị thay đổi cả về lượng và chất sau phản ứng. 

………..

Nội dung video Bài 7: Tốc độ phản ứng và chất xúc tác còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.